การบรรลุธรรมของพระมหาโมคคัลลานเถระในจปลายมานสูตร
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาการบรรลุธรรมในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท 2) เพื่อศึกษาการบรรลุธรรมของพระมหาโมคคัลลานเถระในจปลายมานสูตร โดยการศึกษาข้อมูลจากคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท และเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง สรุปวิเคราะห์ เรียบเรียง บรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า การบรรลุธรรมของพระมหาโมคคัลลานเถระในจปลายมานสูตร พบว่า พระพุทธเจ้าทรงแสดงอุบายแก้ความง่วง 8 ประการ แก่พระมหาโมคคัลลานะ คือ 1) อย่ามนสิการถึงสัญญาที่ทำให้ง่วงอีก 2) พึงพิจารณาธรรมที่ได้สดับมา ได้เล่าเรียนมา 3) พึงสาธยายธรรมตามที่ได้สดับมา ได้เล่าเรียนมา 4) พึงยอนช่องหูทั้ง 2 ข้างพร้อมใช้มือนวดตัว 5) พึงลุกขึ้นยืนใช้น้ำลูบตา เหลียวดูทิศทั้งสี่ แหงนดูดาว 6) พึงมนสิการถึงอาโลกสัญญา 7) พึงอธิษฐานเดินจงกรม 8) พึงสำเร็จสีหไสยาโดยตะแคงข้างขวา ซ้อนเท้าเหลื่อมเท้า มีสติสัมปชัญญะ พร้อมกับทำอุฏฐานสัญญาคือ หมายใจว่าจะลุกขึ้นในขณะเดียวกัน ทรงแสดงธรรมเพื่อระงับความฟุ้งซ่าน พระโมคคัลลานะได้เจริญสมถะสลับกับวิปัสสนาตามที่พระพุทธเจ้าตรัสสอน ก็ได้บรรลุอรหัตผลในวันนั้น นับเป็นวันที่ 7 ตั้งแต่วันที่ตนบวชเข้ามาในพระศาสนานี้ ท่านได้รับยกย่องว่าเป็นผู้มีฤทธิ์มาก และเป็นพระอัครสาวกเบื้ืองซ้าย
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ
เอกสารอ้างอิง
จิรพร ชีวะธรรม และ อุทัย สติมั่น. (2564). วิเคราะห์การพัฒนาชีวิตตามหลักธรรมที่ปรากฏในพระไตรปิฎก. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์, 7(1), 96-106.
บรรจบ บรรณรุจิ. (2544). อสีติมหาสาวก. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
พระครูเกษมธรรมทัต (สุรศักดิ์ เขมรสี). (2548). วิปัสสนาภูมิ. (พิมพ์ครั้งที่ 5). กรุงเทพฯ: บุญศิริการพิมพ์.
พระครูปลัดณัฐพล จนฺทิโก. (2561). การปรับจริตเพื่อพัฒนาชีวิต: กระบวนการ และแนวปฏิบัติ. วารสารปณิธาน, 14(1), 55-84.
พระครูปลัดสัมพิพัฒนธรรมาจารย์ (นิรันดร์ ศิริรัตน์), พระเทพสุวรรณเมธี (สุชาติ หวลจิตต์), พระมหาวิโรจน์ คุตฺตวีโร และ สังวาลย์ เสริมแก้ว. (2564). แนวคิดคำสอนเรื่องกามตามหลักพระพุทธศาสนาเถรวาท. วารสารศิลปการจัดการ, 5(3), 798-811.
พระธรรมธีรราชมหามุนี (โชดก ญาณสิทฺธิ). (2549). โพธิปักขิยธรรม 37 ประการ. (พิมพ์ครั้งที่ 6). นนทบุรี: สัมปชัญญะ.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต). (2556). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. (พิมพ์ครั้งที่ 21). กรุงเทพฯ: ผลิธัมม์.
พระพุทธโฆสเถระ. (2554). คัมภีร์วิสุทธิมรรค. (สมเด็จพระพุฒาจารย์ (อาจ อาสภมหาเถร), แปล). (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: ธนาเพรส.
พระสมชาย บัวแก้ว, พระมหาบุญศรี วงค์แก้ว และ สุเชาวน์ พลอยชุม. (2564). อภิสมาจาร: กระบวนการพัฒนาบุคลิกภาพตามแนวพระพุทธศาสนา. วารสารศิลปการจัดการ, 5(3), 895-907.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2552). อรรถกถาภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
อุไรพร ประชาบุตร และ วิไลศักดิ์ กิ่งคำ. (2564). ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างอานาปานสติกับไตรลักษณ์ ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์, 7(2), 1-12.
Chanthathong, S. (2021). The Significance of the Right View (Sammaditthi) in Theravada Buddhism. Journal of International Buddhist Studies, 12(1), 61-70.
Damnoen, P. S., Siri, P., Supattho, P. S., & Kaewwilai, K. (2021). The Development of Student Characteristics in According to the Nawaluk Framework of the Buddhist integration of Buddhapanya Sri Thawarawadee Buddhist College. Asia Pacific Journal of Religions and Cultures, 5(2), 126–135.
Suwan, P. R. (2021). The Roles of Buddhism for Supporting Thai Community in Thailand. Journal of International Buddhist Studies College, 6(1), 72–79.
Tan, C. C., & Damnoen, P. S. (2020). Buddhist Noble Eightfold Path Approach in the Study of Consumer and Organizational Behaviors. Journal of MCU Peace Studies, 8(1), 1–20.
