พระพุทธรูปปูนปั้นโบราณในลุ่มแม่น้ำหมัน จังหวัดเลย

ธีระวัฒน์ แสนคำ

ผู้แต่ง

  • ธีระวัฒน์ แสนคำ

คำสำคัญ:

พระพุทธรูปปูนปั้นโบราณ, พุทธศิลป์, ล้านช้าง, ลุ่มแม่น้ำหมัน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสำรวจและศึกษาประวัติความเป็นมาและลักษณะพุทธศิลป์ของพระพุทธรูปปูนปั้นโบราณในพื้นที่ลุ่มแม่น้ำหมัน อำเภอด่านซ้าย จังหวัดเลย จากการศึกษาพบว่า ในบริเวณลุ่มแม่น้ำหมันมีการพบพระพุทธรูปปูนปั้นโบราณจำนวน 10 องค์ ซึ่งแยกประวัติความเป็นมาและลักษณะทางพุทธศิลป์ออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มพระพุทธรูปศิลปะล้านช้าง (พุทธศตวรรษที่ 22-23), 2) กลุ่มพระพุทธรูปที่ประดิษฐานบนฐานชุกชีแบบฐานสิงห์, 3) กลุ่มพระพุทธรูปศิลปะพื้นบ้าน อิทธิพลสกุลช่างเมืองน่าน และ 4) กลุ่มพระพุทธรูปศิลปะพื้นบ้าน

References

ธีระวัฒน์ แสนคำ. (2554). เมืองพิษณุโลก : ประวัติศาสตร์ท้องถิ่นของหัวเมืองใหญ่ภายใต้โครงสร้างอำนาจรัฐแบบจารีต. ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

ธีระวัฒน์ แสนคำ. (2558). “พัฒนาการด่านแดนระหว่างสยามกับลาวในพื้นที่รอยต่อระหว่างจังหวัดเลยพิษณุโลกและเพชรบูรณ์ : ข้อสังเกตเบื้องต้น”. ใน “เรื่อง ‘ลาว’ ที่ลาว-ไทยควรรู้”. กรุงเทพฯ : เอกสารประกอบงานเสวนาประวัติศาสตร์เพื่อสันติภาพ ครั้งที่ 1.

ธีระวัฒน์ แสนคำ. (2559). “อะไรเอ่ย...ดอกไม้บานในถ้ำฝนฮำปีละเถี่ย? : หลวงพ่อพระเจ้าใหญ่ วัดโพนชัยกับปริศนาลายแทงแห่งเมืองด่านซ้าย”. ศิลปวัฒนธรรม. 38(2) ธันวาคม, หน้า 42-47.

มณฑล ประภากรเกียรติ. (2556). ศิลปกรรมสะท้อนความเป็นชุมชนลาวในเขตอำเภอหล่มสักและอำเภอหล่มเก่าจังหวัดเพชรบูรณ์. ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยศิลปากร.

วินัย พงศ์ศรีเพียร. (2554). “จารึกพระธาตุศรีสองรัก: มรดกความทรงจำแห่งจังหวัดเลยว่าด้วยสัญญาทางไมตรีศรีอโยธยา-ศรีสัตนาคนหุต พ.ศ.2103”. ใน “100 เอกสารสำคัญ : สรรพสาระประวัติศาสตร์ไทย ลำดับที่ 6”. กรุงเทพฯ : โครงการวิจัย 100 เอกสารสำคัญเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ไทย ในความสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.).

ศักดิ์ชัย สายสิงห์. (2555). เจดีย์ พระพุทธรูป ฮูปแต้ม สิม ศิลปะลาวและอีสาน.กรุงเทพฯ: มิวเซียมเพรส.

ศักดิ์ชัย สายสิงห์. (2556). พระพุทธรูปในประเทศไทย : รูปแบบ พัฒนาการ และความเชื่อของคนไทย. กรุงเทพฯ : ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร.

เอกรินทร์ พึ่งประชา และคณะ. (2559). ลุ่มน้ำหมัน การจัดการโดยเครือข่ายทางสังคมเพื่อความมั่นคงทางอาหารของชุมชน. เลย : รุ่งแสงธุรกิจการพิมพ์.

สัมภาษณ์อ้างอิง
พระครูประจันตนิวิฐ (ผู้ให้สัมภาษณ์). ธีระวัฒน์ แสนคำ (ผู้สัมภาษณ์). (20 มีนาคม 2560).

พระครูสุกิจสารวิมล (ผู้ให้สัมภาษณ์). ธีระวัฒน์ แสนคำ (ผู้สัมภาษณ์). (20 มีนาคม 2560).

พระปลัดยุรนันท ์ สุมงฺคโล (ผ้ใู ห้สัมภาษณ์). ธีระวัฒน์ แสนคำ (ผ้สู ัมภาษณ์). (20 มีนาคม 2560).

พระอธิการเอกสิทธิ์ มุนิวํโส (ผู้ให้สัมภาษณ์). ธีระวัฒน์ แสนคำ (ผู้สัมภาษณ์). (20 มีนาคม 2560).

สมจันทร์ ศรีพรม (ผู้ให้สัมภาษณ์). ธีระวัฒน์ แสนคำ (ผู้สัมภาษณ์). (20 มีนาคม 2560).

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2018-12-31

ฉบับ

บท

บทความวิชาการ (Academic Articles)