การออกแบบชุมชนเมืองที่น่าอยู่ และยั่งยืน : ทฤษฎีและ ประสบการณ์

Abstract

        แนวโน้มการพัฒนาเมืองในประเทศต่างๆทั่วโลกในช่วงปลายศตวรรษที่ 20 ได้มีการปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์การพัฒนาตามทฤษฎีภาวะทันสมัย มาเป็นการพัฒนาอย่างยั่งยืน การใช้ทรัพยากรอย่างไม่สิ้นเปลือง และรวมถึงการอนุรักษ์มรดกทางวัฒนธรรมเป็นสำคัญ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อการศึกษาทฤษฎีและแนวคิดเรื่อง ‘เมืองน่าอยู่’ ‘ยั่งยืน’ และกระบวนทัศน์การออกแบบชุมชนเมืองจากประสบการณ์ของการพัฒนาเมืองในสหรัฐอเมริกา เพื่อค้นหาแนวคิดมาเสนอแนะแนวทางสำหรับประเทศไทย จากการศึกษาพบว่า ทฤษฎี แนวคิด และกระบวนทัศน์ที่กำลังได้รับความสนใจอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน คือ ‘เมืองกระชับ’ และ ‘ชุมชนเมืองยุคใหม่’ การศึกษากระบวนทัศน์การออกแบบชุมชนเมืองเฉพาะมิติทางด้านกายภาพและสิ่งแวดล้อมของเมืองสำคัญในสหรัฐอเมริกา คือ ฟิลาเดลเฟีย บัลติมอร์ และ ซานฟรานซิสโก ปรากฏการณ์พัฒนาเมืองที่มีลักษณะคล้ายคลึงกับ ‘เมืองกระชับ’ และ ‘ชุมชนเมืองยุคใหม่’ จากทฤษฎีและประสบการณ์เหล่านี้นำไปสู่การสังเคราะห์ข้อเสนอแนะแนวทางการออกแบบชุมชนเมืองที่น่าอยู่และยั่งยืนสำหรับชุมชนในประเทศไทย

Sustainable and Liveable Urban Design : Theory and Practice

Sitthiporn Piromruen
Associate Professor, Faculty of Architecture, Silpakorn University

        During the last 2 decades of the 20th Century, urban development trend all over the world has been shifting from the mainstream ‘Modernization Theory’ to ‘Sustainable Development Theory’, which emphasizes using renewable resources as well as conservation of cultural landscape heritage. The main objective of this paper is to investigate recent development theories namely ‘Liveable’ and ‘Sustainable’ development and to review urban design paradigms from the practice in the U.S.A. In the study, it was found that ‘Liveable’ and ‘Sustainable’ urban design paradigms that have gained wide attention are ‘Compact City’ and ‘New Urbanism’. Further more, development concepts applied during the past 50 years in major US cities such as Philadelphia, Baltimore and San Francisco are similar to ‘Compact City’ and ‘New Urbanism’ paradigms. Finally, from such theories and practice, the paper recommends a liveable and sustainable development concepts and principles for planning and designing of cities in Thailand.