Hybrid Geographies of River Basin, Fish and People of Baan Kong, Kong Krailat District, Sukhothai: A human geography perspective
Keywords:
natureculture, space, hybrid, freshwater fishery goods network, Baan KongAbstract
This article uses a concept of “Hybrid Geographies” in Human Geography to discuss empirical findings from a study of freshwater fishery goods network in Yom river basin, Baan Kong, Kong Krailat district, Sukhothai province. It suggests that freshwater fishery goods are hybrid “natureculture” which is geographically embedded and entangled with things within and beyond the locality of Baan Kong. The article illustrates interactions between actors in diverse geographies: Yom river basin, fish and fishers of Baan Kong, the Department of Fisheries, the Royal Irrigation Department, fish sellers and fishery goods manufacturers. The interactions between “geographies” of different actors under uncertain socio-economic and environmental circumstances reveal fluidity in forms, meanings and states of fishery goods network in Baan Kong. These, in turn, reorder things that made up their assemblages in the first place. The hybrid networks of freshwater fishery goods of Baan Kong, thus, is "a multiple" and always becoming.
References
เอกสารภาษาไทย
กนกรัตน์ ยศไกร. 2553. “จาก “กิมจิ” “ออปาแชะ” ถึง “ผักดอง”: ความหมายและการสื่อสารของอาหาร.” บทความนำเสนอ ณ การประชุมประจำปีทางมานุษยวิทยาครั้งที่ 9, ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), กรุงเทพฯ, 25-27 มีนาคม 2553.
เก่งกิจ กิติเรียงลาภ. 2558. “วิธีวิทยาทางการเมือง Antonio Negri: ขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคม และการปฏิวัติของ Multitude.” วารสารสังคมศาสตร์ 27(1): 15-47.
เก่งกิจ กิติเรียงลาภ. 2560. Perspective: ภววิทยาแบบมุมมองนิยมและความเป็นซับเจค. เชียงใหม่: เทิร์น.
โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์. 2559. “ศาสตร์-อศาสตร์: มานุษยวิทยา ณ จุดเปลี่ยนภววิทยา.” ใน ศาสตร์ อศาสตร์: เข้ามาข้างนอก ออกไปข้างใน, บรรณาธิการโดย จันทนี เจริญศรี, 116-141. นนทบุรี: ภาพพิมพ์
โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษายมน่าน. 2560. การบริหารจัดการน้ำเพื่อสนับสนุนการเพาะปลูกข้าวในช่วงฤดูฝนของพื้นที่ทุ่งหน่วงน้ำ กรมชลประทาน (โครงการบางระกำโมเดล 2560). พิษณุโลก: โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษายมน่าน.
จักรกริช สังขมณี. 2559. “ความไม่ (เคย) เป็นสมัยใหม่ของศาสตร์-อศาสตร์: อวัตถุวิสัย อมนุษยนิยม และเครือข่าย-ผู้กระทำของบรูโน ลาตูร์.” ใน ศาสตร์ อศาสตร์: เข้ามาข้างนอก ออกไปข้างใน, บรรณาธิการโดย จันทนี เจริญศรี, 142-167. นนทบุรี: ภาพพิมพ์
จันทนี เจริญศรี (บรรณาธิการ). 2559. ศาสตร์ อศาสตร์: เข้ามาข้างนอก ออกไปข้างใน. นนทบุรี: ภาพพิมพ์.
ดนัย กล่าวแล้ว. 2550. เบื้องหลังน้ำปลาบ้านบางกล้วยนอก: คุณค่าที่มากกว่าผลิตภัณฑ์. เชียงใหม่: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
ปฐม หงษ์สุวรรณ. 2553. “ปลาบึก: อาหารศักดิ์สิทธิ์กับการช่วงชิงความหมายในชุมชนชายแดนไทย-ลาว.” บทความนำเสนอ ณ การประชุมประจำปีทางมานุษยวิทยาครั้งที่ 9, ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), กรุงเทพฯ, 25-27 มีนาคม 2553.
ยศ สันตสมบัติ, ไพบูลย์ เฮงสุวรรณ, วิเชียร อันประเสริฐ, และ เสถียร ฉันทะ. 2552. แม่น้ำแห่งชีวิต : การเปลี่ยนแปลงระบบนิเวศและผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นในแถบอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง. เชียงใหม่: คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วลัยลักษณ์ ทรงศิริ. 2556. นิเวศวัฒนธรรมในความเปลี่ยนแปลง. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์.
สุดแดน วิสุทธิลักษณ์ (บรรณาธิการ). 2560. สิงสาราสัตว์: มานุษยวิทยาว่าด้วยสัตว์และสัตว์ศึกษา. กรุงเทพ: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.
อารตี อยุทธคร. 2556. “แนวคิดและทฤษฎีในการศึกษาการจัดรูปแบบใหม่ของเครือข่ายข้าวลูกผสม.” วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี 9(2): 35-64.
อุไรวรรณ วิจารณกุล. 2553. น้ำปลาปลาสร้อยตำบลบ้านหลุม สุโขทัย: บทเรียนท้องถิ่นด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม.
เอกสารภาษาอังกฤษ
Blok, Anders. 2013. “Urban Green Assemblages: An ANT view on sustainable city building projects.” Science and Technology Studies 26: 5-24.
Braun, Bruce. 2007. “Nature and Culture: On the career of a false problem.” In A Companion to Cultural Geography, edited by James S. Duncan, Nuala C. Johnson, and Richard H. Schein, 151-179. London: Wiley.
Braun, Bruce, and Noel Castree. 1998. Remaking Reality: Nature at the millenium. London: Routledge.
Callon, Michel. 1986. “Some Elements of a Sociology of Translation: Domestication of the scallops and the fishermen of St Brieuc Bay.” In Power, Action and Belief: A new sociology of knowledge?, edited by John Law, 196-233. London: Routledge & Kegan Paul.
Cloke, Paul, and Owain Jones. 2001. “Dwelling, Place, and Landscape: An orchard in Somerset.” Environment and Planning A: Ecomony and space 33(4): 649-666.
Cook, Ian, Peter. Jackson, Allison Hayes-Conroy, Sebastian Abrahamsson, Rebecca Sandover, Mimi Sheller, Heike Henderson, Lucius Hallett, Shoko Imai, Damain Maye, and Ann Hill. 2013. “Food’s Cultural Geographies: Texture, creativity & publics.” In The Wiley-Blackwell Companion to Cultural Geography, edited by Nuala C. Johnson, Richard H. Schein and Jamie Winders, 343-354. London: Wiley-Blackwell.
Country, Bawaka, Sarah Wright, Sandie Suchet-Pearson, Kate Lloyd, Laklak Burarrwanga, Ritjilili Ganambarr, Merrkiyawuy Ganambarr-Stubbs, Banbapuy Ganambarr, Djawundil Maymuru, and Jill Sweeney. 2016. “Co-becoming Bawaka: Towards a relational understanding of place/space.” Progress in Human Geography 40(4): 455-475.
Descola, Philippe. 2013. Beyond Nature and Culture. Translated by Janet Lloyd. Chicago: University of Chicago Press.
Harrison, Stephan, Steve Pile, and Nigel Thrift. 2004. Patterned Ground: Entanglements of nature and culture. London: Reaktion Books Ltd.
Hinchliffe, Steve. 2010. “Working with Multiples: A non-representational approach to environmental issues.” In Taking-Place: Non-Representational Theories and Geography, edited by Ben Anderson and Paul Harrison, 303-320. London: Ashgate Publishing Ltd.
Ingold, Tim. 2000. The Perception of the Environment: Essays on livelihood, dwelling and skill. London: Routledge.
Ingold, Tim. 2011. Being Alive: Essays on movement, knowledge and description. London: Routledge.
Krause, Franz. 2013. “Seasons as Rhythms on the Kemi River in Finnish Lapland.” Ethnos 78(1): 23-46.
Latour, Bruno. 1993. We Have Never Been Modern. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Latour, Bruno. 2005. Reassembling the Social: An introduction to actor-network-theory. Oxford and New York: Oxford University Press.
Law, John. 2004. “And if the Global Were Small and Noncoherent? Method, Complexity, and the Baroque.” Environment and Planning D: Society and Space 22(1):13-26.
Law, John, and Annemarie Mol. 2008. “The Actor-enacted: Cumbrian sheep in 2001.” In Material Agency, edited by Lambros Malafouris and Carl Knappett, 57-77. London: Springer.
Lorimer, Hayden. 2013. “Materialities.” In The Wiley-Blackwell Companion to Cultural Geography, edited by Nuala C. Johnson, Richard H. Schein, and Jamie Winders, 32-35. London: Wiley-Blackwell.
Mansfield, Becky. 2003. “‘Imitation Crab’ and the Material Culture of Commodity Production.” Cultural Geographies 10(2):176-195.
Marvin, Garry. 2003. “A Passionate Pursuit: Foxhunting as performance.” In Nature Performed: Environment, culture and performance, edited by Bronislaw Szerszynski, Wallace Heim, and Claire Waterton, 46-60. Oxford: Blackwell Publishing Ltd.
Mol, Anne Marie, and John Law. 1994. “Regions, Networks and Fluids: Anaemia and social topology.” Social Studies of Science 24(4): 641-71.
Paxson, Heather. 2011. “The 'Art' and 'Science' of Handcrafting Cheese in the United States.” Endeavour 35(2-3):116-124.
Roe, Emma J. 2006. “Material Connectivity, the Immaterial and the Aesthetics of Eating Practices: An argument for how genetically modified foodstuff becomes inedible.” Environment and Planning A: Ecomony and space 38(3): 465-481.
Saguin, Kristian. 2014. “Biographies of Fish for the City: Urban metabolism of Laguna Lake aquaculture.” Geoforum 54: 28-38.
Tsing, Anna Lowenhaupt. 2015. The Mushroom at the End of the World: On the possibility of life in capitalist ruins. Princeton: Princeton University Press.
Watson, Matt. 2003. “Performing Place in Nature Reserve.” In Nature Performed: Environment, culture and performance., edited by Bronislaw Szerszynski, Wallace Heim, and Claire Waterton, 145-160. Oxford: Blackwell Publishing Ltd.
Whatmore, Sarah. 2002. Hybrid Geographies: Natures, cultures, spaces. London: SAGE Publications.
เอกสารออนไลน์
โครงการชลประทานสุโขทัย. 2560. “ปริมาณน้ำฝนสะสมย้อนหลังปี พ.ศ.2551-2559.” สืบค้นวันที่ 28 สิงหาคม 2560. https://ridceo.rid.go.th/sukhothai/index.php?option=com.
สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดสุโขทัย. 2560. “ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีสุโขทัย ภายใต้โครงการไทยนิยมยั่งยืน.” สืบค้นวันที่ 7 มีนาคม 2561. https://www.addpay.co.th/sukhothaiotop/OTOP-Kongkailas.php.
สำนักบริหารจัดการน้ำและอุทกวิทยา. 2561. แผนการป้องกันและบรรเทาภัยอันเกิดจากน้ำ (ฤดูฝน) พ.ศ. 2561. กรมชลประทาน, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. สืบค้นวันที่ 3 พฤษภาคม 2561. https://water.rid.go.th/hwm/wmoc/planing/wet/protect2561.pdf.
Lymer, David, Simon Funge-smith, Khemakorn Pakjuta, Naruepon Sukhumsavin, and Ubolratana Suntornratana. 2008. A Review and Synthesis of Capture Fisheries Data in Thailand – Large versus small-scale fisheries. FAO Regional Office for Asia and the Pacific, Bangkok, Thailand. RAP Publication 2008/17. Accessed December 15, 2016. https://www.fao.org/3/i0573e/I0573E00.htm
กนกรัตน์ ยศไกร. 2553. “จาก “กิมจิ” “ออปาแชะ” ถึง “ผักดอง”: ความหมายและการสื่อสารของอาหาร.” บทความนำเสนอ ณ การประชุมประจำปีทางมานุษยวิทยาครั้งที่ 9, ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), กรุงเทพฯ, 25-27 มีนาคม 2553.
เก่งกิจ กิติเรียงลาภ. 2558. “วิธีวิทยาทางการเมือง Antonio Negri: ขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคม และการปฏิวัติของ Multitude.” วารสารสังคมศาสตร์ 27(1): 15-47.
เก่งกิจ กิติเรียงลาภ. 2560. Perspective: ภววิทยาแบบมุมมองนิยมและความเป็นซับเจค. เชียงใหม่: เทิร์น.
โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์. 2559. “ศาสตร์-อศาสตร์: มานุษยวิทยา ณ จุดเปลี่ยนภววิทยา.” ใน ศาสตร์ อศาสตร์: เข้ามาข้างนอก ออกไปข้างใน, บรรณาธิการโดย จันทนี เจริญศรี, 116-141. นนทบุรี: ภาพพิมพ์
โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษายมน่าน. 2560. การบริหารจัดการน้ำเพื่อสนับสนุนการเพาะปลูกข้าวในช่วงฤดูฝนของพื้นที่ทุ่งหน่วงน้ำ กรมชลประทาน (โครงการบางระกำโมเดล 2560). พิษณุโลก: โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษายมน่าน.
จักรกริช สังขมณี. 2559. “ความไม่ (เคย) เป็นสมัยใหม่ของศาสตร์-อศาสตร์: อวัตถุวิสัย อมนุษยนิยม และเครือข่าย-ผู้กระทำของบรูโน ลาตูร์.” ใน ศาสตร์ อศาสตร์: เข้ามาข้างนอก ออกไปข้างใน, บรรณาธิการโดย จันทนี เจริญศรี, 142-167. นนทบุรี: ภาพพิมพ์
จันทนี เจริญศรี (บรรณาธิการ). 2559. ศาสตร์ อศาสตร์: เข้ามาข้างนอก ออกไปข้างใน. นนทบุรี: ภาพพิมพ์.
ดนัย กล่าวแล้ว. 2550. เบื้องหลังน้ำปลาบ้านบางกล้วยนอก: คุณค่าที่มากกว่าผลิตภัณฑ์. เชียงใหม่: สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย (สกว.)
ปฐม หงษ์สุวรรณ. 2553. “ปลาบึก: อาหารศักดิ์สิทธิ์กับการช่วงชิงความหมายในชุมชนชายแดนไทย-ลาว.” บทความนำเสนอ ณ การประชุมประจำปีทางมานุษยวิทยาครั้งที่ 9, ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน), กรุงเทพฯ, 25-27 มีนาคม 2553.
ยศ สันตสมบัติ, ไพบูลย์ เฮงสุวรรณ, วิเชียร อันประเสริฐ, และ เสถียร ฉันทะ. 2552. แม่น้ำแห่งชีวิต : การเปลี่ยนแปลงระบบนิเวศและผลกระทบต่อความหลากหลายทางชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นในแถบอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง. เชียงใหม่: คณะสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.
วลัยลักษณ์ ทรงศิริ. 2556. นิเวศวัฒนธรรมในความเปลี่ยนแปลง. กรุงเทพมหานคร: มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธุ์.
สุดแดน วิสุทธิลักษณ์ (บรรณาธิการ). 2560. สิงสาราสัตว์: มานุษยวิทยาว่าด้วยสัตว์และสัตว์ศึกษา. กรุงเทพ: โครงการจัดพิมพ์คบไฟ.
อารตี อยุทธคร. 2556. “แนวคิดและทฤษฎีในการศึกษาการจัดรูปแบบใหม่ของเครือข่ายข้าวลูกผสม.” วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี 9(2): 35-64.
อุไรวรรณ วิจารณกุล. 2553. น้ำปลาปลาสร้อยตำบลบ้านหลุม สุโขทัย: บทเรียนท้องถิ่นด้วยกระบวนการมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน. พิษณุโลก: มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม.
เอกสารภาษาอังกฤษ
Blok, Anders. 2013. “Urban Green Assemblages: An ANT view on sustainable city building projects.” Science and Technology Studies 26: 5-24.
Braun, Bruce. 2007. “Nature and Culture: On the career of a false problem.” In A Companion to Cultural Geography, edited by James S. Duncan, Nuala C. Johnson, and Richard H. Schein, 151-179. London: Wiley.
Braun, Bruce, and Noel Castree. 1998. Remaking Reality: Nature at the millenium. London: Routledge.
Callon, Michel. 1986. “Some Elements of a Sociology of Translation: Domestication of the scallops and the fishermen of St Brieuc Bay.” In Power, Action and Belief: A new sociology of knowledge?, edited by John Law, 196-233. London: Routledge & Kegan Paul.
Cloke, Paul, and Owain Jones. 2001. “Dwelling, Place, and Landscape: An orchard in Somerset.” Environment and Planning A: Ecomony and space 33(4): 649-666.
Cook, Ian, Peter. Jackson, Allison Hayes-Conroy, Sebastian Abrahamsson, Rebecca Sandover, Mimi Sheller, Heike Henderson, Lucius Hallett, Shoko Imai, Damain Maye, and Ann Hill. 2013. “Food’s Cultural Geographies: Texture, creativity & publics.” In The Wiley-Blackwell Companion to Cultural Geography, edited by Nuala C. Johnson, Richard H. Schein and Jamie Winders, 343-354. London: Wiley-Blackwell.
Country, Bawaka, Sarah Wright, Sandie Suchet-Pearson, Kate Lloyd, Laklak Burarrwanga, Ritjilili Ganambarr, Merrkiyawuy Ganambarr-Stubbs, Banbapuy Ganambarr, Djawundil Maymuru, and Jill Sweeney. 2016. “Co-becoming Bawaka: Towards a relational understanding of place/space.” Progress in Human Geography 40(4): 455-475.
Descola, Philippe. 2013. Beyond Nature and Culture. Translated by Janet Lloyd. Chicago: University of Chicago Press.
Harrison, Stephan, Steve Pile, and Nigel Thrift. 2004. Patterned Ground: Entanglements of nature and culture. London: Reaktion Books Ltd.
Hinchliffe, Steve. 2010. “Working with Multiples: A non-representational approach to environmental issues.” In Taking-Place: Non-Representational Theories and Geography, edited by Ben Anderson and Paul Harrison, 303-320. London: Ashgate Publishing Ltd.
Ingold, Tim. 2000. The Perception of the Environment: Essays on livelihood, dwelling and skill. London: Routledge.
Ingold, Tim. 2011. Being Alive: Essays on movement, knowledge and description. London: Routledge.
Krause, Franz. 2013. “Seasons as Rhythms on the Kemi River in Finnish Lapland.” Ethnos 78(1): 23-46.
Latour, Bruno. 1993. We Have Never Been Modern. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press.
Latour, Bruno. 2005. Reassembling the Social: An introduction to actor-network-theory. Oxford and New York: Oxford University Press.
Law, John. 2004. “And if the Global Were Small and Noncoherent? Method, Complexity, and the Baroque.” Environment and Planning D: Society and Space 22(1):13-26.
Law, John, and Annemarie Mol. 2008. “The Actor-enacted: Cumbrian sheep in 2001.” In Material Agency, edited by Lambros Malafouris and Carl Knappett, 57-77. London: Springer.
Lorimer, Hayden. 2013. “Materialities.” In The Wiley-Blackwell Companion to Cultural Geography, edited by Nuala C. Johnson, Richard H. Schein, and Jamie Winders, 32-35. London: Wiley-Blackwell.
Mansfield, Becky. 2003. “‘Imitation Crab’ and the Material Culture of Commodity Production.” Cultural Geographies 10(2):176-195.
Marvin, Garry. 2003. “A Passionate Pursuit: Foxhunting as performance.” In Nature Performed: Environment, culture and performance, edited by Bronislaw Szerszynski, Wallace Heim, and Claire Waterton, 46-60. Oxford: Blackwell Publishing Ltd.
Mol, Anne Marie, and John Law. 1994. “Regions, Networks and Fluids: Anaemia and social topology.” Social Studies of Science 24(4): 641-71.
Paxson, Heather. 2011. “The 'Art' and 'Science' of Handcrafting Cheese in the United States.” Endeavour 35(2-3):116-124.
Roe, Emma J. 2006. “Material Connectivity, the Immaterial and the Aesthetics of Eating Practices: An argument for how genetically modified foodstuff becomes inedible.” Environment and Planning A: Ecomony and space 38(3): 465-481.
Saguin, Kristian. 2014. “Biographies of Fish for the City: Urban metabolism of Laguna Lake aquaculture.” Geoforum 54: 28-38.
Tsing, Anna Lowenhaupt. 2015. The Mushroom at the End of the World: On the possibility of life in capitalist ruins. Princeton: Princeton University Press.
Watson, Matt. 2003. “Performing Place in Nature Reserve.” In Nature Performed: Environment, culture and performance., edited by Bronislaw Szerszynski, Wallace Heim, and Claire Waterton, 145-160. Oxford: Blackwell Publishing Ltd.
Whatmore, Sarah. 2002. Hybrid Geographies: Natures, cultures, spaces. London: SAGE Publications.
เอกสารออนไลน์
โครงการชลประทานสุโขทัย. 2560. “ปริมาณน้ำฝนสะสมย้อนหลังปี พ.ศ.2551-2559.” สืบค้นวันที่ 28 สิงหาคม 2560. https://ridceo.rid.go.th/sukhothai/index.php?option=com.
สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดสุโขทัย. 2560. “ชุมชนท่องเที่ยว OTOP นวัตวิถีสุโขทัย ภายใต้โครงการไทยนิยมยั่งยืน.” สืบค้นวันที่ 7 มีนาคม 2561. https://www.addpay.co.th/sukhothaiotop/OTOP-Kongkailas.php.
สำนักบริหารจัดการน้ำและอุทกวิทยา. 2561. แผนการป้องกันและบรรเทาภัยอันเกิดจากน้ำ (ฤดูฝน) พ.ศ. 2561. กรมชลประทาน, กระทรวงเกษตรและสหกรณ์. สืบค้นวันที่ 3 พฤษภาคม 2561. https://water.rid.go.th/hwm/wmoc/planing/wet/protect2561.pdf.
Lymer, David, Simon Funge-smith, Khemakorn Pakjuta, Naruepon Sukhumsavin, and Ubolratana Suntornratana. 2008. A Review and Synthesis of Capture Fisheries Data in Thailand – Large versus small-scale fisheries. FAO Regional Office for Asia and the Pacific, Bangkok, Thailand. RAP Publication 2008/17. Accessed December 15, 2016. https://www.fao.org/3/i0573e/I0573E00.htm
Downloads
Published
2018-12-28
Issue
Section
articles
