“สุขประชา” พื้นที่ให้คุณค่าในการพัฒนาชีวิตแบบครบวงจร

บทคัดย่อ

หนึ่งในปัจจัยสำคัญที่สะท้อนคุณภาพชีวิตของมนุษย์คือที่อยู่อาศัยที่เพียงพอ (Adequate Housing) ทว่าปัจจุบัน ปัญหาด้านที่อยู่อาศัยมักปรากฎในลักษณะของการที่ราคาค่าเช่าหรือราคาขายบ้านสูงกว่ารายได้ต่อครัวเรือนนั้น ๆ มากเกินไป (Housing Cost) จนกลายเป็นภาระของครัวเรือนและทำให้ยากต่อการเข้าถึงที่อยู่อาศัยที่มั่นคงในที่สุด งานวิจัยครั้งนี้จึงเลือกใช้เครื่องมือการวิจัยแบบ Soft System Methodology (SSM) เพื่อสะท้อนให้เห็นถึงปัญหา ข้อจำกัด และที่มาของแนวทางการในการแก้ปัญหาดังกล่าว โดยกรณีศึกษาที่ใช้ในงานวิจัยคือ “โครงการเคหะสุขประชา” หรือโครงการบ้านเช่าสำหรับผู้มีรายได้น้อยภายใต้การดำเนินงานของการเคหะแห่งชาติ จากการวิเคราะห์ปัญหาผ่าน Rich Picture พบว่ากระบวนการตัดสินใจเพื่อสร้างบ้านสำหรับผู้มีรายได้น้อยจำเป็นต้องอาศัยการทำงานร่วมกันจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียจากภาครัฐทุกระดับ (Multi-Level Governance) อนึ่ง ควรให้ความสำคัญกับการนำที่ดินไม่ได้ใช้ประโยชน์มาพัฒนาโครงการในลักษณะดังกล่าว (Sunk Cost) ซึ่งจะสนับสนุนในมิติของการหมุนเวียนทรัพยากรในแนวคิดเศรษฐกิจ BCG (Circular Economy) นอกจากนี้ ยังควรนำปัจจัยด้านความพิการทางด้านร่างกาย อายุ รายได้ต่อครัวเรือน และประเภทของครอบครัวนั้น ๆ มาพิจารณาสำหรับออกแบบและสร้างที่อยู่อาศัยที่เหมาะกับประชาชนในกลุ่มเปราะบางดังกล่าวต่อไปในอนาคต