พัฒนาการของสิทธิและเสรีภาพในยุคที่ 5 : สิทธิและเสรีภาพในทางส่วนบุคคล

บทคัดย่อ

พัฒนาการของสิทธิและเสรีภาพของบุคคลได้เปลี่ยนผ่านมาแล้ว 4 ยุค จากสิทธิและเสรีภาพทางความเชื่อมาสู่สิทธิและเสรีภาพในทางเศรษฐกิจ, สิทธิและเสรีภาพในทางประชาธิปไตย และสิทธิและเสรีภาพในทางสังคม การเปลี่ยนแปลงสิทธิในแต่ละยุคนั้นล้วนมีปัจจัยของการเปลี่ยนแปลงของโลกและสังคมเป็นสิ่งผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนแปลงสิทธิและเสรีภาพในแต่ละยุคสมัย เฉกเช่นเดียวกับการเปลี่ยนผ่านจากยุคที่ 4 ไปสู่ยุคที่ 5 ย่อมเกิดจากความเปลี่ยนแปลงที่ส่งผลกระทบไปทั้งโลกอย่างน้อย 3 ประการ คือ (1) การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี โดยเฉพาะการเข้ามาของระบบ digital (2) การเปลี่ยนแปลงวิถีการดำเนินชีวิต (Life Style) ของคนรุ่นใหม่และ (3) การแพร่ระบาดของโรคอุบัติใหม่ ความเปลี่ยนแปลงทั้ง 3 ประการนี้ส่งผลให้ “สิทธิและเสรีภาพในทางส่วนบุคคล” กลายเป็นสิทธิและเสรีภาพที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด ด้วยเหตุนี้การทำความเข้าใจถึงสิทธิและเสรีภาพในยุคที่ 5 จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งที่จะต้องพิจารณาถึงหน้าที่ของรัฐที่มีต่อสิทธิและเสรีภาพในยุคใหม่ และโดยเฉพาะอย่างยิ่งหน้าที่ของบุคคลต่อสิทธิและเสรีภาพในยุคใหม่ที่มีความเปลี่ยนแปลงอย่างใหญ่หลวง กล่าวคือ สิทธิและเสรีภาพในยุคใหม่ซึ่งเป็นความสัมพันธ์หลายฝ่าย กล่าวคือ รัฐ, บุคคล, สังคม ซึ่งเรียกร้องหน้าที่โดยเฉพาะของบุคคลที่มีต่อบุคคล และของบุคคลที่มีต่อสังคมค่อนข้างมาก อาจกล่าวได้ว่า สิทธิและเสรีภาพในยุคใหม่เรียกร้องหน้าที่ของบุคคลที่มีต่อบุคคลอื่น และต่อสังคมกลายเป็นหัวใจสำคัญของสิทธิในยุคที่ 5 และนี่คือความเปลี่ยนแปลงประการสำคัญของสิทธิและเสรีภาพในยุคใหม่