การคุ้มครองสิทธิผู้ต้องหาวิกลจริตในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา ชั้นสอบสวน: ศึกษากรณีมาตรา 14 แห่งประมวลกฎหมาย วิธีพิจารณาความอาญา

บทคัดย่อ

สิทธิที่จะได้รับหลักประกันในเรื่องความสามารถในการต่อสู้คดีในชั้นสอบสวนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 14 เป็นฐานแห่งสิทธิอื่นในการคุ้มครองสิทธิผู้ต้องหาที่เป็นผู้วิกลจริต
ในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา เนื่องจากผู้ต้องหาประเภทดังกล่าวคือกลุ่มเปราะบางที่มีข้อด้อยทางจิตใจ อารมณ์ และความเข้าใจในสิทธิของตน การตรวจสอบความสามารถในการต่อสู้คดีตั้งแต่ชั้นสอบสวนจึงเป็น
สิ่งสำคัญ เพื่อป้องกันการละเมิดสิทธิและคุ้มครองให้ผู้วิกลจริตสามารถใช้สิทธิของตนได้อย่างเต็มที่และเสริมสร้างความน่าเชื่อถือของพยานหลักฐานที่ได้จากชั้นสอบสวนนำไปสู่ความถูกต้องและเป็นธรรมของกระบวนการยุติธรรมโดยรวม แต่จากการศึกษาพบว่าการคุ้มครองสิทธิผู้ต้องหาวิกลจริตมีปัญหาหลัก 3 ประการ ประการที่หนึ่ง ปัญหาการตรวจสอบผู้ต้องหาที่อาจเป็นผู้วิกลจริต ประการที่สอง ปัญหาการจัดให้มีบุคคลอื่นเข้าร่วมในการสอบสวนเพื่อคุ้มครองสิทธิของผู้ต้องหาที่เป็นผู้วิกลจริตระหว่างถูกสอบสวน ประการที่สาม ปัญหาหลักเกณฑ์ตรวจสอบความสามารถในการต่อสู้คดี ดังนั้น บทความวิจัยนี้จึงมุ่งนำเสนอการแก้ไขมาตรการในการคุ้มครองสิทธิของผู้ต้องหาวิกลจริตในกระบวนการยุติธรรมทางอาญาชั้นสอบสวน โดยศึกษามาตรการปัจจุบันของประเทศไทยพร้อมทั้งวิเคราะห์ปัญหา และศึกษาเปรียบเทียบกับมาตรการ
ในการคุ้มครองสิทธิของต่างประเทศ ได้แก่ สหราชอาณาจักร (อังกฤษและเวลส์) ประเทศออสเตรเลีย
รัฐควีนส์แลนด์ สหรัฐอเมริกา มลรัฐแคลิฟอร์เนีย และประเทศญี่ปุ่น