วิวาทะ Structure-Agency และ การหาทางออกให้กับปัญหาทวิลักษณ์นิยม
คำสำคัญ:
ทวิลักษณ์นิยมบทคัดย่อ
ปัญหาประการหนึ่งที่กลายเป็นวิวาทะยิ่งใหญ่ในทฤษฎีทางสังคมศาสตร์อยู่ในขณะนี้ ก็คือ ปัญหาเรื่องความสัมพันธ์ระหว่างปัจเจกบุคคล (individual)กับสังคม (Ssociety) หรือถ้าพูดด้วยการใช้มโนทัศน์ในปัจจุบันนี้ก็คือ ความสัมพันธ์ระหว่าง "การกระทำ/ผู้กระทำ" (action /agency) และ "โครงสร้าง"ทุกครั้งที่เราสร้างชุดของคำอธิบายเกี่ยวโอความสัมพันธ์เชิงเหตุผลทางด้านสังคมการเมือง หรือเศรษฐกิจ เรามักจะค้างอิง (ไม่ว่าจะโดยตรงหรือโดยอ้อม] แนวคิดหรือมโนทัศน์เกี่ยวกับโครงสร้างและผู้กระทำวีชีการในการสร้างจำอธิบายของเราสะท้อนให้เห็นถึงสุของความเข้าใจที่แฝงคยู่เบื้องหลังเกี่ยวกับความเป็นอิสระ(เชิงสัมพัพธ์) [(relative) autonomy] ของตัวแสดงหรือผู้กระนำ (actorsiagents) ที่อยู่ในบริบทของการกระทำของพวกเขาเหล่านั้น คำถามก็คือ ตัวแบบเกี่ยวกับสักษณะของผู้กระทำแบบใดที่เรากำลังสร้าง/ใช้ในการอธิบายของเรา?ผู้กระทำเหล่านี้เป็นเพียงผลผลิตของบริบทที่ห้อมล้อมตัวเขาในลักษณะที่เป็นปัจเจกบุดคลที่พลังความสามารถล่องลอยไปมาอยู่ในสายธารของชะตากรรมที่ตนองไม่สามารถควบคุมได้ หรือว่าพวกเขาเป็นองค์ประธานที่มีความสามารถในการตระหนักรู้และมีเจตนารมณ์พร้อมทั้งมีพลังในการควบคุมเปลี่ยนแปลงสภาวการณ์ที่วางกรอบจำกัดให้กับการกระทำของพวกเขาได้ ผลกระทบต่าง ๆ ที่เราต้องการจะอธิบายนั้นเป็นผลผลิตที่เกิดจากตัวแสดงที่เป็นผู้กระทำที่
สามารถกำหนดทางเลือกโดยไม่มีข้อจำกัดหรือว่าผลกระทบเหล่านั้นมาจากอิทธิพลของโครงสร้าง (หรือชุดของโดรงสร้าง) ที่มีต่อผู้กระทำ (ไม่ว่าจะเป็นปัจเจกบุคคลหรือกลุ่ม ที่ไม่สามารถควบคุมได้เลย? งานเขียนทางทฤษฎีซึ่งได้รับอิทธิพลจากงานเขียนของ Karl Marx มีแนวโน้มที่จะสนับสนุนหวิลักษณ์นิยมในลักษณะที่ให้ความสำคัญกับต้านใดด้านหนึ่งเพียงด้านเดียวโดยให้ความสำคัญของโครงสร้างทางสังคมหรือสภาวการณ์ทางสังคมจากภายนอก (macro)มีอิทธิพลต่อรูปแบบของการกระทำทางสังคม ("agency" หรือ "โลกในระดับmicro") ในระดับที่แตกต่างกันไป ในขณะที่นักทฤษดีอีกกลุ่มหนึ่งในปัจจุบันโดยเฉพาะ Michel Foucauit "ปฏิเสธ" ทวิลักษณ์นิยม (dualism) งานเขียนของ Foucault ส่วนใหญ่ถูกมองว่าเป็นการตอบโต้และถึงขั้นปฏิเสธแนวคิดมาร์กซิสม์ นอกจากนั้น Foucault ยังไม่เห็นด้วยกับบรรดาทฤษฎีที่มองสังคมว่ามีโครงสร้างคันเป็นเอกภาพโดยประชาชนมึบทบาทตามที่ได้ถูกกำหนดไว้แล้ว Foucault
เป็นตัวอย่างของนักทฤษฎีหลังโครงสร้างนิยม ที่ให้ความงานของสำคัญกับสังคมที่มีลักษณะเฉพาะท้องถิ่นและเป็นกลุ่มย่อย ๆFoucaultสะท้อนให้เห็นถึงความพยายามที่จะก้าวข้ามสิ่งที่เป็นข้อจำกัดของทวิลักษณ์นิยมอย่างเช่น micro-macro และ agency/action-structure โดยการหันมาวิเคราะห์ปฏิบัติการทางสังคม "ระดับกลาง"และซื้ให้เห็นว่ามันสะท้อนให้เห็นความสมห์นก็ของอำนาจได้อย่างไร
Downloads
เอกสารอ้างอิง
Gouldner. Alvin. 1970. The coming crisis in western sociology. London: Heinemann.
Habermas, Jurgen. 1986 The theory of communicative action. Vo. 1 Reason and the rationalization of society. Cambridge: Polity Press.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ผู้เขียนบทความต้องยินยอมในข้อกำหนดต่าง ๆ ของวารสารก่อนส่งบทความตีพิมพ์
