แนวคิดศาสตร์พระราชาที่ปรากฏในนวนิยาย เรื่อง ลูกอีสาน

บทคัดย่อ

บทคัดย่อ

การวิจัยเรื่องนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์แนวคิดศาสตร์พระราชาที่ปรากฏในนวนิยาย เรื่อง ลูกอีสาน ของคำพูน บุญทวี ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 แนวคิด ได้แก่ แนวคิดด้านการบริหารทรัพยากรดิน แนวคิดด้านการบริหารทรัพยากรน้ำ และแนวคิดด้านการบริหารทรัพยากรป่าไม้ โดยวิเคราะห์ผ่านฉาก ตัวละคร บทสนทนา และการบรรยายเหตุการณ์ แล้วนำเสนอผลการศึกษาแบบพรรณนาวิเคราะห์

ผลการศึกษา พบว่านวนิยาย เรื่อง ลูกอีสาน ของคำพูน บุญทวี ปรากฏแนวคิดศาสตร์พระราชา           แบ่งออกเป็น 3 แนวคิด ดังนี้ 1) แนวคิดด้านการบริหารทรัพยากรดิน พบว่าการบริหารทรัพยากรดินจากสภาพปัญหาในนวนิยายนำเสนอสภาพแห้งแล้งของพื้นที่ ส่งผลให้ตัวละครรู้จักอดทน มีความเข้มแข็งไม่ไหวหวั่น         ต่อปัญหาและอุปสรรคที่ผ่านเข้ามาในชีวิต และพบว่าการบริหารทรัพยากรดินเพื่อการใช้ประโยชน์ ตัวละครใช้ประโยชน์จากดินเพื่อการดำรงชีวิตและการเพาะปลูก 2) แนวคิดด้านการบริหารทรัพยากรน้ำ พบว่าการบริหารทรัพยากรน้ำได้นำเสนอสภาพปัญหาการขาดแคลนน้ำในการอุปโภคบริโภค สอดแทรกข้อคิดในการใช้น้ำอย่างประหยัดและรู้คุณค่า ส่วนการบริหารน้ำเพื่อการใช้ประโยชน์พบว่ามีการใช้ประโยชน์จากน้ำเพื่อจับสัตว์น้ำในการดำรงชีพ และ  3) แนวคิดด้านการบริหารทรัพยากรป่าไม้ พบว่าการบริหารทรัพยากรป่าไม้ โดยใช้ประโยชน์จากป่าไม้ในชีวิตประจำวัน จึงอาจกล่าวได้ว่านวนิยาย เรื่อง ลูกอีสาน นอกจากจะนำเสนอเนื้อหาที่มุ่งให้ความรู้ และความเพลิดเพลินแล้วยังสอดแทรกแนวคิดศาสตร์พระราชาเพื่อให้ผู้อ่านสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิตตามแนวพระราชดำริได้อีกด้วย

คำสำคัญ: ศาสตร์พระราชา, รัชกาลที่ 9, ลูกอีสาน, คำพูน บุญทวี