บทวิจารณ์ หนังสือเรื่อง “ม(า)นุษย์โรแมนติค” ของ ธเนศ วงศ์ยานนาวา

Abstract

หนังสือเรื่อง “ม(า)นุษย์โรแมนติค” ถือได้เป็นหนังสือในกลุ่มสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ตามการจัดกลุ่มข้อมูลทางบรรณานุกรมของห้องสมุดแห่งชาติ แต่หนังสือเล่มดังกล่าวกลับพยายามสะท้อนถึงข้อเสนอ และการสร้างการถกเถียงของวิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา ที่สะท้อนถึงกรอบและข้อจำกัดของความเป็นวิชา/วินัย (discipline) อันเป็นกกเกณฑ์หรือข้อบังคับในการสร้างปริมณฑลของวิชา รวมทั้งยังแสดงให้เห็นถึงพลังของวิชามานุษยวิทยา ผ่านอำนาจการอธิบายผู้คนในแบบคนใน จนเกิดเป็นคำกล่าวติดตลกในสมัยสงครามโลกครั้งที่หนึ่งว่า อะไรคือครอบครัวของพวกอินเดียแดงในทวีปอเมริกา คำตอบที่ได้คือ ครอบครัวอินเดียแดงประกอบไปด้วยพ่อแม่ลูกและนักมานุษยวิทยาอเมริกันหนึ่งคน และครั้นเมื่อสังคมชนเผ่าหาได้น้อยลง ดินแดนอย่างปาปัวนิวกินีก็เป็นสวรรค์ของนักมานุษยวิทยา ดังนั้นครอบครัวเดียวของปาปัวนิวกินี ก็ประกอบไปด้วยพ่อแม่ลูกและนักมานุษยวิทยาหนึ่งคน เพียงแต่หลากหลายเชื้อชาติ