การบำเพ็ญบารมีและการบรรลุธรรมของพระเมฆิยเถระ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการบำเพ็ญบารมีและการบรรลุธรรมในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อวิเคราะห์การบำเพ็ญบารมีและการบรรลุธรรมของพระเมฆิยเถระ โดยการศึกษาข้อมูลจากคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท และเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง สรุปวิเคราะห์ เรียบเรียง บรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า พระเมฆิยเถระ ในอดีตชาติเคยเกิดในสมัยพระวิปัสสีพุทธเจ้า กระทำความเคารพในพระพุทธเจ้าที่ทรงปลงพระชนมายุสังขาร หลังจากเสียชีวิตจึงได้เกิดในสวรรค์ตลอดกัป ไม่เคยเกิดในทุคติเลย นี้เป็นอานิสงส์ของการตั้งจิตรำลึกถึงพระพุทธเจ้าในชาติสุดท้าย ท่านถือกำเนิดในตระกูลแห่งเจ้าศากยะ ในพระนครกบิลพัสดุ์ บวชในสำนักของพระบรมศาสดา อุปัฏฐากพระพุทธเจ้าอยู่ในปฐมโพธิกาล ท่านเข้าไปยังอัมพวันนั่งพักกลางวันอยู่เกิดอกุศลวิตก 3 ประการ คือ กามวิตก พยาบาทวิตก วิหิงสาวิตก ไม่อาจทำกรรมฐานให้เป็นสัปปายะได้ พระพุทธองค์ให้ท่านเจริญธรรม 5 ประการ คือ 1) เป็นมีกัลยาณมิตร 2) เป็นผู้มีศีลสำรวมในพระปาติโมกข์ 3) เป็นผู้พูดวาจาเป็นสุภาษิต 4) เป็นผู้มีความเพียรความบากบั่น 5) เป็นผู้มีปัญญา และพระองค์ตรัสให้บำเพ็ญธรรมอีก 4 ประการ คือ  1) บำเพ็ญอสุภะเพื่อละราคะ 2) บำเพ็ญเมตตาเพื่อละพยาบาทวิตก 3) บำเพ็ญอานาปานสติเพื่อละวิตก 4) บำเพ็ญอนิจจสัญญาเพื่อถอนอัสมิมานะได้เด็ดขาด พระเมฆิยเถระได้ปฏิบัติตามโอวาทของพระพุทธเจ้าและตั้งอยู่ในความไม่ประมาท เพียรพยายามบำเพ็ญสมณธรรม ไม่นานก็ได้บรรลุพระอรหันต์