หน้าที่พลเมืองกับความรับผิดชอบต่อสังคมในโลกยุคใหม่
คำสำคัญ:
หน้าที่พลเมือง, ความรับผิดชอบทางสังคม, โลกยุคใหม่บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อวิเคราะห์ความหมายและพัฒนาการของหน้าที่พลเมืองในบริบทโลกยุคใหม่ที่กำลังเผชิญกับความซับซ้อนทางสังคม การเมือง เศรษฐกิจ และเทคโนโลยี โดยเน้นการเชื่อมโยงหน้าที่พลเมืองกับแนวคิดเรื่อง ความรับผิดชอบต่อสังคม (Social Responsibility) และกรอบทฤษฎีประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วม (Participatory Democracy) เพื่อชี้ให้เห็นว่าการมีสถานะเป็นพลเมืองตามกฎหมายเพียงอย่างเดียวนั้นไม่เพียงพอ หากต้องเสริมด้วยจิตสำนึกและบทบาทเชิงคุณธรรมในพื้นที่สาธารณะ ผลการวิเคราะห์พบว่า การทำหน้าที่พลเมืองในโลกยุคใหม่จำเป็นต้องข้ามพ้นจากกรอบแบบเดิมที่เน้นการปฏิบัติตามกฎหมาย ไปสู่การมีส่วนร่วมเชิงรุกในประเด็นสาธารณะ เช่น สิ่งแวดล้อม ความเหลื่อมล้ำ และสิทธิมนุษยชน ข้อเสนอเชิงนโยบายที่ได้จากบทความนี้ ได้แก่ การออกแบบระบบการศึกษาที่ปลูกฝังพลเมืองวิพากษ์ การสร้างพื้นที่ปลอดภัยในการแสดงความเห็นต่าง การส่งเสริมบทบาทของสื่อในฐานะเวทีพลเมือง และการผลักดันนโยบายที่ทำให้หน้าที่พลเมืองเชื่อมโยงกับการเปลี่ยนแปลงเชิงโครงสร้างเพื่อสร้างประชาธิปไตยที่ยั่งยืนและมีความหมายมากยิ่งขึ้นในสังคมร่วมสมัย
เอกสารอ้างอิง
สำนักงานสภาการศึกษา. (2564). รายงานการศึกษาไทย พ.ศ. 2562-2564. สืบค้น 15 มกราคม 2568, จาก https://shorturl.asia/bmFN2
สุวิทย์ เมษินทรีย์. (2567). รัฐบาลแพรทองธาร กับสัญญาประชาคมชุดใหม่. สืบค้น 10 มกราคม 2568, จาก https://shorturl.asia/GPlA0
Biesta, G. (2011). Learning democracy in school and society: Education, lifelong learning, and the politics of citizenship. New York: Springer.
Dalton, R. J. (2009). The good citizen: How a younger generation is reshaping American politics. Washington, D.C., USA: CQ Press.
Freire, P. (1970). Pedagogy of the oppressed. New York: Herder and Herder.
Galston, W. A. (1991). Liberal purposes: Goods, virtues, and diversity in the liberal state. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
Gutmann, A. & Thompson, D. (2004). Why deliberative democracy?. New York: Princeton University Press.
Hoskins, B. & Mascherini, M. (2009). Measuring active citizenship through the development of a composite indicator. Social Indicators Research, 90(3), 459-488.
Todsaporn, R. (2021). Civic education in Thailand: Authoritarian legacy and student activism. Asian Journal of Political Science, 29(1), 1-19.
Westheimer, J. & Kahne, J. (2004). What kind of citizen? The politics of educating for democracy. American Educational Research Journal, 41(2), 237-269.
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2025 วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
เพื่อให้เป็นไปตามกฎหมายลิขสิทธิ์ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องลงลายมือชื่อในแบบฟอร์มใบมอบลิขสิทธิ์บทความให้แก่วารสารฯ พร้อมกับบทความต้นฉบับที่ได้แก้ไขครั้งสุดท้าย นอกจากนี้ ผู้นิพนธ์ทุกท่านต้องยืนยันว่าบทความต้นฉบับที่ส่งมาตีพิมพ์นั้น ได้ส่งมาตีพิมพ์เฉพาะในวารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์ เพียงแห่งเดียวเท่านั้น หากมีการใช้ภาพหรือตารางหรือเนื้อหาอื่นๆ ของผู้นิพนธ์อื่นที่ปรากฏในสิ่งตีพิมพ์อื่นมาแล้ว ผู้นิพนธ์ต้องขออนุญาตเจ้าของลิขสิทธิ์ก่อน พร้อมทั้งแสดงหนังสือที่ได้รับการยินยอมต่อบรรณาธิการ ก่อนที่บทความจะได้รับการตีพิมพ์ หากไม่เป็นไปตามข้อกำหนดเบื้องต้น ทางวารสารจะถอดบทความของท่านออกโดยไม่มีข้อยกเว้นใดๆ ทั้งสิ้น
