อำนาจของภาษาคำสอนที่ปรากฏในโคลงโลกนิติ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์รูปแบบภาษาคำสอนในโคลงโลกนิติที่แสดงให้เห็นอำนาจของภาษา โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากหนังสือโคลงโลกนิติ พระนิพนธ์สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเดชาดิศร จำนวน ๔๓๘ บท (ไม่รวมโคลงนำ ๒ บท) ผลการวิเคราะห์พบว่า รูปแบบการใช้ภาษาในโคลงโลกนิติที่มีอิทธิพลทำให้คนไทยเชื่อฟังคำสั่งสอนและนำไปปฏิบัติ มี ๗ รูปแบบ ได้แก่ การบอกให้กระทำ การห้ามกระทำ การชี้ประโยชน์ของ การกระทำ การชี้โทษของการกระทำ การชื่นชมยกย่องผู้กระทำหรือสร้างคุณค่าให้เหนือผู้อื่น การเปรียบเทียบให้เห็นจริง และการใช้ความกดดันของกลุ่ม