เรื่องสั้นการเมืองรางวัลพานแว่นฟ้า พ.ศ. 2559-2560

หน้าที่พลเมือง หน้าที่เรื่องสั้นการเมือง

บทคัดย่อ

การจัดการประกวดเรื่องสั้นการเมืองรางวัลพานแว่นฟ้า พ.ศ. 2559-2560 ได้รับการสานต่อหลังจากหยุดชะงักไปในปี 2557 และปรับรูปแบบไปในปี 2558 ให้เป็นการแข่งขันบทกวีเฉลิมพระเกียรติเนื่องในโอกาสครบรอบ 120 ปีแห่งวันพระบรมราชสมภพของพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ ภาวะหยุดชะงักและปรับเปลี่ยนดังกล่าวสัมพันธ์กับบริบทของสังคมการเมืองไทยโดยตรงนั่นคือตั้งแต่ปี 2557 ประเทศไทยอยู่ภายใต้การบริหารของคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) เรื่องสั้นการเมืองรางวัลพานแว่นฟ้า พ.ศ. 2559-2560 จึงเป็นผลผลิตหนึ่งของการส่งเสริมประชาธิปไตยโดยรัฐบาลที่ไม่ได้มาจากการเลือกตั้ง ผลการศึกษาพบว่า เรื่องสั้นการเมืองรางวัลพานแว่นฟ้า พ.ศ. 2559-2560 นำเสนอแนวคิดเรื่องหน้าที่พลเมืองซึ่งเป็นอุดมการณ์สำคัญที่รัฐบาลของคณะรักษาความสงบแห่งชาติมุ่งส่งเสริม โดยแนวคิดสำคัญที่พบจะมุ่งเน้นไปที่ประเด็นสิทธิและหน้าที่ อย่างไรก็ตาม การนำเสนอแนวคิดดังกล่าวมิได้คล้อยตามหรือเชิดชูการบริหารจัดการของคณะรักษาความสงบแห่งชาติเพียงฝ่ายเดียว แต่ยังปรากฏการวิพากษ์วิจารณ์การใช้อำนาจของรัฐ ซึ่งแสดงให้เห็นว่ากระบวนการพิจารณาเรื่องสั้นการเมืองรางวัลพานแว่นฟ้าในช่วงสองปีที่ผ่านมา เปิดกว้างเพียงพอที่จะรับเสียงของการวิจารณ์รัฐบาลเช่นกัน อาจกล่าวได้ว่าเรื่องสั้นการเมืองรางวัลพานแว่นฟ้าในปัจจุบันได้กลายเป็นสถาบันที่มีบทบาทในการขับเคลื่อนวรรณกรรมการเมืองของไทย อีกทั้งยังเป็นส่วนหนึ่งในการถ่ายทอดและคัดกรองอุดมการณ์ของภาครัฐสู่ประชาชนและเป็นเสียงของประชาชนที่ส่งถึงภาครัฐในทางหนึ่ง