เพลงลูกทุ่งหมอลำ : จากเพลงพื้นบ้านอีสานแพร่กระจายเข้าสู่เมืองกรุง

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งนำเสนอความสัมพันธ์ระหว่างเพลงลูกทุ่งกับหมอลำ การผสมผสานศิลปะและวัฒนธรรมทางด้านดนตรี พัฒนาการจากอดีตจนถึงปัจจุบัน จากการศึกษา พบว่า รากเง้าของเพลงลูกทุ่งนั้น เกิดมาจากการรับอิทธิพลเพลงสากลและดนตรีตะวันตกในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 ซึ่งมีการนำเพลงมาขับร้องสลับฉากละคร เรียกว่า “เพลงหน้าม่าน” เพลงลูกทุ่ง มีสำเนียงในรูปแบบของตนเองที่ติดมาจากท้องถิ่น มีการเล่นลูกคอลูกเอื้อน จากรูปแบบการร้องดังกล่าว จึงทำให้เกิดการเรียกแนวเพลงลูกทุ่งขึ้นหลายประเภท ได้แก่ ลูกทุ่งปักใต้ ลูกทุ่งล้านนา ลูกทุ่งอีสาน และรูปแบบแนวเพลง “ลูกทุ่งอีสาน” มีพัฒนาการมาจาก “รำโทน” สำหรับ “เพลงลูกทุ่งหมอลำ”มีพัฒนาการมาจากเพลง “ลูกทุ่งอีสาน” โดยมีการเอาทำนองลำ (วาดลำ) มาผสมผสานเข้ากับ เพลงลูกทุ่ง และปัจจัยทางด้านการคมนาคมเป็นปัจจัยที่เอื้อต่อการแพร่กระจาย“เพลงลูกทุ่งหมอลำ” เข้าสู่เมืองกรุงได้อย่างรวดเร็ว ทำให้มีโอกาสบันทึกแผ่นเสียง และได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ส่งผลทำให้เกิดธุรกิจเพลงลูกทุ่งหมอลำที่โดดเด่น และสภาพปัจจุบันนี้เพลงลูกทุ่งหมอลำ มีการนำวาดลำมาผสมผสานกับ “เพลงร็อค”อีกด้วย มีรูปแบบระบบการขายและเผยแพร่ผลงานในระบบเครือข่ายอินเตอร์เน็ต ให้ดาวน์โหลดเพลงรอสายโทรศัพท์ มีการจัดดูแลเรื่องลิขสิทธิ์เพลง จากปัจจัยที่เอื้อต่อการเผยแพร่สื่อสาร สู่ช่องทางสังคมออนไลน์ในปัจจุบัน ศิลปะและวัฒนธรรมแขนงนี้ จึงมีศิลปินพื้นบ้านอีสาน ทุกเพศทุกวัย ให้ความสนใจสืบทอด ศิลปะของเพลงลูกทุ่งหมอลำแขนงนี้ ดังที่ได้ปรากฏในสังคมออนไลน์ปัจจุบันอยู่ตลอดเวลาThe aim of the recent study was to present relationship between Lukthung, a traditional Thai music genre of folk and Molam, a northeastern Thailand traditional folk style of music, the combination of art and culture in LukThung-Molam, and the development of the genre from the past to present. The result of the study indicates that the Lukthung genre is developed in post-world war II era. The type of music was infl uenced by the western music. The play was adapted with the scenes of drama and is called “Plang Na Man”. The play has the specifi c style of singing with coloratura and drawing of the note. The style is different and depends on the area of the country. Southern, northern, and northeastern are different. In fact, northeastern style of lukthung was developed from a play called “Lum Tone” which use Lum, the traditional fast melodic singing of northeastern Thailand culture. The spreading of LukThung-Molam to the capital society is a result of the development of modern accommodation. Lately, the style of music is adapted with the rock style of western music. The industry of LukThung- Molam is developing, and the song is spread through the internet, mobile ringtone, and other digital media with the issue of copy right. In present, the culture of LukThung-Molam is inherited by the new artists of all ages and sexes who participate in the Thai music industry.