เล่าเรื่องไตรภูมิฉบับหอสมุดแห่งชาติกรุงปารีส

บทคัดย่อ

ไตรภูมิฉบับหอสมุดแห่งชาติกรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส เป็นเอกสารพบใหม่ที่กรมศิลปากรจัดพิมพ์เผยแพร่เมื่อ พ.ศ. ๒๕๕๔ ไตรภูมิสํานวนนี้มีเนื้อความต่างจากไตรภูมิกถา พระราชนิพนธ์ของพระมหาธรรมราชาลิไทหลายประการ ที่สําคัญคือ ไม่ได้แสดงเรื่องไตรภูมิ คือ กามภูมิ รูปภูมิ อรูปภูมิ ไม่ได้แสดงเรื่องบุญบารมีของพระจักรพรรดิราช และไม่ได้เน้นเรื่องนิพพานอันเป็นหัวใจของไตรภูมิกถา แต่กลับเน้นเรื่องการสร้างโลกซึ่งมีหลายตํานานเรื่องพระศรีอาริยเมตไตร และเรื่องนรกขุมต่าง ๆ รวม ๒๒ ขุม กล่าวได้ว่าไตรภูมิฉบับนี้เป็นสํานวนชาวบ้าน เพราะไม่ได้ใช้ภาษาอลังการ และเรื่องราวผสมปนเปกันตามแบบวัฒนธรรมมุขปาฐะ อย่างไรก็ตาม แม้จะไม่มีความโดดเด่นทางวรรณศิลป์ แต่ไตรภูมิฉบับหอสมุดแห่งชาติกรุงปารีส ได้ทําให้เราเห็นการสืบทอดความคิดความเชื่อเรื่องคติไตรภูมิในสังคมไทย และคงรักษาศรัทธาความเชื่อเรื่องการละบาปและสร้างบุญ เพื่อประสบกับสิ่งดีงามในชีวิตทั้งในโลกนี้และโลกหน้า ซึ่งก็นับว่าเพียงพอสําหรับการดํารงชีวิตของ ปุถุชนธรรมดา