การวิเคราะห์สภาพการณ์แหล่งในบัญชีรายชื่อเบื้องต้นในราชอาณาจักรไทย: ศักยภาพและข้อจำกัดบนเส้นทางสู่การเป็นแหล่งมรดกโลก
Keywords:
แหล่งมรดกโลก, แหล่งในบัญชีรายชื่อเบื้องต้น, คุณค่าโดดเด่นอันเป็นสากล, การศึกษาเปรียบเทียบ, การประเมินศักยภาพ, กลยุทธ์, แผนยุทธศาสตร์, World Heritage List, Tentative List, Outstanding Universal Value, Comparative Study, Self-Assessment, Strategy, StrategicAbstract
การศึกษาศักยภาพของแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมที่อยู่ในบัญชีรายชื่อเบื้องต้นของราชอาณาจักรไทย จำนวน 4 แหล่ง คือ “พิมาย และศาสนสถานบนเส้นทางวัฒนธรรมปราสาทพนมรุ้ง และปราสาทเมืองตํ่า” “อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท” “วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหารนครศรีธรรมราช” และ “อนุสรณ์สถานสถานที่ และพื้นที่ทางวัฒนธรรมในจังหวัดเชียงใหม่ เมืองหลวงแห่งอาณาจักรล้านนา”
จากการศึกษาวิเคราะห์สภาพการณ์ ด้วยการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมและศักยภาพ เพื่อประเมินศักยภาพของแหล่งมรดกทางวัฒนธรรมในแหล่งบัญชีรายชื่อ พบว่า ในประเด็นปัจจัยส่งเสริมภายใน คือ “จุดแข็งด้านคุณค่า” และ “จุดแข็งด้านการบริหารจัดการ” และมีปัจจัยส่งเสริมภายนอก คือ “ศักยภาพด้านความร่วมมือระหว่างประเทศ” และ “ศักยภาพด้านคุณค่าเชิงนามธรรม” ทว่ามีอุปสรรคภายใน คือ “จุดอ่อนด้านขนาดของแหล่ง” และ “จุดอ่อนเรื่องการเลือกเกณฑ์คุณค่าโดดเด่นอันเป็นสากล” และมีอุปสรรคภายนอก คือ “ข้อจำกัดด้านยุทธศาสตร์ในการเสนอแหล่งเพื่อขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก”, “ข้อจำกัดด้านกระบวนการมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย” และ “ข้อจำกัดด้านบุคลากรและหน่วยงานรับผิดชอบ”
Status Assessment of Sites in Thailand on the World Heritage Tentative List: Prospects of Being Placed on the World Heritage List
Kreangkrai Kirdsiri
Department of Architecture, Faculty of Architecture, Silpakorn University
Isarachai Buranaut
Faculty of Architecture, Silpakorn University
Kullaphut Seneevong Na Ayudhaya
Faculty of Architecture, Silpakorn University
This study is aimed at determining the potential of four cultural heritage sites in Thailand that are on the Tentative List, to be included on the World Heritage List. The sites are “Phimai and the temples along Prasat Phanom Rung and Prasat Muang Tam cultural route”, “Phuphrabat Historical Park”, “Wat Phra Mahathat Woramahawihan, Nakhon Si Thammarat”, and “Monuments, Sites and Cultural Landscape of Chiang Mai, the Capital of Lanna”.
From SWOT analysis, it was found that the strengths of the sites are in their intrinsic values, the management system, international work cooperation, and intangible values. However, their weaknesses are in the sizes of the sites, meeting the criteria for Outstanding Universal Value, nomination strategies, participation process involving stakeholders, personnel and agencies that are responsible.