ศึกษารูปแบบการประพันธ์เพลงลูกทุ่งหมอลำเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม

ดร.จินดา แก่นสมบัติ

บทคัดย่อ

บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษารูปแบบการประพันธ์เพลงลูกทุ่งหมอลำเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม ซึ่งเป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยวิจัยจากเอกสารและการวิจัยภาคสนามโดยใช้เครื่องมือวิจัยประเภท แบบสัมภาษณ์ที่มีโครงสร้าง โดยรูปแบบการประพันธ์เพลงลูกทุ่งหมอลำเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มประกอบด้วยรูปแบบการประพันธ์ทางด้านเนื้อหาและรูปแบบการประพันธ์ทางด้านทำนอง ผลการวิจัยพบว่า รูปแบบการประพันธ์ทางด้านเนื้อหานักประพันธ์ได้นำเสนอเนื้อร้องที่ยังคงความเป็นเอกลักษณ์ในเรื่องเป็นคำร้องที่ใช้ภาษาง่ายๆ ตรงไปตรงมา เนื้อหาเพลงสะท้อนถึงสภาพสังคม ความเป็นอยู่ ศิลปะและวัฒนธรรมในด้านภาษาบทเพลงได้แสดงภูมิปัญญาในการใช้ภาษาของนักประพันธ์ ส่วนรูปแบบการประพันธ์ทางด้านทำนอง มีการนำเอาวาดลำ (ทำนองลำ) ซึ่งเป็นทำนองพื้นบ้านมาผสมผสานกับทำนองเพลงลูกทุ่งหรือแนวเพลงอื่นๆ โดยมีนำวาดลำที่สำคัญ ได้แก่ วาดขอนแก่น วาดกาฬสินธุ์ เต้ย กาพย์เซิ้งบั้งไฟ วาดภูไท วาดลำเพลิน วาดลำเดิน วาดลำแพน เป็นต้น อีกทั้งยังนำดนตรีพื้นบ้านอีสานบรรเลงผสมผสานกับดนตรีสากลในแต่ละบทเพลง ซึ่งรูปแบบการประพันธ์ดังกล่าวเป็นการประพันธ์เพื่อให้สอดคล้องกับยุคสมัยที่มีการเปลี่ยนแปลงทั้งเทคโนโลยี อันนำไปสู่ธุรกิจอุตสาหกรรมเพลงในเชิงพาณิชย์ เพื่อให้สอดคล้องกับ ค่านิยม ของผู้บริโภค ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้ผู้ประพันธ์จำเป็นต้องมีการพัฒนารูปแบบการประพันธ์ คำร้องและทำนอง-เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม