ศึกษาการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในอริยวังสสูตร

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาเนื้อหาและหลักธรรมสำคัญในอริยวังสสูตร 2) เพื่อศึกษาการปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในคัมภีร์พุทธศาสนาเถรวาท 3) เพื่อศึกษาวิเคราะห์การปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในอริยวังสสูตร เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยการศึกษาข้อมูลจากคัมภีร์พระพุทธศาสนาเถรวาท และเอกสารต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง สรุปวิเคราะห์ เรียบเรียง บรรยายเชิงพรรณนา ผลการวิจัยพบว่า วิเคราะห์การปฏิบัติวิปัสสนาภาวนาในอริยวังสสูตร โดยแบ่งออกเป็น 4 ประการ คือ (1) จีวรสันโดษกับการปฎิบัติวิปัสสนาภาวนา โดยภิกษุผู้ปฏิบัติธรรมควรยินดีในจีวร คือ สันโดษด้วยจีวรตามแต่จะได้ (2) บิณฑบาตสันโดษกับการปฎิบัติวิปัสสนาภาวนา คือ ด้วยบิณฑบาตตามแต่จะได้ พึงรู้จักบิณฑบาต พึงรู้จักเขตของบิณฑบาต (3) เสนาสนะสันโดษกับการปฎิบัติวิปัสสนาภาวนา คือ พึงรู้จักเสนาสนะ พึงรู้จักเขตของเสนาสนะ พึงรู้จักสันโดษด้วยเสนาสนะ พึงรู้จักธุดงค์ที่เกี่ยวด้วยเสนาสนะ ไม่โลภแสวงหาเสนาสนะตามที่ตนต้องการก็จะไม่เกิดความโลภและความกังวลทำให้การปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานเจริญก้าวหน้าไปด้วยดี (4) ปหานภาวนารามตากับการปฎิบัติวิปัสสนาภาวนา คือ พึงเจริญสัมมัปปธาน 4 พึงเจริญอิทธิบาท 4 พึงเจริญอินทรีย์ 5 พึงเจริญพละ 5 พึงเจริญโพชฌงค์ 7 พึงเจริญอนุปัสสนา 7 พึงเจริญมหาวิปัสสนา 18 พึงเจริญโพธิปักขิยธรรม 37 เป็นอริยวงศ์ข้อที่ 4 ข้อปฏิบัตินี้ถือว่าเป็นเป้าหมายสูงสุดในพระพุทธศาสนา เพราะมุ่งแสดงถึงธรรมที่เป็นส่วนแห่งการปฏิบัติเพื่อบรรลุธรรม