Reading De La Loubere: The Chapter on the Siamese Calendar

Abstract

บทความนี้จะนำบทหนึ่งจากงานของเดอ ลาลูแบร์ที่เกี่ยวข้องกับสยามในศตวรรษที่ 17 กล่าวคือ บทเรื่องปฏิทินในสยามในสมัยนั้น ผู้เขียนจะนำงานร่วมสมัย
จากแหล่งอื่น ๆ ทั้งไทยและฝรั่งเศสมาพิจารณาประกอบ เพื่อที่จะเปรียบเทียบข้อสังเกตของเดอ ลาลูแบร์กับข้อสังเกตของผู้อื่น และกำหนดว่าเดอ ลาลูแบร์
มันทึกถูกหรือผิดตรงไหน หรือนำข้อมูลที่ไม่ปรากฎในแหล่งอื่นมาใช้ตรงไหน ทั้งนี้ ผู้เขียนจะพิจารณางานของเดอ ลาลูแบร์ในกรอบวิทยาศาสตร์ตะวันตกใน
สมัยนั้น และแสดงให้เห็นว่าเดอ ลาลูแบร์ได้ใช้วิธีที่เป็นที่แพร่หลายทั่วไปในยุคของเขามาใช้ในการศึกษาปฏิทินสยามสมัยนั้น กล่าวคือ ใช้การจัดทำลำดับรายชื่อคำซึ่งอ้างอิงถึงสิ่งที่เขาได้นำมาพิจารณา
แทนที่จะใช้การบรรยายถึงตัวสิ่งนั้น ๆ โดยตรง การทำเช่นนี้ส่งผลต่อความเข้าใจของเขาเอง เพราะผลที่เกิดขึ้นก็คือ การบรรยายของเดอ ลาลูแบร์ได้ถูกชี้นำโดยวิธีการซึ่งได้กำหนดขั้นตอนที่จะประสบผลในการวิเคราะห์ไว้แล้ว อันเป็นขั้นตอนต่าง ๆ ที่มีการพิจารณาถึงมิติที่หลากหลาย เช่น เรื่องของลำดับ เรื่องของการลงรายละเอียดจนถี่ถ้วน
เป็นต้น นอกจากนี้ บทความนี้ยังจะแสดงให้เห็นด้วยว่า ตราบเท่าที่เดอ ลาลูแบร์บรรยายถึงระบบที่มีความใกล้เคียงกับแบบของเขาเขาจะสามารถนำเสนอการ
บรรยายที่เป็นที่เพียงพอ และสามารถใช้ประโยชน์จากศาสตร์ที่เขาได้ศึกษามา แต่เมื่อเขาต้องเผชิญหน้ากับระบบที่แปลกไปจากของเขาเอง เขาจะเคว้งจนไม่
อาจให้ดำอธิบายที่เป็นที่ยอมรับได้ กระนั้น เนื้อหาที่เขาได้นำเสนอนี้ก็ยังสะท้อนให้เห็นอยู่บ้างว่าชาวสยามในยุคนั้นตีความสิ่งเดียวกันนี้อย่างไร