วิกฤตของพระสงฆ์ : ศึกษาผู้ใช้อำนาจทางการเมือง ครอบงำปิดกั้นกิจของสงฆ์

ผู้แต่ง

  • พระจอม มหาปญฺโญ นักวิชาการอิสระ
  • กัญจน์ณัฏฐ์ พฤฒยางกูร นักวิชาการอิสระ
  • จักรวาล เหมือนแจ่ม นักวิชาการอิสระ

คำสำคัญ:

พระสงฆ์, การเมือง, อำนาจทางการเมือง

บทคัดย่อ

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับวิกฤตของพระสงฆ์เป็นผู้นำทางจิตวิญญาณของประชาชนในบริบทของการเมืองและการใช้อำนาจที่ไม่เป็นธรรม ที่ปิดกันการแสดงความคิดเห็นทางการเมืองของพระสงฆ์ แต่ให้นิยามว่าทุกคนมีสิทธิเท่าเทียมกันในเรื่องการแสดงความคิดเห็นทางการเมือง แต่จำกัดในเรื่องบทบาทของพระสงฆ์ต่อการเมือง โดยให้คำสำคัญว่า “ไม่ใช่กิจของสงฆ์” แต่ในสิทธิในเรื่องอื่น ๆ ไม่ว่าจะเป็นการขอความอนุเคราะห์ต่าง ๆ เกี่ยวกับการเมือง ยังคงนิยามให้พระสงฆ์เป็นผู้นำจิตวิญญาณของประชาชนในการแสดงความคิดเห็นทางการเมือง ทำให้พระสงฆ์ต้องปฏิบัติตามทางของทรราชผู้นำทางการเมืองที่ปิดหูปิดตาของพระสงฆ์ และชักจูงผู้นำทางศาสนาต่าง ๆ ให้ชี้นำประชาชนไปตามนโยบายของตน ในการนี้เพื่อผลประโยชน์ของทรราชเท่านั้นเอง การควบคุมนี้ไม่เพียงแต่ส่งผลกระทบต่อเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็นของพระสงฆ์ แต่ยังทำให้เกิดความขัดแย้งภายในสังคมที่ต้องการเสียงของผู้นำจิตวิญญาณเพื่อชี้นำในช่วงเวลาที่สำคัญ การจำกัดบทบาทของพระสงฆ์ในทางการเมืองจึงกลายเป็นประเด็นที่ต้องถูกพิจารณาอย่างละเอียดถี่ถ้วน เนื่องจากความสามารถในการแสดงความคิดเห็นและชี้นำประชาชนอาจมีผลต่อทิศทางของสังคมโดยรวมในอนาคต

References

กรมการศาสนา กระทรวงศึกษาธิการ. (2540). คู่มือพระสังฆาธิการ ว่าด้วยเรื่องการคณะสงฆ์และการพระศาสนา. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์การศาสนา.

นิธิ เอี่ยวศรีวงศ์. (2561). การเมืองไทยสมัยพระนารายณ์. กรุงเทพฯ: มติชน.

บ้านจอมยุทธ. (2543). บทบาทของวัดและพระสงฆ์ในสังคมไทย. สืบค้น 20 มกราคม 2568, จาก https://www.baanjomyut.com/library/thai_culture3/03.html

พระชลญาณมุนี. (2562). พระพุทธศาสนากับการเมือง. วารสารรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, 2(1), 40-55.

พระมหาไพรวัลย์ วรวณฺโณ. (2563). ปมการแสดงออกทางการเมืองของพระสงฆ์. สืบค้น 20 มกราคม 2568, จาก https://www.thairath.co.th/news/politic/1975548

พระเมธีธรรมากรณ์ (ประยูร ธมฺมจิตโต). (2539). การปกครองคณะสงฆ์ไทย. กรุงเทพมหานคร: บริษัท สหธรรมิก จำกัด.

พระราชวรมุนี (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). (2527). สถาบันสงฆ์ในสังคมไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์การศาสนา.

พระศรีปริยัติโมลี. (2547). สงฆ์ผู้นำสังคม. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระอธิการภูมิสิษฐ์ ปิยสีโล และนัชพล คงพันธ์. (2564). พระสงฆ์กับการเมืองไทยในบริบทสังคมปัจจุบัน. วารสาร มจร การพัฒนาสังคม, 6(2), 33-44.

วรดร เลิศรัตน์. (2565). ให้เสียงเยาวชนมี ‘ความหมาย’: เปิดกระบวนการนโยบายให้เยาวชนมีส่วนร่วม. สืบค้น 20 มกราคม 2568, จาก https://www.the101.world/youth-participation-in-policy-process/

สมบูรณ์ สุขสำราญ. (2527). พุทธศาสนากับการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและการเมือง. กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

สยุมพร ฉันทสิทธิพร. (2561). ความชอบธรรมและการล้มล้างทรราช : มุมมองของลัทธิขงจื่อในประวัติศาสตร์จีน. วารสารสังคมศาสตร์, 48(2), 157-180.

Downloads

เผยแพร่แล้ว

2025-02-22

How to Cite

มหาปญฺโญ พ. ., พฤฒยางกูร ก. ., & เหมือนแจ่ม จ. . (2025). วิกฤตของพระสงฆ์ : ศึกษาผู้ใช้อำนาจทางการเมือง ครอบงำปิดกั้นกิจของสงฆ์. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 8(1), 163–173. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jidir/article/view/277688