การเปลี่ยนแปลงรูปแบบการทอผ้าไหมของคนลาว ในนครหลวงเวียงจันทน์ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว)

บทคัดย่อ

การวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการส่งเสริมอุตสาหกรรมผ้าไหมของรัฐบาล 2) เพื่อศึกษาการค้าผ้าไหมในนครหลวงเวียงจันทน์ และ 3) เพื่อวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงรูปแบบการทอผ้าไหมของคนลาวในนครหลวงเวียงจันทน์ สาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) ใช้รูปแบบวิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ มีผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ประกอบด้วย ผู้ทอผ้าไหม ผู้ค้าผ้าไหม และ ผู้บริโภค จำนวน 25 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แนวทางการสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้างที่ผู้วิจัยสร้างขึ้น เก็บรวบรวมข้อมูลด้วยวิธีการสัมภาษณ์ และการสังเกตแบบไม่มีส่วนร่วม วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการวิเคราะห์เนื้อหา และวิเคราะห์เชิงพรรณนา (Descriptive Analysis) ผลการวิจัยพบว่านโยบายการส่งเสริมอุตสาหกรรมสิ่งทอที่ชัดเจน และการดำเนินโครงการพัฒนาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดเล็กของรัฐได้ก่อให้เกิดกลุ่มทอผ้าไหมในระดับชุมชน นอกจากนี้ยังกระตุ้นให้เกิดการลงทุนของภาคธุรกิจการค้าและโรงงานผลิตผ้าไหมในภาคเอกชนด้วยซึ่งประกอบด้วย 3 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มหาบเร่ขายผ้าไหม 2) กลุ่มเจ้าของร้านขายผ้าไหม และ 3) กลุ่มโรงงานทอผ้าไหม ยิ่งไปกว่านั้น รูปแบบการทอผ้าไหมของคนลาวได้เปลี่ยนแปลงจากยุคอดีตคือ การทอผ้าไหมไว้ใช้ในครัวเรือนมาเป็นยุคการทอผ้าไหมหลังการส่งเสริมอุตสาหกรรมและการค้า ซึ่งประกอบด้วย 3 รูปแบบ คือ 1) รวมกลุ่มทอผ้าเพื่อขาย 2) รับจ้างทอผ้าไหมในครัวเรือน และ 3) รับจ้างทอผ้าที่โรงงานนายทุน ความต้องการ
ผ้าไหมในตลาดที่เพิ่มมากขึ้น และมีความหลากหลายมากขึ้นเป็นปัจจัยที่ทำให้รูปแบบการทอผ้าไหมในปัจจุบันเปลี่ยนแปลงไปจากอดีตด้วย