การปฏิรูปกฎหมายเกี่ยวกับความรับผิดทางอาญาของผู้กระทำความผิดที่มีความผิดปกติทางจิตของประเทศไทย: กรณีมาตรการในการจัดการผู้กระทำความผิดที่เป็นผู้ที่มีความผิดปกติ ทางจิตตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 65
คำสำคัญ:
ผู้กระทำความผิดที่มีความผิดปกติทางจิต, วิธีการเพื่อความปลอดภัย, การคุมตัวไว้ในสถานพยาบาล, มาตรการในการจัดการผู้กระทำความผิดที่เป็นผู้ที่มีความผิดปกติทางจิตบทคัดย่อ
มาตรการในการจัดการผู้กระทำความผิดที่เป็นผู้ที่มีความผิดปกติทางจิตตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 65 (ข้อต่อสู้เรื่องการกระทำความผิดในขณะวิกลจริต) ของประเทศไทยนั้นบัญญัติไว้ในมาตรา 48 ซึ่งประกอบได้ด้วยสองมาตรการ ได้แก่ การคุมตัวไว้ในสถานพยาบาลและการปล่อยตัว โดยมาตรการดังกล่าว เป็นส่วนหนึ่งของวิธีการเพื่อความปลอดภัยตามประมวลกฎหมายอาญา และจะกระทำได้โดยคำสั่งศาลเท่านั้น
ทั้งนี้ การที่ประมวลกฎหมายอาญากำหนดให้มีเพียงแค่สองมาตรการข้างต้นนั้นทำให้ศาลมีข้อจำกัด ในเลือกใช้มาตรการ เพราะมีให้เลือกแค่หากปล่อยไปน่าจะเป็นอันตรายก็ให้คุมตัวไว้รักษาพยาบาล หรือ หากเห็นว่าไม่เป็นอันตรายก็ให้ปล่อยตัวไป ดังนั้น หากเป็นกรณีที่อาจจะไม่ได้เป็นอันตรายถึงขนาด แต่ก็ควรได้รับการรักษาพยาบาลก็ทำให้ศาลต้องเลือกคุมตัวหรือปล่อยไปเท่านั้น ไม่สามารถสั่งให้บำบัดรักษา ในรูปแบบอื่นได้ ทำให้อาจไม่ได้เป็นการบังคับใช้มาตรการที่เหมาะสมที่สุดในการจัดการผู้กระทำความผิดที่มี ความผิดปกติทางจิต ซึ่งอาจส่งผลให้ผู้กระทำความผิดไม่ได้รับการบำบัดรักษาและมีความเสี่ยง ที่จะก่ออันตรายต่อสังคมหรือกระทำผิดซ้ำต่อไป
ดังนั้น บทความวิจัยนี้จึงมุ่งนำเสนอการแก้ไขมาตรการในการจัดการผู้กระทำความผิดที่เป็นผู้ที่มี ความผิดปกติทางจิตของประเทศไทยให้มีความหลากหลายและมีการเงื่อนไขการบังคับใช้ที่เหมาะสมมากขึ้น โดยศึกษามาตรการปัจจุบันของประเทศไทยพร้อมทั้งวิเคราะห์ปัญหา และศึกษาเปรียบเทียบกับมาตรการ ในการจัดการผู้กระทำความผิดที่เป็นผู้ที่มีความผิดปกติทางจิตของสหราชอาณาจักร (อังกฤษและเวลส์ และสกอตแลนด์)
เอกสารอ้างอิง
กรมสุขภาพจิต, ‘คู่มือระบบการดูแลผู้ป่วยจิตเวชที่มีความเสี่ยงสูงต่อความรุนแรง’ <https://mhso.dmh.go.th/fileupload/202010061612167390.pdf> สืบค้นวันที่ 2 เมษายน 2566.
กรมสุขภาพจิต, ‘โรงพยาบาลจิตเวชสังกัดกรมสุขภาพจิต’ (กรมสุขภาพจิต, ตุลาคม 2019) < https://dmh.go.th/links/links-n.asp?catid=18> สืบค้นวันที่ 2 เมษายน 2566.
ญาดา เดชชัย เธียรประสิทธิ์, ‘การปฏิรูปกฎหมายเกี่ยวกับความรับผิดทางอาญาของผู้กระทำความผิดที่มีความ
ผิดปกติทางจิตของประเทศไทย: กรณีข้อต่อสู้เรื่องการกระทำความผิดในขณะวิกลจริตตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 65’ (2566) 52(1) วารสารนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 1.
ดวงตา ไกรภัสสร์พงษ์, ‘การบังคับรักษาผู้กระทำผิดอาญาที่มีความผิดปกติทางจิต’ (2551) 16(2) วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย 108.
ไทยรัฐออนไลน์, ‘สลด "จิตรลดา" ก่อเหตุอีก แทง ด.ญ. 4 ขวบ ลูกแม่ค้าข้างบ้านเสียชีวิต’ (ไทยรัฐออนไลน์, 29 มีนาคม 2563) <https://www.thairath.co.th/news/local/central/1807424?fbclid=IwAR2djmwJp9811VnkhpBEn0csVaA2bPv85UCUr9yuJBxD-VGJ-1kYwIDnQRw> สืบค้นวันที่ 4 เมษายน 2566.
วนัทดา ถมค้าพาณิชย์ และดวงตา ไกรภัสสร์พงษ์, ‘ความเห็นของจิตแพทย์ในการดำเนินคดีอาญา’ (2552) 17(2) วารสาร
สุขภาพจิตแห่งประเทศไทย 126.
วิสูตร ฟองศิริไพบูลย์ และสมบูรณ์ ธรรมเถกิงกิจ, ‘ความเสี่ยงในการจำหน่ายผู้ป่วยทางจิตเวช: หนึ่งอุทาหรณ์และมุมมองทางด้าน
นิติเวชศาสตร์’ (2552) 2(2) เวชบันทึกศิริราช.
แสวง บุญเฉลิมวิภาส, ‘ผู้ป่วยจิตเวชกับปัญหา ในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา’ (2550) ปีที่ 15 ฉบับที่ 2 วารสารสุขภาพจิตแห่งประเทศไทย.
Bangkok Post, ‘Debating the death penalty’ (Bangkok Post, 20 June 2018)
<https://www.bangkokpost.com/opinion/opinion/1488770/debating-the-death-penalty> accessed 4 April 2566.
Crown Prosecution Service, ‘Diminished responsibility’ (CPS, September 2022). <https://www.cps.gov.uk/legal-guidance/homicide-murder-and-manslaughter> accessed 2 April 2023.
HFocus, ‘พ้อ สธ.ไม่สนใจงานจิตเวช สั่งลดบุคลากรใน รพ. ทั้งที่งานล้นมือ โอดถอดใจ-ไม่ไหวอีกต่อไปแล้ว’ (HFocus, 13 มกราคม 2561)
<https://www.hfocus.org/content/2018/01/15223> สืบค้นวันที่ 4 เมษายน 2566.
Mental Health Tribunal for Scotland, ‘About the Tribunal’ (Mental Health Tribunal for Scotland, 2023) <https://www.mhtscotland.gov.uk/mhts/About_Tribunal/About_Tribunal> accessed 9 June 2023.
MGR Online, ‘คุก 4 ปี “จิตรลดา” มือแทงเด็กคอนแวนต์-พ้นโทษส่งบำบัดต่อ’ (MGR Online, 20 พฤศจิกายน 2551) <https://mgronline.com/crime/detail/9510000137416> สืบค้นวันที่ 23 สิงหาคม 2563.
Prachathai, ‘คนบ้าหลังกำแพงคุก: การเดินทางกลับบ้านของชิต’ (Prachathai, กรกฎาคม 2561). <https://prachatai.com/journal/2018/07/77683> สืบค้นวันที่ 2 เมษายน 2566.
Sanook, ‘ตื่น! "จิตรลดา"ผู้ป่วยจิตเวช ออกแล้ว ด้านสถาบันยันปลอดภัย วอนสังคมให้โอกาส’ (Sanook, 1 สิงหาคม 2556) <https://www.sanook.com/news/1200425/> สืบค้นวันที่ 4 เมษายน 2566.
Scottish Executive, Mental Health (Care and Treatment) (Scotland) 2003 Volume 3 compulsory power in
relation to mentally disordered offenders (Edinburgh 2005) 105.
Scottish Government, ‘Mental Health Act – compulsory treatment orders: guide’
<https://www.gov.scot/publications/new-mental-health-act-guide-compulsory-treatment- orders/pages/10/> accessed 9 June 2023.
Yada Dejchai, ‘Balancing Rights of Mentally Disordered Offenders and Public’s Safety: The Compatibility of Conventions on The Rights of Persons With Disabilities’ (2564) The 10th ICADA 2021-SSIS. <http://icada2021.nida.ac.th/main/images/icada2021/the_proceedings_of_the10thICADA2021Compleat_N.pdf > accessed 2 April 2023.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2023 วารสารกฎหมายนิติพัฒน์ นิด้า

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.