การพัฒนาทักษะบุคลากรภาครัฐในยุคเทคโนโลยีสมัยใหม่

ผู้แต่ง

  • ณณัฏฐ์ เกียรติทยากร นักวิชาการอิสระ

คำสำคัญ:

การพัฒนาทักษะ, บุคลากรภาครัฐ, เทคโนโลยีสมัยใหม่, อัพสกิล รีสกิล

บทคัดย่อ

บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวทางการพัฒนาทักษะของบุคลากรภาครัฐไทยในบริบทไทยแลนด์ 4.0 ที่ขับเคลื่อนเศรษฐกิจด้วยนวัตกรรม ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงทั้งด้านโครงสร้างประชากรที่กำลังเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุและเทคโนโลยีที่ก้าวกระโดด จากการศึกษาพบว่า องค์การแรงงานระหว่างประเทศคาดการณ์ว่าอีก 20 ปีข้างหน้า ตำแหน่งงาน 44% ในไทยเสี่ยงถูกแทนที่ด้วยระบบอัตโนมัติและ AI ระบบราชการไทยกำลังเผชิญความท้าทายในการปรับตัว โดยพบช่องว่างทักษะดิจิทัลที่สำคัญ ได้แก่ CIO ส่วนใหญ่ยังไม่ผ่านการอบรมหลักสูตรสำหรับผู้บริหารเทคโนโลยีสารสนเทศ หน่วยงานขาดงบประมาณและบุคลากรด้านเทคโนโลยี และการฝึกอบรมส่วนใหญ่ไม่มีการวัดผล งานวิจัยได้เสนอกรอบการพัฒนาระบบราชการ 4.0 ใน 3 มิติ คือ 1. ระบบราชการที่เปิดกว้างและเชื่อมโยง 2. ระบบราชการที่ยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง และ 3. หน่วยงานรัฐที่มีขีดสมรรถนะสูงและทันสมัย โดยอาศัยปัจจัยแห่งความสำเร็จ 3 ประการ คือ การผสานพลังทุกภาคส่วน การสร้างนวัตกรรม และการปรับสู่ดิจิทัล การพัฒนาทักษะบุคลากรภาครัฐควรมุ่งเน้นการ Upskill และ Reskill เพื่อรองรับการเปลี่ยนแปลง โดยจัดทำแผนพัฒนาทักษะที่สอดคล้องกับยุทธศาสตร์การปรับเปลี่ยนเป็นรัฐบาลดิจิทัล ต้องพัฒนาทั้งผู้บริหารให้มีภาวะผู้นำด้านดิจิทัล และบุคลากรให้มีทักษะด้านเทคโนโลยี โดยเฉพาะการวิเคราะห์ข้อมูล ความมั่นคงปลอดภัยทางไซเบอร์ และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีสมัยใหม่ การเรียนรู้ออนไลน์เป็นช่องทางสำคัญ แต่ต้องคำนึงถึงปัจจัยแห่งความสำเร็จ ได้แก่ ความยืดหยุ่นด้านเวลา ความพร้อมของอุปกรณ์ และการสนับสนุนจากองค์กร

เอกสารอ้างอิง

กมลพร สอนศรี. (2551). การติดตามและประเมินผลการพัฒนาข้าราชการผ่านสื่ออิเล็กทรอนิกส์ (HRD e-Learning). วารสารวิจัยทรัพยากรมนุษย์, 3(1), 10-18.

กรมสรรพสามิต. (2564). Thailand 4.0 คืออะไร นโยบายนี้จะช่วยพัฒนาประเทศของเราได้อย่างไร. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/XZpTI

ธนาคารกรุงเทพ. (2565). ทางรอดจาก Digital Transformation Upskill & Reskill การปรับตัวของคนทำงาน ตอบโจทย์ความเปลี่ยนแปลงลักษณะงานยุคเทคครองเมือง. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/axu1r

บริษัท ฮิวแมนซอฟท์ จำกัด. (2565). Upskill และ Reskill ทำไมองค์กรจำเป็นต้องให้ความสำคัญในยุคนี้. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/X9R7d

ประคัลภ์ ปัณฑพลังกูร. (ม.ป.ป.). Upskilling กับ Reskilling แตกต่างกันอย่างไร. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/c7uoq

วีระชัย ประเสริฐโส. (2563). การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการบริหารราชการ. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/JS4qi

สำนักงาน ก.พ. (2564). แพลตฟอร์มการเรียนรู้ของสำนักงาน ก.พ. (OCSC Learning Platform): คู่มือการใช้งาน. นนทบุรี: สำนักงาน ก.พ.

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2553). คู่มือการพัฒนาข้าราชการตามสมรรถนะหลัก. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/Obvy0

สำนักงานคณะกรรมการข้าราชการพลเรือน. (2566). มาตรการบริหารจัดการกำลังคนภาครัฐ (พ.ศ. 2566-2570). สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/wbzj4

สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.). (2560). แนวทางพัฒนาทักษะด้านดิจิทัลของข้าราชการและบคลากรภาครัฐเพื่อการปรับเปลี่ยนเป็นรัฐบาลดิจิทัล. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://www.ops.go.th/th/content_page/download/1776/620/16

สำนักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล. (2563). รายงานผลการสำรวจระดับความพร้อมรัฐบาลดิจิทัลหน่วยงานภาครัฐของประเทศไทย ประจำปี 2563. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://www.dga.or.th/wp-content/uploads/2021/05/รายงานผลการสำรวจฯ-ระดับความพร้อมรัฐบาลดิจิทัล-ปี-2563-ภาษาไทย.pdf

สำนักวิจัยและพัฒนาระบบงานบุคคล. (2560). ระบบราชการไทยในบริบทไทยแลนด์ 4.0. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://shorturl.asia/dRcQH

อัตนัย ทีม. (2564). Upskill และ Reskill ทักษะ(ไม่)ใหม่ที่จำเป็นในทุกอาชีพ. สืบค้น 6 มีนาคม 2568, จาก https://www.attanai.com/learning-ideas/upskill-reskill

Amazon. (2024). 9 free skills training programs that help Amazon employees land higher-paying roles. Retrieved March 6, 2025, from https://shorturl.asia/3dZUL

IMD. (2020). World Competitiveness Yearbook 2020. Retrieved March 6, 2025, from https://shorturl.asia/3Kcvf

Jobsdb. (2023). Upskill Reskill is the way to survive. If you don't adjust, you may not survive in the economic storm era. Retrieved March 6, 2025, from https://th.jobsdb.com/th/career-advice/article/upskill-reskill-คือ-ทางรอด

Jobtopgun. (2023). What is the difference between Upskill and Reskill? What workers should know. Retrieved March 6, 2025, from https://www.jobtopgun.com/article/upskilling-vs-reskilling-know-the-difference/

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-08-19

รูปแบบการอ้างอิง

เกียรติทยากร ณ. (2025). การพัฒนาทักษะบุคลากรภาครัฐในยุคเทคโนโลยีสมัยใหม่. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 8(4), 216–227. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jidir/article/view/278689