ถอดบทเรียนนโยบายเกษตรอินทรีย์ของรัฐสิกขิมประเทศอินเดีย เพื่อปรับใช้ในประเทศไทย

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้เป็นการศึกษาเกี่ยวกับนโยบายเกษตรอินทรีย์ของรัฐสิกขิมและสาธารณรัฐอินเดีย โดยใช้ระเบียบวิธีวิจัยเชิงคุณภาพผ่านเอกสารชั้นต้น อาทิ เอกสารต่างๆ ของรัฐบาลสิกขิม รัฐบาลสาธารณรัฐอินเดีย และบทความวิชาการ ผลการวิจัยพบว่า รัฐสิกขิมเริ่มมีการประกาศการทำเกษตรอินทรีย์อย่างเป็นทางการในปี 2546 และในปี 2559 รัฐสิกขิมได้ประกาศว่าเป็นรัฐแรกของโลกที่เป็นเกษตรอินทรีย์ 100 เปอร์เซ็นต์ การศึกษาครั้งนี้สามารถถอดบทเรียนที่สำคัญจากการศึกษานโยบายด้านเกษตรอินทรีย์ของสาธารณรัฐอินเดียและรัฐสิกขิมที่นำไปสู่การเปลี่ยนรัฐสิกขิมให้เป็นรัฐที่ทำเกษตรอินทรีย์เต็มรูปแบบได้ 3 ประการ คือ  (1) การกระจายอำนาจของรัฐบาลสาธารณรัฐอินเดียไปสู่รัฐบาลระดับรัฐ (2) นโยบายส่งเสริมด้านเกษตรอินทรีย์อย่างต่อเนื่องและครบวงจรของรัฐบาลกลางที่หนุนเสริมเกษตรอินทรีย์ในรัฐสิกขิม และ (3) นโยบายส่งเสริมด้านเกษตรอินทรีย์อย่างต่อเนื่องและครบวงจรจของรัฐสิกขิมตั้งแต่ปี 2546 บทเรียนที่อาจมาปรับใช้กับประเทศไทยได้แก่ ประการแรก การศึกษาสภาพพื้นที่และจัดแบ่งโซนพื้นที่ที่มีศักยภาพในการทำเกษตรอินทรีย์ เพื่อทำให้ส่งเสริมและสนับสนุนสอดคล้องกับสภาพบริบท ประการที่สอง กำหนดนโยบายเรื่องเกษตรอินทรีย์ที่สอดคล้องกันระหว่างนโยบายของรัฐบาลกลางกับนโยบายของจังหวัดซึ่งประกาศเป็นพื้นที่ส่งเสริมเกษตรอินทรีย์และการกระจายอำนาจหน้าที่และงบประมาณ ให้เหมาะสมกับบริบทของพื้นที่ที่มีการประกาศส่งเสริมเกษตรอินทรีย์ ประการที่สาม การจัดตั้งกระทรวง/หน่วยงานที่มีภารกิจหลักในการส่งเสริมด้านเกษตรอินทรีย์โดยตรงทั้งในระดับประเทศและจังหวัด