เพศวิถี จากประวัติศาสตร์ สู่การสื่อสารเรื่องความเท่าเทียม

Sexuality: From History to Communication on Equality

ผู้แต่ง

  • สมศรี คะสัน -
  • พุทธินันทน์ บุญเรือง
  • กณิกนันต์ สิงห์สานิตย์
  • กมลชนก เกตุอู๊ต

คำสำคัญ:

เพศวิถี, ความเท่าเทียม

บทคัดย่อ

ความเชื่อและค่านิยมเดิมเรื่องความไม่เท่าเทียมทางเพศ ที่เชื่อว่าสตรีต้องด้อยกว่าชายในทุกบทบาทและสถานะเพศหญิงและชายถูกกำหนดบทบาทและหน้าที่โดยกิจกรรมทางเศรษฐกิจสังคมและการเมือง ความแตกต่างทางร่างกายชายและหญิง โดยเพศหญิงมีหน้าที่ให้กำเนิดซึ่งมีความสัมพันธ์กับเรื่องสถานภาพ ภาวะสุขภาพ และภาวะอนามัยเจริญพันธุ์ส่วนเพศชายมีอิทธิพลในเรื่องพฤติกรรมการแสดงอำนาจ การควบคุมที่เหนือกว่าคู่ครอง โดยรูปแบบที่สะท้อนบทบาททางเพศในสังคม ได้แก่ อุดมการณ์และอุดมคติของสมาชิกในสังคม จากบทบาทระหว่างเพศที่ถูกกำหนดขึ้นในสังคมดังกล่าว ทำให้เกิดความไม่เท่าเทียมกันตั้งแต่อดีตเป็นต้นมา ตัวอย่างเช่น ยุคโบราณของเมืองเอเธนส์ เพศจะถูกแบ่งเป็นชนชั้นโดยเพศชายจะมีอำนาจและบทบาทในสังคมที่มากกว่า ประวัติศาสตร์ของชาวยิว ถือเรื่องเพศเป็นเรื่องของการให้กำเนิด ประวัติศาสตร์ยุคโรมันให้ความสำคัญกับเรื่องของพรหมจรรย์ และการกำจัดแม่มดที่แสดงให้เห็นถึงการกดขี่และความรุนแรงต่อเพศหญิง ในขณะที่สังคมไทยมีค่านิยมเรื่อง “ปิตาธิปไตย” ที่แสดงถึงผู้ชายเป็นใหญ่ในสังคมทุกมิติ และผู้หญิงจะต้องรักนวลสงวนตัว เป็นเมียและแม่ที่ดี มาจนถึงยุคในปัจจุบันที่การสื่อสารทำให้เรื่องเพศ ถูกเผยแพร่และถูกทบทวนมิติของความไม่เท่าเทียม เพื่อให้สังคมได้ตระหนักถึงบทบาทของชายและหญิงที่มีมากกว่าความเป็นเพศ รวมถึงการสื่อสารเรื่องเพศที่หลากหลายในสังคม อย่างไรก็ตามการทำความเข้าใจเรื่องความเท่าเทียมทางเพศในสังคมนั้น จะต้องอาศัยปัจจัยของวุฒิภาวะความเข้าใจเรื่องการเปลี่ยนแปลงทางสังคม กระบวนการขัดเกลาที่ปลูกฝังค่านิยมเรื่องเพศ และความรู้ความเข้าใจเรื่องเพศในสังคมผ่านการศึกษา การรับสื่อและประสบการณ์ในชีวิต

เอกสารอ้างอิง

กฤตยา อาชวนิจกุล และกนกวรรณ ธราวรรณ. (2549). วิเคราะห์วิธีคิดวิทยาในงานวิจัยเรื่องเพศภาวะและเพศวิถีกับเอดส์ศึกษา. แผนงานสร้างเสริมสุขภาวะทางเพศ มูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง.

กาญจนา แก้วเทพ. (2544). ผู้หญิง/ผู้ชาย : ที่บ้าน/ที่สาธารณะ. ใน สตรีศึกษา 2 : ผู้หญิงกับประเด็นต่าง ๆ.สำนักคณะกรรมการส่งเสริมและประสานงานสตรีแห่งชาติ (กสส.).

โกวิทย์ คำพิทักษ์. (2547). เพศวิทยา = Sexology. ภาควิชาสูติศาสตร์และนรีเวชวิทยา คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

ชลิดาภรณ์ ส่งสัมพันธ์. (2551). ประวัติศาสตร์ของเพศวิถี : ประวัติศาสตร์เรื่องเพศ/เรื่องเพศในประวัติศาสตร์ไทย. มูลนิธิสร้างความเข้าใจเรื่องสุขภาพผู้หญิง (สคส.).

ไทยพีบีเอส. (2567, 18 มิถุนายน). "กม.สมรสเท่าเทียม" ผ่านแล้ว สร้างประวัติศาสตร์ชาติแรกอาเซียน.https://www.thaipbs.or.th/news/content/341145

นภาภรณ์ หะวานนท์, กิตติกร สันคติประภา, อุษณีย์ ธโนศวรรย์ และธีรวัลย์ วรรธโนทัย. (2554). การสร้างความฉลาดรู้เรื่องเพศในวัฒนธรรมบริโภค. มหาวิทยาลัยมหิดล. สถาบันวิจัยประชากรและสังคม.

พีรดา ภูมิสวัสดิ์. (2563). ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับความเสมอภาคระหว่างเพศ. กรมกิจการสตรีและสถาบันครอบครัว กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์.

มณีรัตน์ ไพโรจน์ไชยกุล. (2543). กระบวนการขัดเกลาทางสังคมของสถานศึกษาก่อนวัยเรียนญี่ปุ่นในประเทศไทย : กรณีศึกษาสถานศึกษาก่อนวัยเรียนกวางน้อย และสถานศึกษาก่อนวัยเรียนแฮมสเตอร์. ศิลปะศาสตร์มหาบัณฑิต มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สรณ บุญใบชัยพฤกษ์. (2560). สิทธิมนุษยชนกับความเท่าเทียมทางเพศ. สำนักงานศาลรัฐธรรมนูญ.

สันต์ สุวัจฉราภินันท์. (2556). พื้นที่เมืองสมัยใหม่กับการเมืองอัตลักษณ์ (ทางเพศสภาพและเพศวิถี). กระทรวงวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี.

สุชาดา ทวีสิทธิ์. (2550). ผู้หญิง ผู้ชาย และเพศวิถี: เพศภาวะศึกษาในงานมานุษยวิทยา. วารสารทางวิชาการคณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 19(1), 310-358.

สุมิตรา เชาว์เมธากิจ. (2544). การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างทวิมาตรฐานทางเพศของครูกับการเป็นผู้ฝึกทักษะชีวิตเพื่อการป้องกันเอดส์สำหรับนักเรียน. หลักสูตรสังคมสงเคราะห์ศาสตรมหาบัณฑิตคณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

สุวัทนา อารีพรรค. (2550). เรียนรู้เรื่องเพศกับคุณหมอ ภาค1. บ.บุญศิริ.

Janet, S., Hyde., & B., G. Rosenberg. (1980). Half the Human Experience. Houghton Mifflin Harcourt Trade & Référence Publishers

Letha, Scanzoni & John H. Scanzoni. (198). Men, Women, and Change: A Sociology of Marriage and Family. McGraw-Hill.

Marie Richmond-Abbott. (1992). Masculine and Feminine: Gender Roles Over the Life Cycle.

McGraw-HillParsons, T. & Bales, R. F. (Eds.) (1955). Family, socialization and interaction process. Free Press.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2024-06-30

รูปแบบการอ้างอิง

คะสัน ส., บุญเรือง พ. ., สิงห์สานิตย์ ก. ., & เกตุอู๊ต ก. . (2024). เพศวิถี จากประวัติศาสตร์ สู่การสื่อสารเรื่องความเท่าเทียม: Sexuality: From History to Communication on Equality. วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์, 11(1), 58–69. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/johuru/article/view/272864