"เด็กดีต้องทำบุญ" ความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับอุดมการณ์ในวาทกรรมสื่อสำหรับเด็กที่ผลิตโดยวัดพระธรรมกาย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยเรื่องนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาชุดความคิดเกี่ยวกับ "บุญ" ที่สื่อผ่านกลวิธีทางภาษาในสาทกรรมสื่อสำหรับเด็กที่ผลิตโดยวัดพระธรรมกายตามแนววาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ข้อมูลที่ศึกษามาจากสื่อสิ่งพิมพ์สำหรับเด็กในวัยเรียนจำนวน 3 ชุด ได้แก่ 1) หนังสือชุดที่นี่มีคำตอบฉบับมินิ 2) หนังสือชุดคำไม่เล็กของคุณครูไม่ใหญ่ (มินิ) และ 3) หนังสือเรื่องบ้าน-วัด-โรงเรียน ต้นแบบฟื้นฟูศีลธรรมโลก ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าวาทกรรมสื่อสำหรับเด็กของวัดพระธรรมกายได้ถ่ายทอดอุดมการณ์ "บุญ" ผ่านชุดความคิดสำคัญ 3 ชุดความคิด ได้แก่ ชุดความคิดที่ว่าบุญคืออำนาจ ชุดความคิดบุญคือสมบัติหลังความตาย และชุดความคิด "วิธีการทำบุญที่พึงประสงค์" ที่กำหนดพฤติกรรมให้เด็กเลือกทำบุญกับวัดพระธรรมกายด้วยการทำให้เชื่อว่าบุญมีอำนาจในการต่อสู้กับบาปได้ และเมื่อเลือกทำบุญกับวัดพระธรรมกายจะทำให้ได้รับความสุขสบายในชาติต่อไป ชุดความคิดทั้ง 3 ที่วาทกรรมนำเสนอส่งผลให้เกิดพฤติกรรมการทำบุญ 2 ประการ คือ 1) การทำบุญแบบขวนขวายและ 2) การทำบุญแบบสะสมบุญด้วยการเลือกทำบุญกับวัดพระธรรมกายโดยเชื่อว่าจะได้อานิสงส์หรือปริมาณบุญมากกว่าการทำบุญอื่น จากมุมมองเชิงวิพากษ์ สื่อสำหรับเด็กที่ผลิตโดยวัดพระธรรมกายมิได้เป็นการสอนให้เด็กสละความโลภตามคำสอนในพุทธศาสนา แต่กลับตอกย้ำให้โลภในการทำบุญและสะสมมากยิ่งขึ้น วาทกรรมสื่อสำหรับเด็กชุดนี้มีส่วนสำคัญในการหล่อหลอมเด็กให้กลายเป็นสมาชิกที่พึงประสงค์ของวัดพระธรรมกายในอนาคต