คำนำ : พื้นที่การต่อรองของนักแปลในบริบทหลังอาณานิคม จากกรณีศึกษางานแปลของแดนอรัญ แสงทอง

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งวิเคราะห์ “คำนำของผู้แปล” จากงานแปลของแดน อรัญแสงทองทั้งหมด ๕ เรื่องได้แก่ แล้วดวงตะวันก็ฉายแสง (The Sun Also Rises) และสวนสวรรค์แห่งความรัก (The Garden of Eden) ของ เออร์เนสต์ เฮมิงเวย์ (Ernest Hemingway) ยอดคนจริง (True Grit) ของ ชาร์ลส์ ปอร์ติส (Charles Portis) คนโซ (Hunger) ของ คนุท แฮมซุน (Knut Hamsun) และรวมเรื่องสั้น เพชฌฆาตข้างถนน (Street Corner Man) ของ ฆอร์เก ลูอิซ บอร์เจส (Jorge Luis Borges) จากการศึกษาพบว่าจุดมุ่งหมายในการเขียนคำนำของผู้แปลแบ่งออกเป็น ๒ ช่วงคือ ช่วงแรกจากคำนำในงานแปลเรื่อง แล้วดวงตะวันก็ฉายแสง สวนสวรรค์แห่งความรัก และยอดคนจริง ผู้แปลแสดงทัศนะด้านความซื่อสัตย์ต่อต้นฉบับด้วยการชี้แจงการแปลคำศัพท์เฉพาะให้ตรงต้นฉบับมากที่สุด อีกทั้งยังยกย่องตัวบทต้นฉบับด้วยการแนะนำให้อ่านต้นฉบับมากกว่าอ่านจากฉบับแปล ส่วนการเขียนคำนำในช่วงหลังในงานแปล เรื่อง คนโซ และรวมเรื่องสั้น เพชฌฆาตข้างถนน ปรากฏว่าผู้แปลมีการวิพากษ์วิจารณ์ข้อบกพร่องของนักเขียน อีกทั้งยังแสดงทัศนะอย่างตรงไปตรงมา ในการไม่แปลคำศัพท์ให้ตรงกับต้นฉบับ ตลอดจนพยายามเทียบเคียงบริบทท้องถิ่นเพื่อให้นักอ่านคนไทยเข้าใจฉบับแปลง่ายยิ่งขึ้น ดังนั้นในระยะหลัง คำนำของผู้แปลจึงมีลักษณะของการต่อรองสถานะที่เหลื่อมล้ำระหว่างตัวบทต้นฉบับกับตัวบทแปล ตลอดจนการต่อรองระหว่างอำนาจหน้าที่ของนักเขียนกับนักแปลอย่างเห็นได้ชัด