กลวิธีทางภาษาในการนำเสนอชุดความคิดเกี่ยวกับ “เด็กดี” ในหนังสือวรรณกรรมสำหรับ เยาวชนที่ได้รับรางวัลเซเว่นบุ๊คอวอร์ด

ผู้แต่ง

  • kanjana thippongthong -
  • เอื้อมพร ทิพย์เดช สาขาวิชาภาษาไทย คณะศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา

คำสำคัญ:

กลวิธีทางภาษา, ชุดความคิด, วรรณกรรมเยาวชน

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษากลวิธีทางภาษาในการนำเสนอชุดความคิดเกี่ยวกับเด็กดีในหนังสือวรรณกรรมสำหรับเยาวชนที่ได้รับรางวัลเซเว่นบุ๊คอวอร์ดประจำปี 2565 เรื่อง ด.ช.ตุ้ม ของสุรศักดิ์ กฤษณมิษ โดยใช้แนวคิดวาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์เป็นแนวทางในการวิเคราะห์ ผลการศึกษาพบว่า กลวิธีทางภาษาประกอบด้วย 5 กลวิธีคือ 1) กลวิธีทางศัพท์ 2) กลวิธีการใช้มูลบท 3) กลวิธีการใช้วัจนกรรม 4) กลวิธีการใช้ประโยคแสดงเหตุผล และ 5) กลวิธีการใช้สหบท ซึ่งกลวิธีทางภาษาดังกล่าวได้มีการประกอบสร้างชุดความคิดเกี่ยวกับ “เด็กดี” ทั้งหมด 2 ประการ ได้แก่ เด็กดีคือสมาชิกที่ดีของสังคมและเป็นพลเมืองที่ดีของชาติ และเด็กดีเป็นบุคคล ที่มีคุณค่าของสังคม จากผลการศึกษาดังกล่าวสะท้อนให้เห็นว่าหนังสือวรรณกรรมเยาวชนเป็นเครื่องมือสำคัญ ในการปลูกฝังความคิด ค่านิยม และอุดมการณ์เกี่ยวกับเด็กดีที่สังคมพึงปรารถนา

เอกสารอ้างอิง

จันทิมา อังคพณิชกิจ. (2561). การวิเคราะห์ข้อความ Discourse Analysis (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

ไชยรัตน์ เจริญโอฬาร. (2543). วาทกรรมการพัฒนา : อำนาจ ความรู้ ความจริง เอกลักษณ์ และความเป็นอื่น. สำนักพิมพ์. กรุงเทพฯ.

ธนวัตร มัททวีวงศ์. (2559). การวิเคราะห์วาทกรรมเชิงวิพากษ์ในรายการคืนความสุขให้คนในชาติ. (วิทยานิพนธ์, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์).

ประสิทธิ์ ฉกาจธรรม. (2564). โครงการประกวดหนังสือดีเด่นรางวัลเซเว่นบุ๊คอวอร์ด บริษัท ซีพี ออลล์ จำกัด (มหาชน). สืบค้นจากhttps://www.7book.csrcpall.com/.

ภพ สวัสดี. (2561). วาทกรรมคำทำนายจากการร้อยเรียงตัวเลข: การศึกษาตามแนววาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์. (วิทยานิพนธ์, มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์).

มาริษา หมัดหนิ, (2565). วาทกรรมเด็กดี ในแบบเรียนไทยและมาเลเซีย. วารสารมหาวิทยลัยราชภัฏรำไพพรรณี. (15)3, 34-45.

วิสันต์ สุขวิสิทธิ์. (2554). ความสัมพันธ์ระหว่างอุดมการณ์กับภาษาในหนังสือเรียนรายวิชาภาษาไทยตามหลักสูตรประถมศึกษา พ.ศ. 2503-2544: การศึกษาตามแนววาทกรรมวิเคราะห์เชิงวิพากษ์. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).

สุรศักดิ์ กฤษณะมิษ. (2565). ด.ช.ตุ้ม. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์สุรศักดิ์ กฤษณะมิษ.

อัญสุรีย์ เทพสุธรรม. (2565). กลวิธีทางภาษาที่สื่อถึงอุดมการณ์ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทย ชุดภาษาเพื่อชีวิตภาษาพาที ระดับชั้นประถมศึกษาตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551. (วิทยานิพนธ์, มหาวิทยาลัยพะเยา).

อุมาวัลย์ ชีช้าง. (2555). ความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับอุดมการณ์ในเรื่องเล่าสำหรับเด็กในหนังสือวันเด็กแห่งชาติ พ.ศ.2523-2553. (วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).

Fairclough, N. (1995). Critical discourse analysis: the critical study of language. London: Longman.

Van Dijk, T. A. (1995). Discourse Semantics and Ideology. Discourse and Society.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-26

รูปแบบการอ้างอิง

thippongthong, kanjana, & ทิพย์เดช เ. . (2025). กลวิธีทางภาษาในการนำเสนอชุดความคิดเกี่ยวกับ “เด็กดี” ในหนังสือวรรณกรรมสำหรับ เยาวชนที่ได้รับรางวัลเซเว่นบุ๊คอวอร์ด . วารสารวิชาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์, 12(1). สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/johuru/article/view/275432