ปัญหาสถานะของสัตว์และการแบ่งกรรมสิทธิ์รวมในสัตว์เลี้ยง

ผู้แต่ง

  • ณัฐวีร์ เนียมมี คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • ธันยพร มีดวง ธนาคารออมสิน
  • ปริมวิษา ทองฉอ้อน ศูนย์นิติศาสตร์ คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

คำสำคัญ:

สถานะของสัตว์เลี้ยง, การแบ่งกรรมสิทธิ์รวม, ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และสัตว์

บทคัดย่อ

บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ในการเสนอการปรับปรุง หลักกฎหมายเรื่องสถานะสัตว์เลี้ยงตามกฎหมายลักษณะทรัพย์และการแบ่งกรรมสิทธิ์ในสัตว์เลี้ยง โดยนำข้อดีของหลักกฎหมายในแต่ละประเทศมาปรับใช้ให้เหมาะสมกับสภาพสังคมของประเทศไทยเพื่อประสิทธิภาพในการบังคับใช้กฎหมายในเรื่องสถานะสัตว์เลี้ยงตามกฎหมายลักษณะทรัพย์และการแบ่งกรรมสิทธิ์ในสัตว์เลี้ยง โดยตั้งประเด็นศึกษาสองประเด็นด้วยกัน ได้แก่ ประการแรก ปัจจุบันประเทศไทยมีมุมมองต่อสถานะของสัตว์เลี้ยงและกฎหมายทรัพย์สินอย่างไรและควรแก้ไขหรือไม่ ประการสอง การแบ่งกรรมสิทธิ์รวมในสัตว์เลี้ยงตามกฎหมายไทยเป็นอย่างไรและควรแก้ไขหรือไม่ จากการศึกษาพบว่า ประเทศไทยจัดอยู่ในกลุ่มประเทศที่มองว่าสัตว์เป็นทรัพย์ จึงได้มีข้อเสนอให้ใช้ตามแนวคิดกลุ่มประเทศที่มองว่าสัตว์ไม่ใช่ทรัพย์ ส่วนเรื่องการแบ่งกรรมสิทธิ์รวมนั้นกฎหมายไทยไม่เปิดช่องให้ใช้การจัดการสวัสดิภาพสัตว์มาพิจารณา จึงได้มีข้อเสนอแนะให้แก้ไขบทบัญญัติดังกล่าว

เอกสารอ้างอิง

หนังสือ

บัญญัติ สุชีวะ, คำอธิบายกฎหมายลักษณะทรัพย์ (ไพโรจน์ วายุภาพ ผู้ปรับปรุง, พิมพ์ครั้งที่

วิญญูชน 2565).

ปีเตอร์ ซิงเกอร์, Animal Liberation Now ว่าด้วยจริยธรรมการปฏิบัติต่อสัตว์ (อนวัช

อรรถจินดา และคณะ ผู้แปล, สำนักนิสิตสามย่าน 2567).

มุนินทร์ พงศาปาน, ระบบกฎหมายซีวิลลอว์ : จากกฎหมายสิบสองโต๊ะสู่ประมวล

กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (พิมพ์ครั้งที่ 5 วิญญูชน 2567).

ศนันท์กรณ์ โสตถิพันธ์, คำอธิบายกฎหมายลักษณะทรัพย์สิน (วิญญูชน 2566).

ศรีราชา วงศารยางค์กูร, คำอธิบายกฎหมายว่าด้วยทรัพย์สิน (พิมพ์ครั้งที่ 9 วิญญูชน

.

เสนีย์ ปราโมช, อธิบายประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ กฎหมายลักษณะทรัพย์ (เนติ

บัณฑิตยสภา 2551).

อานนท์ มาเม้า, กฎหมายทรัพย์สิน : ความรู้พื้นฐานทางความคิด หลักทั่วไป และบท

เบ็ดเสร็จทั่วไป (วิญญูชน 2560).

จิตร ณ สงขลา, บุญช่วย วณิกกุล และปลอดวิเชียร ณ สงขลา, คำอธิบายประมวลกฎหมาย

แพ่งและพาณิชย์ บรรพ ๑ (โรงพิมพ์โสภณพิพรรฒธนากร 2467) 187-188.

รายงานการค้นคว้าวิจัย

ภาษาไทย

สมเกียรติ วรปัญญาอนันต์, ‘พัฒนาการของหลักกฎหมายว่าด้วยทรัพย์และแนวทางการ

ปรับใช้กับบทบัญญัติ’ (รายงานผลการวิจัยเสนอต่อคณะนิติศาสตร์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2567).

วิทยานิพนธ์และการค้นคว้าอิสระ

ภาษาไทย

ปาทิตรา บางสมบุญ, ‘มาตรการทางกฎหมายในการยกระดับสถานะของสัตว์เลี้ยงภายใต้

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์’ (วิทยานิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยรังสิต 2565).

ปานชนก เกตุแก้ว, ‘การวิเคราะห์ความเหมาะสมในการกำหนดค่าสินไหมทดแทนเพื่อ

ละเมิดต่อสัตว์เลี้ยง’ (สารนิพนธ์ปริญญาโท, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 2565).

บทความ

ภาษาไทย

พงค์ศักดิ์ เจ๊ะพงค์, ‘สถานะทางกฎหมายของสัตว์เลี้ยงในกรณีการหย่าร้างภายใต้กฎหมาย

ครอบครัว’ (2564) 39 วารสารกฎหมายจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 81.

สุภาพรรณ ไกรเดช, ‘ความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับสัตว์ในทัศนะของปีเตอร์ ซิงเกอร์’

(2563) 16 วารสารปณิธาน 85.

ภาษาต่างประเทศ

Charles P. Kindregan, Jr., ‘Pets in Divorce: Family Conflict over Animal

Custody’ (2012) 26 Suffolk University Law School Research Paper 227.

Geeta Shyam, ‘Is the Classification of Animals as Property Consistent’ (2018)

UNSW Law Journal 1418.

Marita Gimenez-Candela, ‘The De-Objectification of Animals in the Spanish

Civil Code’ (2019) 15 J. ANIMAL & NAT. RESOURCE L. 145.

Paola Fossati, ‘Protecting Interests of Animals in Custody Disputes: Italian

Caselaw Outpaces Italianand European Union Legislation’ (2022) 30 Society & Animals 461.

บล็อกและเว็บไซต์

ภาษาไทย

Chanisara Naimee, ‘Pet Humanization ทำไมคนรุ่นใหม่ถึงเลี้ยงสัตว์แทนลูก’ (Sansiri, 11

กรกฎาคม 2567) <https://blog.sansiri.com/pet-humanization/> สืบค้นวันที่ 11 กันยายน 2568.

ภาษาต่างประเทศ

Corina Pons, ‘Dog custody: Spain to consider pets’ welfare in divorce battles’ (Reuters, 6 Januart 2022) <https://www.reuters.com/world/europe/dog-custody-spain-consider-pets-welfare-divorce-battles-2022-01-05/> accessed 4 February 2025.

idealista ‘A complete guide to the laws for pets in Portugal’ (idealista, 29 October 2019) <https://www.idealista.pt/en/news/ legal-advice-portugal/2019/10/29/449-complete-guide-laws-pets-portugal#How+to+transfer+ownership +of+ an+animal?> accessed 4 February 2025.

Mag. Patrick Onyemaechi Kainz,Dr.IN Theresa Kamp,” Where to put divorce

animals?”, (Divorce animals: What happens to them?”) (lawandbeyond, 6 June 2023) accessed 6 February 2025.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-12-20

รูปแบบการอ้างอิง

เนียมมี ณ., มีดวง ธ., & ทองฉอ้อน ป. (2025). ปัญหาสถานะของสัตว์และการแบ่งกรรมสิทธิ์รวมในสัตว์เลี้ยง. วารสารกฎหมายนิติพัฒน์ นิด้า, 14(2), 65–84. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/nitipat/article/view/280894

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ