การพัฒนาตัวบ่งชี้และวิเคราะห์องค์ประกอบกระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงสำหรับครูระดับมัธยมศึกษา
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนาตัวบ่งชี้กระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงสำหรับครูระดับมัธยมศึกษา และ 2) เพื่อวิเคราะห์องค์ประกอบกระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงสำหรับครูระดับมัธยมศึกษา ซึ่งเป็นการวิจัยเชิงสำรวจ ตัวอย่าง คือ ข้าราชการครูสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขตภาคเหนือตอนบน ปีการศึกษา 2565 จำนวน 603 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบหลายขั้นตอน เครื่องมือการวิจัย ได้แก่ แบบสอบถามพฤติกรรมครูระดับมัธยมศึกษาตามกระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลง เป็นแบบมาตรประมาณค่า 5 ระดับ จำนวน 66 ข้อ มีค่า IOC ตั้งแต่ 0.71 – 1.00 มีค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.941 มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.287 ถึง 0.602 วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงยืนยันอันดับที่สอง ผลการวิจัยพบว่า
1. กระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงสำหรับครูระดับมัธยมศึกษาประกอบด้วย 10 องค์ประกอบ และ 21 ตัวบ่งชี้ ได้แก่ (1) ภาวะการเกิดข้อสงสัย มี 3 ตัวบ่งชี้ (2) การตรวจสอบตนเอง มี 2 ตัวบ่งชี้ (3) การประเมินตนเองอย่างมีวิจารณญาณ มี 2 ตัวบ่งชี้ (4) การวิพากษ์แนวคิดร่วมกับบุคคลอื่น มี 2 ตัวบ่งชี้ (5) การสำรวจบทบาทใหม่ มี 2 ตัวบ่งชี้ (6) การวางแผนการปฏิบัติ มี 2 ตัวบ่งชี้ (7) การหาความรู้และทักษะที่จำเป็น มี 2 ตัวบ่งชี้ (8) การทดลองบทบาทใหม่ มี 2 ตัวบ่งชี้ (9) การสร้างสมรรถนะและความเชื่อมั่นในบทบาทใหม่ มี 2 ตัวบ่งชี้ และ (10) การบูรณาการสู่ชีวิตจริง มี 2 ตัวบ่งชี้
2. ผลการทดสอบความสอดคล้องของโมเดลองค์ประกอบกระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงสำหรับครูระดับมัธยมศึกษากับข้อมูลเชิงประจักษ์ พบว่า โมเดลมีความสอดคล้องกลมกลืนกับข้อมูลเชิงประจักษ์ (2 = 107.036, df = 104, p-value = 0.3995, CFI = 0.999, TLI = 0.999, SRMR = 0.049 และ RMSEA = 0.007)
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ
เอกสารอ้างอิง
กลุ่มสารสนเทศ สำนักนโยบายและแผนการศึกษาขั้นพื้นฐาน. (2565). สถิติข้อมูลทางการศึกษา ปีการศึกษา 2565. สืบค้นจาก http://www.bopp.go.th/?page_id=1828.
ฉัตรพันธ์ ดุสิตกุล, รุ่งระวี สมะวรรธนะ และ เอมอัชฌา วัฒนบุรานนท์. (2563). ผลของการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมตามทฤษฎีการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงและทฤษฎีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อลดพฤติกรรมการดื่มแอลกอฮอล์ของนิสิตนักศึกษาระดับปริญญาบัณฑิต. วารสารวิชาการ มหาวิทยาลัยการกีฬาแห่งชาติ, 12(3), 136-149.
ณัฐกานต์ ประจัญบาน, วรรณี แกมเกตุ และ ชยุตม์ ภิรมย์สมบัติ. (2562). การพัฒนาเครื่องมือวัดกระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงของนิสิตบัณฑิตศึกษา. JOURNAL OF EDUCATION NARESUAN UNIVERSITY, 23(2), 281–294.
ธนชพร พุ่มภชาติ. (2563). การพัฒนาหลักสูตรวรรณกรรมเพื่อเสริมสร้างการเข้าถึงความรู้สึกนึกคิดของผู้อื่นของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนต้น(ปริญญานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
วรรณดี สุทธินรากร. (2560). การเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลง และการวิจัยเชิงปฏิบัติการ. กรุงเทพฯ: สยามปริทัศน์.
วิจารณ์ พานิช. (2558). การเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง Transformative Learning. กรุงเทพฯ: SR Printing.
วิชญา ผิวคำ, สมพงษ์ จิตระดับ และ อัมพร ม้าคะนอง. (2020). การพัฒนากระบวนการเสริมสร้างภาวะครูผู้นำของนักศึกษาครูบนฐานทฤษฎีการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงและแนวคิดการสืบสอบแบบร่วมมือ. วารสารรัชต์ภาคย์, 14(33), 229-243.
เสถียร พูลผล, ขนิษฐา สาลีหมัด, เฉลิมศรี ภุมมางกูร และ จิตรา ดุษฎีเมธา. (2561). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะการสื่อสารทางวิชาชีพเภสัชกรรมสำหรับนักศึกษาเภสัชศาสตร์ตามทฤษฎีการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลง. Veridian E-Journal, Silpakorn University, 11(1), 2450-2467.
หฤทัย อนุสสรราชกิจ. (2557). กระบวนการเรียนรู้เพื่อการเปลี่ยนแปลงตนเองสำหรับการพัฒนาครูปฐมวัย. วารสารวิจัยรำไพพรรณี, 9(1), 125-130.
อัจฉราพรรณ กันสุยะ. (2563). ประสิทธิผลของโปรแกรมการพัฒนาพฤติกรรมการจัดการเรียนรู้เพื่อผู้เรียนในยุคดิจิทัลสำหรับนักศึกษาครู โดยใช้กระบวนการเรียนรู้สู่การเปลี่ยนแปลงร่วมกับเทคนิคการเสริมต่อการเรียนรู้: การวิจัยผสานวิธี(ปริญญานิพนธ์ปรัชญาดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
Hair, J. F., Black, W. C., Bain, B. J., & Anderson, R. E. (1998). Multivariate data analysis. (7th ed.). New Jersey: Pearson Education.
King, P. K. (2005). Bringing transformative learning to life. Malabar, FL: Krieger.
Lieberman, A. (1995). Practices That Support Teacher Development: Transforming Conceptions of Professional Learning. In Innovating and Evaluating Science Education: NSF Evaluation Forums, 1992-1994 (pp. 67).
Mezirow, J. (1978). Education for Perspective Transformation: Women’s Re-entry Programs in Community Colleges. New York: Teacher’s College, Columbia University.
Mezirow, J. (2000). Learning as transformation: Critical perspectives on a theory in progress. San Francisco: Jossey-Bass.
Mezirow, J. (2003). Transformative learning as discourse. Journal of Transformative Education, 1(1), 58-63.
O’Sullivan, E. (2003). Bringing a perspective of transformative learning to globalized consumption. International Journal of Consumer Studies, 27(4), 326-330.
Sukcharoen, P., Sakunpong, N., & Sripa, K. (2019). Effectiveness of transformative learning on spirituality in palliative care among nursing students: A Mixed Methods Study. The Journal of Behavioral Science, 15(3), 19-33.
Taylor, E. W. (2000). Analyzing research on transformative learning theory in learning as transformative: Critical perspectives on a theory in progress. San Francisco, CA: Jossey-Bass.