การแสดงตลกในนาฏกรรมไทย

บทคัดย่อ

บทความฉบับนี้เป็นส่วนหนึ่งของวิทยานิพนธ์หลักสูตรศิลปศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชานาฏยศิลป์ไทย ภาควิชานาฏยศิลป์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิวัฒนาการของการแสดงตลกที่ปรากฏในประวัติศาสตร์ด้านนาฏกรรมของไทย ผลการศึกษาพบว่าการแสดงตลกในประเทศไทยปรากฏตั้งแต่สมัยโบราณและได้รับการสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน โดยมีการถ่ายทอดองค์ความรู้ทางการแสดงจากรุ่นสู่รุ่น เปรียบเสมือนสถาบันหนึ่งทางนาฏกรรมที่มีรากฐานมาจากความเป็นท้องถิ่น ทั้งนี้ในปัจจุบันจะพบว่าศิลปะการแสดงตลกได้กลายเป็นฟันเฟืองสำคัญในฐานะเครื่องมือขับเคลื่อนธุรกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสื่อบันเทิง วิวัฒนาการของการแสดงตลกในประวัติศาสตร์ด้านนาฏกรรมของไทยสะท้อนให้เห็นอย่างชัดเจนว่าตลกนั้นเป็นผลิตผลทางวัฒนธรรมบันเทิงที่ปรับตัวให้เข้ากับบริบททางสังคมได้อย่างแนบเนียนและสอดคล้องกับความต้องการของผู้คนแต่ละยุคสมัย จนอาจกล่าวได้ว่าอารมณ์ขันเป็นลักษณะสำคัญประการหนึ่งของคนไทย คนไทยสามารถสร้างสรรค์อารมณ์ขันได้อย่างมีชั้นเชิงผ่านการแสดงประเภทต่าง ๆ ซึ่งเป็นผลผลิตทางความคิดที่สะท้อนมาจากความเป็นท้องถิ่น เป็นศิลปะและภูมิปัญญาที่สามารถสะท้อนธรรมชาติของคนไทยและสังคมไทยในแต่ละยุคสมัยได้เป็นอย่างดี