อักษรขอมย่อในหนังสือสมุดไทย เรื่องนันโทปนันทสูตรคําหลวงของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศร ไชยเชษฐ์สุริยวงศ์

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาอักษรขอมย่อที่ใช้ในหนังสือสมุดไทยเรื่องนันโทปนันทสูตรคําหลวง ในด้านการใช้อักษรและรูปอักษร เพื่อพิจารณาลักษณะเด่นของอักษรขอมย่อที่แตกต่างกับอักษรขอมของไทยชนิดอื่น ๆ ผลการศึกษาพบว่า ในด้านการใช้ มีการบันทึกอักษรขอมย่อด้วยเส้นสีทองและเส้นสีชาด ใช้บันทึกภาษาบาลี ส่วนในด้านรูปอักษรพบว่า ปรากฏเฉพาะรูปอักษรที่ใช้บันทึกภาษาบาลี แต่ปรากฏไม่ครบทุกรูป นอกจากนี้ยังพบรูปแปรของอักษรบางตัวที่แสดงให้เห็นว่าเกิดจากวิธีการบันทึกและความตั้งใจในการประดิษฐ์ เมื่อพิจารณาเปรียบเทียบกับอักษรขอมบรรจงพบว่า มีความแตกต่างหลายประการ สะท้อนให้เห็นลักษณะเด่นของอักษรขอมย่อ ได้แก่ การใช้เส้นหนาและเส้นบาง การใช้เส้นม้วนขดหอย การเขียนหางอักษร และการหักมุมเส้นอักษร ลักษณะดังกล่าวทำให้อักษรขอมย่อมีความงดงาม มีรูปทรงที่เป็นมิติตื้นลึก และยังสะท้อนให้เห็นความประณีตในการประดิษฐ์รูปอักษรได้อย่างชัดเจน