มนุษย์คือตัวละครที่เล่นไปตามบท

คำสอนทางจริยศาสตร์ของอิพิกเตตัส

บทคัดย่อ

อิพิกเตตัสเป็นนักปรัชญาคนสำคัญคนหนึ่งของลัทธิสโตอิก เดิมเป็นทาสของนายทหารโรมันที่ดุร้าย ภายหลังได้รับอิสรภาพ เข้าศึกษาปรัชญาสโตอิกและสอนปรัชญาสโตอิกตลอดชีวิต คำสอนสำคัญทางจริยศาสตร์ของอิพิกเตตัสคือการสอนว่า มนุษย์คือตัวละครที่เล่นไปตามบท จักรวาลคือโรงละครสากลทุกสิ่งถูกกำหนดมาแล้วโดยพระเป็นเจ้าหรือเหตุผลของจักรวาล หน้าที่ของมนุษย์คือการเล่นไปตามบทอย่างดีที่สุด พึงยอมรับทุกสิ่งที่เกิดขึ้นด้วยสติปัญญาและตระหนักว่าอะไรเป็นสิ่งที่อยู่ภายใต้การควบคุมของเรา อะไรคือสิ่งที่อยู่เหนือการควบคุม ผู้ฉลาดมีปัญญาย่อมรู้จักควบคุมความรู้สึกของตน พึงรำลึกเสมอว่า นอกจากเจตจำนงของเราแล้วไม่มีอะไรดีหรือเลว