คุณสมบัติทางวากยสัมพันธ์และอรรถศาสตร์ของคำว่า “สิ” ในภาษาไทยถิ่นอีสาน

บทคัดย่อ

การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อวิเคราะห์คุณสมบัติทางวากยสัมพันธ์และทางอรรถศาสตร์ของคำว่า “สิ” ในบริบทต่างๆ เพื่อดูว่า “สิ” เป็นศึกษาประเภททางไวยากรณ์ ความหมาย ตลอดจนดูเงื่อนไขการปรากฏของ “สิ” ในบริบททางวากยสัมพันธ์ต่าง ๆ

            จากการศึกษาพบว่า “สิ” มีการปรากฏในบริบททางวากยสัมพันธ์เป็น 3 หน่วยสร้าง ได้แก่

• ปรากฏหน้าคำกริยาประเภทการกระทำและคำกริยาแสดงสภาพ


• ปรากฏหน้าและหลังคำกริยาช่วยซึ่งแบ่งเป็นสองประเภท ได้แก่ คำช่วยกริยาต้นแบบและคำช่วย

กริยาไม่ต้นแบบ คำช่วยกริยาทั้งสองประเภทสามารถแบ่งประเภทย่อยได้เป็นคำช่วยกริยาแสดงทัศนะภาวะบอกความเห็น และคำช่วยกริยาแสดงการณ์ลักษณะ

• ปรากฏระหว่างคำกริยา 2 คำ

เมื่อพิจารณาในแง่ของความหมายผู้วิจัยพบว่า คำว่า “สิ” ที่ปรากฏในทุกบริบททางวากยสัมพันธ์แสดงความหมายของสถานะเหตุการณ์ที่ไม่เกิดขึ้นจริง ซึ่งเกี่ยวข้องกับแนวคิดเรื่องการไม่เกิดขึ้นจริงของเหตุการณ์ โดย “สิ” แสดงสถานะเหตุการณ์ที่ไม่เกิดขึ้นจริงในบริเวณทางอรรถศาสตร์ต่างๆ ได้แก่ ความน่าจะเป็น ความเป็นไปได้ ความตั้งใจและเจตนา อนาคตกาล เหตุการณ์เงื่อนไข เหตุการณ์แสดงนิสัย ประสบการณ์ การอนุมาน วัตถุประสงค์ และการเริ่มเหตุการณ์