อิทธิพลของผู้สร้างเรื่อง : กรณีศึกษาเรื่องเล่าของนางแอนนา (ค.ศ. 1870-1999)

บทคัดย่อ

ละครเพลงอันเลื่องชื่อเรื่อง แอนนากับพระเจ้ากรุงสยาม (The King and I, 1951) ซึ่งกลายเป็นละครอมตะด้วยผลงานเพลงของนักแต่งเพลงผู้มีชื่อเสียงคือ รอดเจอร์และแฮมเมอร์สไตน์ และด้วยฝีมือการแสดงของยูล บรินเนอร์ เป็นละครที่สร้างขึ้นจากวรรณกรรมต้นฉบับคือ บทความสี่ตอนจบที่ลงพิมพ์ในนิตยสารรายเดือนชื่อ เดอะ แอตแลนติก มันธ์ลี (The Atlantic Monthly) ในปี ค.ศ. 1870 จากปลายปากกาของผู้เขียนต้นฉบับซึ่งเป็นที่รู้จักกันในนามนางแอนนา เลียวโนเวนส์

แม้ผู้อ่านทั่วไปจะเชื่อกันว่าเรื่องเล่าเกี่ยวกับนางแอนนา เลียวโนเวนส์นั้นเป็นเรื่องจริงที่กล่าวถึงการต่อสู้เชิงอุดมการณ์ระหว่างนางแอนนา พระพี่เลี้ยงชาวอังกฤษฝ่ายหนึ่ง กับพระเจ้ากรุงสยามและราชสํานักอีกฝ่ายหนึ่ง ทว่าความจริงแล้วละครเพลงเรื่องนี้เป็นผลงานด้านวัฒนธรรมอเมริกันที่ตั้งใจสร้างขึ้นเพื่อให้เป็นที่ประทับใจผู้ชมชาวอเมริกันซึ่งไม่รู้ตัวเลยว่าละครเรื่องนี้ได้แฝงแนวความคิดแบบอุดมคติอเมริกันเอาไว้เพราะเป็นแนวความคิดที่สําคัญมากในการเผยแพร่และคงความเป็นอมตะของเรื่องเล่าของนางแอนนา ความเชื่อดังกล่าวนี้ทําให้ละครเรื่องนี้เป็นที่นิยมจนมีผู้นํามาจัดแสดงเป็นละครเวทีนับครั้งไม่ถ้วน และประสบความสําเร็จทุกครั้ง ตลอดเวลาที่ผ่านมาผู้ชมชาวอเมริกันหลงเชื่อและแม้ในปัจจุบันก็ยังคงเชื่อว่าเรื่องเล่าของนางแอนนาเป็นเรื่องจริง

ประเด็นหลักของบทความฉบับนี้กล่าวถึงกลยุทธ์ในการสร้างตํานานเรื่องนางแอนนา และการสร้างลักษณะตัวละครเอกฝ่ายหญิงของเรื่อง การที่อุตสาหกรรมภาพยนตร์ใช้วิธีการหลากหลาย เช่น การใช้เทคนิคการสร้างความสมจริงและการใช้เทคนิคพยานบุคคลในการเล่าเรื่อง เพื่อสร้างลักษณะตัวละครแอนนาและเพื่อเสริมสร้างความเป็นจริงอันน่าเชื่อถือให้กับเรื่องเล่าของนางแอนนา บทความนี้กล่าวถึง “ผู้สร้างเรื่อง” ตัวจริงของตํานานเรื่องนางแอนนาทุกฉบับ ตั้งแต่ฉบับแรกในปี ค.ศ. 1870 ซึ่งเป็นบทความและหนังสือมาจนถึงฉบับปี ค.ศ. 1951 ซึ่งเป็นละครเพลงบรอดเวย์ และฉบับล่าสุดคือภาพยนตร์ที่สร้างในปี ค.ศ. 1999 ซึ่งนับว่าเป็นฉบับที่มีข้อมูลเชิงประวัติศาสตร์อันเป็นที่ถกเถียงกันมากที่สุดอีกฉบับหนึ่ง