การคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของแรงงานแพลตฟอร์ม : ข้อจำกัดของกฎหมายปัจจุบัน

บทคัดย่อ

ในยุคที่เทคโนโลยีดิจิทัลเข้ามามีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวัน แพลตฟอร์มดิจิทัลกลายเป็นส่วนสำคัญของการดำเนินงานทางธุรกิจ รวมถึงการจ้างงานและการทำงานของแรงงานมากขึ้น โดยเฉพาะกลุ่มแรงงานแพลตฟอร์ม (Platform Workers) ที่ทำงานผ่านแพลตฟอร์มออนไลน์ เช่น การส่งอาหาร การขนส่ง หรือการให้บริการต่าง ๆ ผ่านแอปพลิเคชันหรือเว็บไซต์ แพลตฟอร์มเหล่านี้มักเก็บรวบรวมและใช้ข้อมูลส่วนบุคคลจำนวนมาก เช่น ประวัติการทำงาน พฤติกรรมในการทำงาน เวลาทำงาน พิกัด GPS ระยะทางในการขับรถ เรตติ้งจากลูกค้า และความคิดเห็นจากผู้ใช้บริการ ล้วนเป็นข้อมูลที่บ่งชี้ถึงตัวบุคคล (Personally Identifiable Information: PII) และข้อมูลพฤติกรรม (Behavioral Data)  จึงทำให้กลุ่มดังกล่าวเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงต่อการถูกละเมิดข้อมูลส่วนบุคคล โดยที่กฎหมายที่เกี่ยวข้องในการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล ได้แก่ พระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ. 2562 ได้ถูกนำมาใช้เพื่อคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของประชาชน รวมถึงแรงงานแพลตฟอร์ม อย่างไรก็ตาม การบังคับใช้กฎหมายเหล่านี้ในบริบทของการทำงานบนแพลตฟอร์มดิจิทัลยังมีปัญหาและอุปสรรคในหลายเรื่อง ทั้งในเรื่องการบังคับใช้กฎหมาย การขอความยินยอมในการเก็บข้อมูล และการคุ้มครองสิทธิของแรงงานในการขอให้ลบข้อมูลส่วนบุคคล เป็นต้น

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาข้อจำกัดเชิงปฏิบัติของพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ.2562  ในการคุ้มครองแรงงานแพลตฟอร์ม เปรียบเทียบประสิทธิภาพของพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ.2562  กับมาตรฐานสากลอย่าง General Data Protection Regulation  และเสนอแนวทางแก้ไขเพื่อเสริมสร้างการคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคลของแรงงานแพลตฟอร์ม  โดยมีข้อเสนอแนะการแก้ไขพระราชบัญญัติคุ้มครองข้อมูลส่วนบุคคล พ.ศ.2562  เพื่อคุ้มครองแรงงานแพลตฟอร์ม และบัญญัติกฎหมายลำดับรอง  รวมถึงการสร้างกลไกการบังคับใช้และการร่วมมือข้ามพรมแดน เป้าหมายคือให้แรงงานเข้าถึงสิทธิได้ง่ายขึ้นและแพลตฟอร์มปฏิบัติตามมาตรฐานการคุ้มครองข้อมูล