ความสำคัญของภาคใต้ต่อกองทัพญี่ปุ่น สมัยสงครามเอเชียบูรพา

ผู้แต่ง

  • พวงทิพย์ เกียรติสหกุล คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

คำสำคัญ:

ภาคใต้, กองทัพญี่ปุ่น, สงครามมหาเอเชียบูรพา

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายให้เห็นถึงความสำคัญของภาคใต้ในฐานะจุดยุทธศาสตร์ที่สำคัญของกองทัพญี่ปุ่นในสมัยสงครามมหาเอเชียบูรพา ทั้งนี้เน้นการศึกษาผ่านทางรถไฟสายใต้ ซึ่งเป็นเส้นทางรถไฟสายสำคัญที่สุดที่กองทัพญี่ปุ่นได้ใช้เป็นเส้นทางขนส่งกำลังทหาร เสบียงอาหาร และอาวุธยุทโธปกรณ์เพื่อเป็นกำลังบำรุงให้กับกองทัพทั้งในพม่าและมลายู โดยในสมัยสงครามมหาเอเชียบูรพา กองทัพญี่ปุ่นได้เข้ามาดำเนินการควบคุม ทางรถไฟสายใต้ ๒ ลักษณะคือ ลักษณะแรก เป็นการจัดขบวนรถไฟพิเศษเพื่อการขนส่งในราชการทหารบนทางรถไฟสายใต้ เพื่อจัดการเดินรถข้ามแดนจากปาดังเบซาร์ถึงอลอร์สตาร์ และจากสุไหงโกลกถึงโกตาบารูของมลายู ลักษณะที่สอง การสร้างทางรถไฟสายใหม่เชื่อมต่อจากทางรถไฟสายใต้ที่มีอยู่เดิมไปยังพม่าถึง ๒ เส้นทางคือ ทางรถไฟสายหนองปลาดุก-กาญจนบุรี-ทันบีอูซายัต (ทางรถไฟสายไทย-พม่า) และทางรถไฟสายชุมพร-กระบุรี (ทางรถไฟสายคอคอดกระ) การเข้ามาดำเนินการควบคุมทางรถไฟสายใต้ดังกล่าว ไม่เพียงแต่เป็นการสะท้อนให้เห็นความสำคัญของภาคใต้ต่อกองทัพญี่ปุ่นในสมัยสงครามมหาเอเชียบูรพาเท่านั้น แต่อีกนัยหนึ่งยังเป็นการสะท้อนให้เห็นถึงการดำเนินการที่กองทัพญี่ปุ่นได้วางแผนการปฏิบัติการไว้ล่วงหน้าเป็นอย่างดี โดยไทยไม่มี ทางเลือกนอกจากการยินยอมและโอนอ่อนผ่อนตามเท่านั้น

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

สจช. “บก.สูงสุด ๒.๔.๑/๓. เรื่อง ข้อตกลงเกี่ยวแก่การจ่ายเงินค่าโดยสารและค่าขนส่งในการลำเลียงในราชการทหารกองทัพญี่ปุ่นด้วยรถไฟของประเทศไทย” ๒๑ กุมภาพันธ์ ๒๔๘๕ - ๒๔ กันยายน ๒๔๘๘.

____________. “บก.สูงสุด ๒.๔.๑/๕. เรื่อง ข้อเสนอการเดินรถขบวนทหารญี่ปุ่นออกนอกเขตแดนไทย.” ๒๐ เมษายน ๒๔๘๕.

____________. “บก.สูงสุด ๒.๔.๑/๒๓. เรื่อง ข้อตกลงการสร้างทางผ่านคอคอดกระ.” ๓๑ พฤษภาคม - ๑๕ มิถุนายน ๒๔๘๖.

กรมยุทธศึกษาทหาร. กองบัญชาการทหารสูงสุด. ประวัติศาสตร์การสงครามของไทย ในสงครามมหาเอเชียบูรพา. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พรินเยิ่ง แอนด์ พับลิชชิ่ง, ๒๕๔๐.

แถมสุข นุ่มนนท์. “ไทยกับญี่ปุ่นสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง : เมืองมิตรหรือเมืองขึ้น.” ใน การทูตไทยสมัยรัตนโกสินทร์. กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช, ๒๕๒๘.

นากามูระ, อาเคโตะ. บันทึกผู้บัญชาการกองทัพญี่ปุ่นประจำประเทศไทยเกี่ยวกับสงครามโลกครั้งที่ ๒. แปลโดย มราซิมา เออิจิ และนครินทร์ เมฆไตรรัตน์, กรุงเทพฯ : โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ๒๕๓๔.

ชะโตโกะ, ทซึจิยะ. “ภาพลักษณ์ของยามาดา นางามาซา ในความสัมพันธ์ระหว่างประเทศไทยกับประเทศญี่ปุ่นในคริสต์ศตวรรษที่ ๒๐.” วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต ภาควิชาประวัติศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ๒๕๔o.

นิภาพร รัตพัฒนากุล. “ความสัมพันธ์ทางวัฒนธรรมระหว่างไทย-ญี่ปุ่น พ.ศ. ๒๔๗๕ – ๒๔๘๘.” วิทยานิพนธ์ศิลปศาสตรมหาบัณฑิต ภาควิชาประวัติศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ๒๕๔๕.

พวงทิพย์ เกียรติสหกุล. “กองทัพญี่ปุ่นกับทางรถไฟสายใต้ของไทย สมัยสงครามมหาเอเชียบูรพา ระหว่าง พ.ศ. ๒๔๘๔-๒๔๘๘.” วิทยานิพนธ์อักษรศาสตรดุษฎีบัณฑิต ภาควิชาประวัติศาสตร์บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, ๒๕๔๗.

คุชิดะ มาซาโอะ. “เบื้องหลังการเข้าไปอย่างสันติของกองทหารญี่ปุ่นในประเทศไทย : ในช่วงต้นของการประกาศสงคราม (ธันวาคม ๒๔๘๔).” แปลและเรียบเรียงโดย มูราซิมา เออิจิ และ สรศักดิ์ งามขจรกลกิจ. เอกสารวิชาการไทย-ญี่ปุ่นศึกษา (เมษายน ๒๕๓๒) : ๗๔-๘๑.

ณรงค์ พ่วงพิศ. “ปัญหาเงินเยนพิเศษระหว่างประเทศไทยกับประเทศญี่ปุ่น (พ.ศ. ๒๔๘๔ - ๒๕๐๕ ).” วารสารประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (๒๕๔๑) : ๖๕-๖๖.

แถมสุข นุ่มนนท์. “เมื่อประเทศไทยเข้าสู่สงครามโลกครั้งที่สอง.” วารสารประวัติศาสตร์ ๑, ๑ (มกราคม-เมษายน ๒๕๑๙) : ๑๔-๓๓.

Defense Agency, Defense Training Institute, Department of War History (ทบวงการป้องกันประเทศ สถาบันวิจัยป้องกัน แผนกประวัติศาสตร์สงคราม). Sen Sosho Sirarma Kouyaku Sakusen (ประวัติศาสตร์สงครามยุทธการโจมตีพม่า). Tokyo : Asakumo Shimbunsva, 1967.

Ota. Hirotake. "Nihon Senryoka no Maraya ni Okeru Tetsudo Unei Jijou" (สภาพการบริหารจัดการทางรถไฟในมลายูภายใต้การยึดครองของญี่ปุ่น). In Nihon Senryoka no Eiryo Maraya-Shingaporu (มลายูและสิงคโปร์ภายใต้การยึดครองของญี่ปุ่น), Edited by Akashi Yoji. Tokyo : Iwanamishoten, 2001.

Sanbo, Honbu, editor. Sugiyama Memo Jo (บันทึกสุงิยะมะ เล่มแรก), 2nd ed. Tokyo : Harashobo, 1994.

Lebra, C. Joyce. Japanese's Greater East Asia Co-Prosperity Sphere in World War || : Selected Readings and Documents. Kuala Lumpur : Oxford University, 1975.

Nobutaka, Ike, editor & translator. Japan's Decision For War : Records of the 1941 Policy Conferences. California : Standford University, 1967.

Renolds, E. Bruce. Thailand and Japan's Southern Advance, 1941–1945. New York : St. Martin's, 1994.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-02-21

รูปแบบการอ้างอิง

เกียรติสหกุล พ. . (2020). ความสำคัญของภาคใต้ต่อกองทัพญี่ปุ่น สมัยสงครามเอเชียบูรพา. วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 30(2), 78–131. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jasu/article/view/239926

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความประจำฉบับ