“Phuthai” meaning of the name, Original Settlement and New Settlement in Thailand

Main Article Content

Natthaphon Chareerak
Wirat Wongpinunwatana

Abstract

 This article aims to analyze the names and meanings of the names of the Phuthai ethnic group popularly used by Thai scholars when using in research and academic reports and to study the immigration of the Phuthai ethnic group from the past to the present. It found that; There are multiple words that have been used when referring to the Phuthai ethnic group. However only three words are dominant. Furthermore, Thai scholars unanimously agree that the original hometown of the Phuthai ethnic group was in Muang Thaeng. (or Muang Taen) or Muang Nam Noi Oi Nu (or Na Noi Oi Nu) which is now called Dien Bien Phu Province in Vietnam. Later, the group migrated in the Lao Kingdom of Lan Xang, Vientiane. After that, it was forcibly driven to Thailand three times, namely, during the reign of King Taksin the Great. The reign of King Buddha Yot Fa Chulalok the Great (Rama I). And the reign of King Phrabat Somdet Phra Paramathiworaset Maha Jessadabodindra Phra Nangklao Chao Yu Hua (Rama III) which is the largest migration because the ethnic groups lived in cities on the left bank of the Mekong River were forcibly settled on the right bank of the Mekong River. And the Phuthai ethnic group has settled on the right bank of the Mekong since then. When there was a change in the administrative structure of the state affairs in Thailand. As a result, many cities of the Phuthai ethnic group were downgraded to sub-districts. Many cities were downgraded to districts. With such administrative division, The Phuthai ethnic group has settled in many provinces of the Northeast. It is found mainly in Sakon Nakhon, Kalasin, Mukdahan and Nakhon Phanom provinces.

Article Details

Section
Review articles

References

จิตร ภูมิศักดิ์. (2524). ความเป็นมาของคำสยาม ไทย ลาว และขอม และลักษณะทางสังคมของชื่อชนชาติ. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

จินตนา ศูนย์จันทร์. (2539). การวิเคราะห์คำศัพท์ภาษาผู้ไทย อำเภอพรรณนานิคม จังหวัดสกลนคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต) มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, บัณฑิตวิทยาลัย.

เจษฎ์ศิริ เถื่อนมูลละ. (2553). การศึกษาองค์ประกอบทางภูมิทัศน์วัฒนธรรม กรณีศึกษา: ชุมชนภูไทบ้านโคกโก่ง จังหวัดกาฬสินธุ์. (การศึกษาค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต) มหาวิทยาลัยศิลปากร, บัณฑิตวิทยาลัย.

ชนัญชิดา ศิริจันโท. (2550). บทบาทของชนเผ่าไทในเวียดนามในศึกษาเดียนเบียนฟู (ค.ศ. 19946-1954). (สารนิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, บัณฑิตวิทยาลัย.

ณัฐพล ชารีรักษ์ และวิรัช วงศ์ภินันท์วัฒนา (2564ก). การเลือกใช้ภาษาของวัยรุ่นผู้ไทในอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม. วารสารนานาชาติ มหาวิทยาลัยขอนแก่น สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 11(1), 1-24.

ณัฐพล ชารีรักษ์ และวิรัช วงศ์ภินันท์วัฒนา. (2564ข). ภาวะหลายภาษาของวัยรุ่นผู้ไทในอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม. วารสารภาษา ศาสนา และวัฒนธรรม, 10(1), 54-80.

ถวิล เกสรราช. (2512). ประวัติผู้ไทย. พระนครศรีอยุธยา: กรุงสยามการพิมพ์.

ถวิล ทองสว่างรัตน์. (2530). ประวัติผู้ไทยและชาวผู้ไทยเมืองเรณูนคร. กรุงเทพฯ:ศรีอนันต์.

ธวัช ปุณโณทก. (2523). อีสาน: อดีต ปัจจุบัน และอนาคต. ใน วัฒนธรรมพื้นบ้าน: กรณีอีสาน. เอกสารสัมมนาทางวิชาการ. (หน้า 255-234). กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ.

ธัญญลักษณ์ ไชยสุข มอลเลอร์รพ และ Asger Mollerup (ทองคำ). (2556). ภาษาผู้ไทเพื่อสุขภาพ. กรุงเทพฯ: บางกอกอิมเมจแอดเวอร์ไทซิ่ง.

ธันวา ใจเที่ยง. (2555). สายสัมพันธ์วัฒนธรรมผู้ไทสองฝั่งโขง. วารสารรัฐศาสตร์และนิติศาสตร์มหาวิทยาลัยราชภัฏ กาฬสินธุ์, 1(2), 1-20.

นพดล ตั้งสกุล และจันทนีย์ วงศ์คำ. (2546). คติความเชื่อและระบบสังคมกับการปลูกสร้างเรือนพื้นบ้านและชุมชนผู้ไท. (รายงานฉบับสมบูรณ์ ชุดโครงการชุมชนและเรือนไท : รูปแบบและนิเวศวิทยาวัฒนธรรม การอยู่อาศัย). ขอนแก่น: คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

นิยม พ่อค้าช้าง. (2559). การวิเคราะห์ดนตรีพิธีกรรมผู้ไทย อำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม. (รายงานวิจัยฉบับสมบูณณ์). กรุงเทพฯ: สํานักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.

บุญจันทร์ ทิพชัย. (2561). การบูรณาการการใช้ภูมิปัญญาเจ้าโคตรของกลุ่มชาติพันธุ์ไทยลาว ผู้ไทย และกะเลิง สู่บทบาทหน้าที่ของผู้นำชุมชนในภาคอีสาน. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต) มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, บัณฑิตวิทยาลัย.

บุญยงค์ เกศเทศ. (2553). ความหลากหลายทางชาติพันธุ์ในเวียดนาม และลาว/ไทย. เอกสารประกอบสัมมนาทางวิชาการประจำปี 2553. (หน้า 1-56). นครพนม: มูลนิธิโตโยต้าประเทศไทย.

บุญยงค์ เกศเทศ. (2554). “ไทดำ” เมืองแถง “ทรงดำ” ถิ่นสยาม จากหนองแฮดถึงหนองปรง. กรุงเทพฯ.

บุญยงค์ เกศเทศ. (2562). รากเหง้าเผ่าพันธุ์ในสยาม. มหาสารคาม: อินทนิล.

ประชุมพงษาวดาร ภาคที่ 9 เรื่องพงษาวดารเมืองไล. (2461). พระนครศรีอยุธยา: โสภณพิพรรฒนากร.

ประชุมพงสาวดาร ภาคที่ 22 เรื่องพงศาวดารเมืองหัวพันห้าทั้งหก. (2464). พระนครศรีอยุธยา: โสภณพิพรรฒนากร.

ประวิทย์ คำพรหม. (2549). เรณู-ภูไท. นครพนม: มนตร์อักษร.

พระโพธิวงศาจารย์ (ติสโส อ้วน). (2469). ลัทธิธรรมเนียมต่าง ๆ ภาคที่ 18 ตอนที่ 1 ว่าด้วยชนชาติภูไทย และชาติญ่อ.พระนครศรีอยุธยา: โสภณพิพรรฒนากร.

พลตรี หลวงวิจิตรวาทการ. (2549). งานค้นคว้าเรื่องชนชาติไทย. กรุงเทพฯ: สร้างสรรค์บุ๊คส์.

พิณรัตน์ อัครวัฒนากุล. (2541). การศึกษาเปรียบเทียบระบบวรรณยุกต์ในภาษาของคน“ลาว” คน “ญ้อ” และคน “ผู้ไท” ในอำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, บัณฑิตวิทยาลัย,

ภัณฑิรา คำสิลา. (2559). ประชาธิปไตยท้องถิ่นกับวัฒนธรรมภูไทของชุมชนบ้านโพน อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์. (การศึกษาค้นคว้าอิสระปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, บัณฑิตวิทยาลัย.

รัตติยา โกมินทรชาติ. (2549). การฟ้อนชองชาวภูไท: กรณีศึกษาหมู่บ้านวาริชภูมิ อำเภอวาริชภูมิ จังหวัดสกลนคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, บัณฑิตวิทยาลัย.

ราชบัณฑิตยสถาน. (2556). พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2554 เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เนื่องในโอกาสพระราชพิธีมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 7 รอบ 5 ธันวาคม 2554. กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน

ราชันย์ นิลวรรณาภา. (2553). อัตลักษณ์กลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทยแดง. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยนเรศวร, บัณฑิตวิทยาลัย

โรชินี คนหาญ. (2546). คำพื้นฐานภาษาผู้ไทย: การศึกษาตามแนวภาษาศาสตร์เชิงประวัติ. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์.

ลักษณากร สัตถาผล. (2550). การศึกษาความเชื่อและพิธีกรรมของชุมชนชาวภูไทในอำเภอวาริชภูมิ จังหวัดสกลนคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยรามคำแหง, บัณฑิตวิทยาลัย.

วัชรวร วงศ์กัณหา. (2559). คนไทไกลบ้าน: จากเมืองหล้าฟ้าแถนถึงเมืองลุ่มลีดเลียง. ใน สุชานาถ บุญเที่ยง (บรรณาธิการ). วิจิตรแพรวา มรดกภูมิปัญญาสู่ราชินีแห่งไหม. (หน้า 43-72). ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยกาฬสินธุ์.

วิลาวัณย์ เอื้อวงศ์กูล. (2542). ความสัมพันธ์ระหว่างพัฒนาการของเมืองกับการเปลี่ยนแปลงmางวัฒนธรรม: กรณีศึกษา เมืองเรณูนคร. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต) จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, บัณฑิตวิทยาลัย.

ศรีสุข ผาอินทร์. (2557). การเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ผู้ไทย: กรณีศึกษา บ้านนาบัว ตำบลโคกหินแฮ่ อำเภอเรณูนคร จังหวัดนครพนม. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช, บัณฑิตวิทยาลัย.

ศรีสุดา เอื้อนครินทร์. (2520). วรรณกรรมพื้นบ้านผู้ไทย ตำบลเรณูนคร จังหวัดนครพนม.(วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทวิโรฒ, บัณฑิตวิทยาลัย.

ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา. (2503). นิทานโบราณคดี, พิมพ์ครั้งที่ 10. กรุงเทพฯ: เกษมบรรณกิจ.

สภาวัฒนธรรมตำบลอุ่มเหม้า. (2558). 185 ปี ชนเผ่าภูไทอูบเม่า. นครพนม: สภาวัฒนธรรมตำบลอุ่มเหม้า.

สมพาวัน แก้วบุดตา. (2556). “จาว”: สายสัมพันธ์ฉันท์เครือญาติของไทแดง. วารสารศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 5(1), 1-22.

สิริกัญญา วรชิน. (2552). การศึกษาสภานภาพทางภาษาของภาษาผู้ไทยอำเภอกุฉินารายณ์ จังหวัดกาฬสินธุ์. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยมหิดล, บัณฑิตวิทยาลัย.

สิริยาพร สาลีพันธ์. (2554). บทบาทศูนย์วัฒนธรรมบ้านภูไทในการอนุรักษ์และเผยแพร่วัฒนธรรมภูไทเรณูนครท่ามกลางกระแสการเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม. (วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศิลปากร, บัณฑิตวิทยาลัย.

สุทธิดา จันทร์ดวง. (2560). การแปรการใช้ศัพท์ของคนสามระดับอายุในภาษาผู้ไทกะป๋องประเทศไทยและสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศิลปากร, บัณฑิตวิทยาลัย.

สุเทพ ไชยขันธุ์. (2556). ผู้ไท ลูกแถน. กรุงเทพฯ: ตถาตา.

สุเนตร ศรีหาคลัง. (2560). การเปลี่ยนแปลงทางวัฒนธรรม: ภาษาและการแต่งกายของชาวภูไทเรณูนครในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยรามคำแหง, บัณฑิตวิทยาลัย.

สุมิตร ปิติพัฒน์, เทียมจิตร์ พ่วงสมจิตร์ และพิเชฐ สายพันธ์. (2546). ไทแดงที่อำเภอบาเทื้อก จังหวัดแทงหัว ประเทศเวียดนาม: สภาพชีวิตและการเปลี่ยนแปลง

ทางวัฒนธรรม. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุมิตร ปิติพัฒน์, พิเชฐ สายพันธ์, ศิรินทร์ ใจเที่ยง, สมรักษ์ ชัยสิงห์กานานนท์ และสุนิสา ฉันท์รัตนโยธิน (2546). กลุ่มชาติพันธุ์ไทแดงในแขวงหัวพัน สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุมิตร ปิติพัฒน์. (2546). คนไทแดงในแขวงหัวพันสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว. กรุงเทพฯ: สถาบันไทยคดีศึกษา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุรชัย ชินบุตร. (2553). การสืบทอดอำนาจศักดิ์สิทธิ์ของหมอเหยาและอัตลักษณ์ของผู้ไทในพิธีเหยาเลี้ยงผี กรณีศึกษา ตำบลโนนยาง อำเภอหนองสูง จังหวัดมุกดาหาร. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, บัณฑิตวิทยาลัย.

สุวิทย์ ธีรศาศวัต และณรงค์ อุปัญญ์. (2538). การเปลี่ยนแปลงวิถีครอบครัวและชุมชน กรณีผู้ไทย. (รายงานการวิจัย). ขอนแก่น: ภาควิชาประวัติศาสตร์และโบราณคดี คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

สุวิไล เปรมศรีรัตน์ และคณะ. (2547). แผนที่ภาษาของกลุ่มชาติพันธุ์ต่าง ๆ ในประเทศไทย. กรุงเพทฯ: สำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ.

สุวิไล เปรมศรีรัตน์. (2549). สถานการณ์ทางภาษาในสังคมไทยกับความหลากหลายทางชาติพันธุ์. วารสารภาษาและวัฒนธรรม, 25(2), 5-17.

อลงกรณ์ อิทธิผล. (2557). วัจนกรรมจากคำเรียกขวัญในพิธีกรรมรักษาโรคของหมอเหยาชาวผู้ไทย. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, บัณฑิตวิทยาลัย.

อัจฉริยา ชูวงศ์เลิศ. (2558). การประกอบสร้างความเป็นไทในอดีต: กรณีศึกษาคนไทในภาคกลางตอนเหนือของเวียดนามในศตวรรษที่ 15 - ก่อนยุคสังคมนิยมเวียดนาม. (รายงานการวิจัย). พิษณุโลก: ภาควิชาสังคมวิทยาและมานุษยวิทยา คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร.