การวิเคราะห์ระบบการจัดหมวดหมู่ความรู้ที่อยู่ในเอกสารใบลานที่มีในปัจจุบัน

บทคัดย่อ

การศึกษาวิจัยครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาวิเคราะห์ระบบการจัดระบบความรู้ที่อยู่ในเอกสารใบลาน ๕ ระบบ ที่ใช้อยู่ในปัจจุบันทั้งในระดับสากลและในประเทศไทย ได้แก่ (๑) ระบบหมวดหมู่ของ UNESCO ภายใต้การดูแลของ โครงการ UNESCO's Memory of the Word (๒) ระบบหมวดหมู่ของเยอรมัน-ลาวภายใต้การดูแลของโครงการอนุรักษ์เอกสารต้นฉบับลาว (PLMD) (๓) ระบบหมวดหมู่ของหอสมุดแห่งชาติ (๔) ระบบหมวดหมู่ของโครงการอนุรักษ์เอกสารใบลาน ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม (๕) ระบบหมวดหมู่ตามการจัดระบบของสถาบันวิจัยสังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ผลการศึกษาพบว่า ทุกระบบมีแนวคิดพื้นฐานในการจัดระบบเหมือนกันคือ ใช้หลักการจัดหมวดหมู่ความรู้ (Knowledge Classification) เพื่อจําแนกและจัดกลุ่มเนื้อหาที่เหมือนกันไว้ด้วยกันและเนื้อหาที่ใกล้เคียงกันหรือสัมพันธ์กันไว้ใกล้กัน โครงสร้างและลําดับเนื้อหาของความรู้แบ่งออกเป็นหมวด (Classes) ก่อน จากนั้นจึงแบ่งออกเป็นหมวดย่อย (Sub-classes) และหมู่ย่อย (Division) อย่างไรก็ตามผลวิจัยชี้ให้เห็นว่ายังไม่มีระบบหมวดหมู่ความรู้ของหน่วยงานใด ที่มีการแบ่งหมวด หมวดย่อย หมู่ย่อย เอาไว้อย่างครบถ้วน หรือครอบคลุมความรู้ในเอกสารใบลานที่มีอยู่จริงได้ทั้งหมด จึงทำให้ยังไม่สามารถแสดงโครงสร้างของความรู้ในเอกสารใบลานได้อย่างชัดเจน รวมถึงไม่สามารถแสดงความสัมพันธ์ของเนื้อหาความรู้ในเอกสารใบลานได้ ซึ่งถือว่าเป็นอุปสรรคสําคัญในการจัดระบบและการเข้าถึงความรู้ในเอกสารใบลาน