พระนางซูสีไทเฮา กับประเด็นข้อโต้แย้งทางประวัติศาสตร์

บทคัดย่อ

บทความเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อทําการศึกษาพระราชประวัติพระนางซูสีไทเฮาผู้หาญกล้าขึ้นมาปกครองแผ่นดินจีนในยุคสังคมศักดินาที่ยึดมั่นในกรอบความคิดที่ว่า “บุรุษสูงศักดิ์ สตรีต่ำต้อย” โดยนําเสนอบทบาทสําคัญที่พระนางทรงปฏิบัติภายหลังก้าวเข้าสู่วังหลวง ได้แก่ บทบาทพระมเหสีของจักรพรรดิเสียนเฟิง บทบาทพระราชมารดาของจักรพรรดิถงจื้อ และบทบาทผู้สําเร็จราชการแทนพระองค์สมัยจักรพรรดิถงจื้อและจักรพรรดิกวงซู่ วิเคราะห์เหตุผลสําคัญที่ทําให้พระนางหาญกล้าที่จะแหวกกรอบประเพณีของสังคมเพื่อก้าวขึ้นมาเป็นผู้ปกครองแผ่นดิน พร้อมนําเสนอทัศนะของนักประวัติศาสตร์จีนที่มีต่อพระนางซูสีไทเฮาทั้งด้านบวกและด้านลบภายใต้แนวคิดที่ว่า “สิ่งที่พระนางซูสีไทเฮาปฏิบัตินั้นมีทั้งดีและไม่ดี สิ่งไม่ดีที่พระนางปฏิบัติ เราต้องวิพากษ์วิจารณ์ ขณะเดียวกัน สิ่งดีที่พระนางปฏิบัติ พวกเราก็ต้องยอมรับ” และปิดท้ายด้วยบทวิเคราะห์ของนักประวัติศาสตร์ต่อพระราชเสาวนีย์สุดท้ายของพระนางซูสีไทเฮาที่ทรงห้ามมิให้สตรียุ่งเกี่ยวกับการบริหารราชการแผ่นดินอันสร้างความแปลกประหลาดใจและเป็นปริศนาทางประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน