หลักเกณฑ์เกี่ยวกับความแตกต่างของความผิดทางอาญา และความผิดทางปกครอง

บทคัดย่อ

บทความนี้กล่าวถึงแนวความคิดในการแบ่งประเภทความผิดทางอาญาซึ่งมีพัฒนาการตามบริบทของสังคมและกฎหมาย แนวคิดดั้งเดิมแบ่งความผิดออกเป็นสองประเภทหลัก คือ “Mala in Se” ซึ่งเป็นความผิดที่มีความชั่วร้ายในตัวเองตามธรรมชาติ เช่น การฆ่าและการปล้น ถือเป็นความผิดที่ขัดต่อศีลธรรมและคุณธรรมขั้นพื้นฐาน และ “Mala Prohibita” ซึ่งหมายถึงความผิดที่ถูกกำหนดขึ้นโดยกฎหมาย เช่น การฝ่าฝืนกฎจราจร หรือการกระทำที่ผิดระเบียบโดยทั่วไป ซึ่งไม่ได้เป็นความชั่วร้ายในตัวเอง แต่ถูกห้ามตามกฎหมายเพราะมีผลต่อความสงบเรียบร้อยของสังคม เมื่อสังคมมีการเปลี่ยนแปลง แนวคิดในการจัดประเภทความผิดก็เปลี่ยนแปลงตามไปด้วย ปัจจุบันจึงเกิดแนวคิดการแบ่งประเภทใหม่ เช่น “Real Crime” ที่หมายถึงความผิดอาญาแท้ ซึ่งเป็นความผิดที่มีผลกระทบต่อสังคมในวงกว้าง และ “Public Torts” หรือการละเมิดต่อสาธารณะ ซึ่งหมายถึง การกระทำที่ผิดกฎหมายแต่ไม่ได้มีลักษณะร้ายแรง เช่น การทำลายทรัพย์สินสาธารณะ แนวคิดนี้ช่วยให้การบังคับใช้กฎหมายมีความยืดหยุ่นมากขึ้น และสามารถพิจารณาถึงบริบทและผลกระทบของการกระทำได้ดียิ่งขึ้น ในขณะเดียวกัน บทความยังได้กล่าวถึงโทษทางปกครอง ซึ่งใช้ลงโทษสำหรับความผิดทางปกครองที่ไม่ร้ายแรง เช่น การกระทำที่ฝ่าฝืนกฎระเบียบทางปกครอง หรือจราจร โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อรักษาความเป็นระเบียบเรียบร้อยในสังคม มาตรการนี้แตกต่างจากโทษอาญาที่ใช้กับการกระทำที่รุนแรงกว่า เช่น การฆ่าหรือการฉ้อโกง โทษทางปกครองมักอยู่ในรูปแบบของโทษทางการเงิน และอยู่ในอำนาจของหน่วยงานปกครอง ในขณะที่โทษอาญามีลักษณะรุนแรงและมีหลายรูปแบบ เช่น การจำคุกหรือการประหารชีวิต ดังนั้น โทษทางปกครองจึงมีความเบากว่าและมีเป้าหมายที่การรักษาความสงบเรียบร้อยของสังคม ขณะที่โทษทางอาญามีเป้าหมายในการลงโทษและป้องปรามการกระทำที่ร้ายแรง