พิธีบุญถือบิณฑ์ (พิธีบ็อนกันเบ็ญ) ของชาวเขมรถิ่นไทยและชาวเขมรกัมพูชา: จุดร่วมของความเชื่อและจุดต่างทางอุดมการณ์

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อเปรียบเทียบพิธีบุญถือบิณฑ์ หรือ พิธีบ็อนกันเบ็ญ (ពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ)​ และพิธีแซนโฎนตา (សែនដូនតា) ของชาวเขมรถิ่นไทยกับชาวเขมรในกัมพูชา โดยศึกษาสังเคราะห์จากเอกสารทั้งภาษาไทย และภาษาเขมร รวมทั้งการสัมภาษณ์ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาและวัฒนธรรมเขมรทั้งชาวไทยและชาวกัมพูชา ผลการศึกษา พบว่า ชาวเขมรทั้งสองแผ่นดินต่างมีฐานความเชื่อเรื่องดวงวิญญาณของบรรพบุรุษซึ่งมีอำนาจในการให้คุณให้โทษแก่ผู้ยังมีชีวิต การแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผีบรรพบุรุษเป็นสิ่งบุตรหลานละทิ้งไม่ได้ ส่วนในด้านอุดมการณ์พบว่า ชาวเขมรในกัมพูชายังคงปฏิบัติพิธีดังกล่าวอย่างบริสุทธิ์คือยังแสดงออกด้วยความสำนึกที่ฝังลึกในจิตใจ ส่วนชาวเขมรถิ่นไทยในฐานะชนกลุ่มน้อยในบริบทของประเทศไทยนั้น ประเพณีดังกล่าว ถูกประดิษฐ์ขึ้นเพื่อสร้างอัตลักษณ์ทางชาติพันธุ์และเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม ทั้งนี้ เนื่องจากถูกแรงผลักดันจากทุนนิยมโลกาภิวัตน์ที่ผนวกกับแนวคิดเรื่องเศรษฐกิจสร้างสรรค์ อันส่งผลให้ประเพณีกลายเป็นสินค้าและมูลค่าทางเศรษฐกิจ