การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการอธิกรณ์ของคณะสงฆ์ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อนำเสนอการพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการอธิกรณ์ของคณะสงฆ์จังหวัดพระนครศรีอยุธยา เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ โดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึก จำนวน 25 รูปหรือคน เลือกแบบเจาะจงจากผู้ทรงคุณวุฒิ และการสนทนากลุ่มเฉพาะกับผู้ทรงคุณวุฒิ จำนวน 9 รูปหรือคน แล้ววิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิคการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา โดยการพรรณนาโวหาร

ผลการวิจัยพบว่า การพัฒนารูปแบบการบริหารจัดการอธิกรณ์ของคณะสงฆ์จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ตามหลักอธิกรณ์ 4 ประการ ได้แก่ 1. วิวาทาธิกรณ์ จัดให้มีการประชุมสงฆ์ นำกรณีความขัดแย้งไปเทียบเคียงกับหลักพระธรรมวินัย และเรียกคู่กรณีมาอยู่พร้อมหน้ากันในที่ประชุมสงฆ์ ตามข้อมูลเอกสารหลักฐานและพยานประกอบการวินิจฉัย 2. อนุวาทาธิกรณ์ โดยเรียกประชุมครบองค์สงฆ์โดยพร้อมเพรียงกัน ชี้แจงว่าไปตามถูกผิดจากการโจทย์กันด้วยอาบัติ ยกพระธรรมวินัยขึ้นมาตัดสินถูกผิด ให้สงฆ์รับทราบร่วมกัน และมีการลงโทษภิกษุตามธรรมอันควร 3. อาปัตตาธิกรณ์ ใช้วิธีการตัดสินในที่พร้อมหน้าทั้งโจทย์และจำเลยพร้อมพยาน ตามหลักฐาน การตัดสินตามการยอมรับผิด คำสารภาพของผู้กระทำผิด ให้ยกฟ้อง เลิกแล้วต่อกันตามพระธรรมวินัยว่าไปตามถูกผิด 4. กิจจาธิกรณ์ ดำเนินการตามพระธรรมวินัย ให้ปฏิบัติตามมติคณะสงฆ์ ลงโทษตามพยานหลักฐานที่ปรากฎ ทุกฝ่ายร่วมมือกันในการแก้ไขปัญหา