การพัฒนาการบริหารจัดการงานพระคิลานุปัฏฐาก ของคณะสงฆ์จังหวัดจันทบุรี

พระปลัดเวชยันต์  ฐิตสทฺโธ (แววเพ็ชร์)

ผู้แต่ง

พระปลัดเวชยันต์ ฐิตสทฺโธ (แววเพ็ชร์) วัดพลับ จังหวัดจันทบุรี

คำสำคัญ:

การบริหารจัดการ, การพัฒนา, พระคิลานุปัฏฐาก

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาสภาพการบริหารจัดการงานพระคิลานุปัฏฐากของคณะสงฆ์จังหวัดจันทบุรี 2. ศึกษาปัจจัยส่งเสริมการบริหารจัดการงานพระคิลานุปัฏฐากของคณะสงฆ์จังหวัดจันทบุรี และ 3. นำเสนอแนวทางการพัฒนาการบริหารจัดการงานพระคิลานุปัฏฐากของคณะสงฆ์จังหวัดจันทบุรี เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative Research) โดยการสัมภาษณ์เชิงลึก (In-depth Interview) ผู้ให้ข้อมูลสำคัญ (Key Informants) จำนวน 25 รูปหรือคน และการสนทนากลุ่มเฉพาะ (Focus Group Discussion) จำนวน 12 รูปหรือคน โดยวิเคราะห์ข้อมูลด้วยเทคนิคการวิเคราะห์เนื้อหาประกอบบริบท

ผลการวิจัยพบว่า 1. สภาพการบริหารจัดการงานพระคิลานุปัฏฐากของคณะสงฆ์จังหวัดจันทบุรี มีจุดแข็งคือ มีการวางแผนและจัดสรรทรัพยากรอย่างเป็นระบบ มีความเป็นเอกภาพในการทำงาน และมีการบูรณาการความร่วมมือกับหน่วยงานสาธารณสุขได้ดี ส่วนจุดอ่อนคือ ขาดระบบการจัดการข้อมูลที่มีประสิทธิภาพ และขาดการติดตามประเมินผลอย่างเป็นระบบ 2. ปัจจัยส่งเสริมการบริหารจัดการงานพระคิลานุปัฏฐากประกอบด้วย การพัฒนาบุคลากร การจัดสรรงบประมาณอย่างมีประสิทธิภาพ การมีวัสดุอุปกรณ์ที่เพียงพอและทันสมัย และการบริหารจัดการที่มีประสิทธิภาพ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการสร้างเครือข่ายความร่วมมือกับหน่วยงานภายนอก 3. แนวทางการพัฒนาการบริหารจัดการงานพระคิลานุปัฏฐากที่สำคัญ ได้แก่ การบูรณาการองค์ความรู้ด้านพระธรรมวินัยกับวิทยาการสมัยใหม่ การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชน การพัฒนาบทบาทของพระสงฆ์ในฐานะผู้นำด้านสุขภาวะของชุมชน และการพัฒนาระบบการบริหารจัดการทั่วไปให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น

References

ปาลีวรรณ สิทธิการ. (2557). รูปแบบการบริหารโครงการสู่ความเป็นเลิศของสถานศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาในเขตจังหวัดภาคใต้. (วิทยานิพนธ์ศึกษาตามหลักสูตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา). สงขลา: มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์.

พระครูปริยัติกิตตยาภรณ์ (สุทัศน์ กิตฺตินาโม). (2562). รูปแบบการจัดการสุขภาวะแบบองค์รวมสำหรับผู้สูงอายุของพระสงฆ์จังหวัดตราด (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูปลัดมหาเถรานุวัตร (ศรัณภิรมย์ กิตฺติธโร). (2562). รูปแบบการพัฒนาการบริหารจัดการสภาพระนักเผยแผ่จังหวัดเพชรบุรี (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูสังฆรักษ์บุญเสริม กิตติวณุโณ. (2564). สุขภาวะพระสงฆ์ : การพัฒนารูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะตามแนววิถีพุทธโดยการบูรณาการสาธารณสุขชุมชนเพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีในภาคเหนือตอนบน. วารสารสันติศึกษาปริทรรศน มจร. 9(2), 745-754.

พระครูสุวรรณวรการ (พิมพ์ทรัพย์ พุทธาโณ). (2557). การพัฒนาการจัดการการศาสนศึกษาแผนกธรรมของคณะสงฆ์ภาค 1 (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระครูสุวิธานพัฒนบัณฑิต และคณะ. (2558). การพัฒนารูปแบบการดูแลสุขภาพองค์รวมของพระสงฆ์ในจังหวัดขอนแก่น โดยเน้นการมีส่วนร่วมของเครือข่าย. วารสารสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 6 จังหวัดขอนแก่น, 22(2), 119.

พระมหานพรักษ์ ขนฺติโสภโณ (นาเมือง). (2558). การบริหารจัดการวัดพัฒนาตัวอย่างในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา (วิทยานิพนธ์ปริญญาพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาเรืองเดช ถาวรธมฺโม (ศรีประสม). (2554). การบริหารจัดการกิจการคณะสงฆ์ให้เป็นศูนย์การเรียนรู้ของชุมชนวัดไผ่ล้อม ตำบลจันทนิมิต อำเภอเมืองจันทบุรี จังหวัดจันทบุรี (รายงานการวิจัย). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาสำราญ ฐานุตฺตโม (ประเสริฐซึ้ง). (2562). การจัดการวัดให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม จังหวัดสมุทรสงคราม (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระราชวัลภาจารย์ (ดาวเรือง อาจารคุโณ). (2564). รูปแบบการสงเคราะห์ประชาชนตามโครงการหมู่บ้านรักษาศีล 5 ของคณะสงฆ์จังหวัดราชบุรี (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการจัดการเชิงพุทธ). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระอธิการณัฐพล ปญฺญาวุฑฺโฒ (สมยา) และคณะ. (2564). จิตอาสาและรูปแบบการพัฒนาของพระคิลานุปัฎฐากพระสงฆ์อำเภอห้างฉัตร จังหวัดลำปาง. วารสารวิทยาลัยสงฆ์นครลำปาง, 10(1), 33-45.

เยาวเรศ วงศาสุลักษณ์.(2566). ประเมินผลกระบวนการพัฒนาศักยภาพพระคิลานุปัฏฐากพื้นที่กรุงเทพมหานครด้านการดูแลสุขภาพช่องปาก. วารสารวิชาการสาธารณสุข, 32(2), 227-239.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่สิบสอง พ.ศ. 2560-2564. สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ สำนักนายกรัฐมนตรี