อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์แสดงอารมณ์โกรธในภาษาไทย

ผู้แต่ง

  • ศุภชัย ต๊ะวิชัย คณะอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร

คำสำคัญ:

การวิเคราะห์รูปภาษา, ภาษาไทย

บทคัดย่อ

บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์รูปภาษาที่เป็นอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์แสดงอารมณ์โกรธในภาษาไทยและวิเคราะห์ระบบมโนทัศน์ของผู้ใช้ภาษาไทยจากอุปลักษณ์ตามแนวทางการศึกษาทฤษฎีภาษาศาสตร์ปริชาน โดยศึกษาข้อมูลจากนวนิยายไทยที่ตีพิมพ์ระหว่างปี พ.ศ. ๒๕๔๒-๒๕๔๖ ผลการศึกษาพบว่า รูปภาษาที่เป็นอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์แสดงอารมณ์โกรธในภาษาไทย มี ๑๒ ประเภท ได้แก่ อุปลักษณ์ความร้อน อุปลักษณ์ของเหลว อุปลักษณ์มนุษย์ อุปลักษณ์สัตว์ อุปลักษณ์พืช อุปลักษณ์สี อุปลักษณ์อาหาร อุปลักษณ์โรค อุปลักษณ์ทรัพย์สิน อุปลักษณ์ปรากฏการณ์ธรรมชาติ อุปลักษณ์สงคราม และอุปลักษณ์วัตถุ ซึ่งอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ดังกล่าวนี้ สะท้อนให้เห็นถึงมโนทัศน์อารมณ์โกรธของผู้ใช้ภาษาไทย โดยแสดงผลจากกระบวนการถ่ายโยงความหมายจากวงความหมายต้นทางไปยังวงความหมายปลายทาง กระบวนการถ่ายโยงความหมายแบ่งออกได้เป็น ๒ กระบวนการ คือ กระบวนการถ่ายโยงทางความหมายแบบภวสัมพันธ์กับกระบวนการถ่ายโยงความหมายแบบญาณสัมพันธ์ นอกจากนี้ยังพบว่า มโนทัศน์อารมณ์โกรธมีพื้นฐานมาจากประสบการณ์ร่างกาย สังคม และวัฒนธรรม

Downloads

Download data is not yet available.

เอกสารอ้างอิง

ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒. กรุงเทพมหานคร : นานมีบุ๊คส์พับลิเคชันส์, ๒๕๔๖.

ศุภชัย ต๊ะวิชัย. “อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์แสดงอารมณ์โกรธในภาษาไทย”. วิทยานิพนธ์ปริญญาอักษรศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาภาษาไทย บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๔๙.

Lakott, George. Women, Fire, and Dangerous Things : What Categories Reveal about the Mind. Chicago and London : The University of Chicago Press, 1987.

Ullmann, Stephen. Semantics : An Introduction to The Science of Meaning. Oxford : Basil Blackwell, 1962.

Wierzbicka, Anna. Semantics Culture, and Cognition : Universal Human Concepts in Culture-Specific Configurations. New York : Oxford University Press, 1992.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-02-21

รูปแบบการอ้างอิง

ต๊ะวิชัย ศ. (2020). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์แสดงอารมณ์โกรธในภาษาไทย. วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 29(ฉบับพิเศษ), 209–232. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jasu/article/view/239961