การส่งเสริมความตระหนักรู้แบบสัมมาชีพปลอดภัยของครัวเรือน ลุ่มอ่างเก็บน้ำแม่สะลวม อำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่

ผู้แต่ง

  • เติมศักดิ์ ทองอินทร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • วัชรินทร์ ชาญศิลป์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • ประณต นันทิยะกุล มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • ยุทธนา ปราณีต มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
  • กาญจนา ดำจุติ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

การส่งเสริม, ความตระหนักรู้, สัมมาชีพปลอดภัย, หลักอิทธิบาท 4

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ 1. ศึกษาการตระหนักรู้แบบสัมมาชีพปลอดภัย 2. ศึกษาองค์ประกอบของการส่งเสริมความตระหนักรู้แบบสัมมาชีพปลอดภัย และ 3. ประยุกต์หลักพุทธธรรมเป็นแนวทางส่งเสริมความตระหนักรู้แบบสัมมาชีพปลอดภัยของครัวเรือนลุ่มอ่างเก็บน้ำแม่สะลวม อำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่ ใช้ระเบียบการวิจัยเชิงคุณภาพ เก็บข้อมูลจากผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 25 รูปหรือคน และการสนทนากลุ่มเฉพาะ จำนวน 8 รูปหรือคน ด้วยแบบสัมภาษณ์เชิงลึกที่มีโครงสร้าง วิเคราะห์ข้อมูลด้วยการพรรณนาความ

ผลการวิจัยพบว่า 1. การตระหนักรู้แบบสัมมาชีพปลอดภัยของครัวเรือนยึดคำสอนทางพระพุทธศาสนาในการดำเนินชีวิต มีการประกอบอาชีพตามสภาพแวดล้อมส่วนใหญ่ทำสวนลำไยเป็นพืชเศรษฐกิจ มีความตระหนักในการใช้สารเคมีทำการเกษตรให้ความสำคัญกับความมั่นคงในชีวิต สุขภาพกาย สุขภาพใจ และสิ่งแวดล้อมรอบตัว 2. องค์ประกอบของการส่งเสริมความตระหนักรู้ของครัวเรือนในอำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่ 4 ด้าน คือ 1. ด้านค่านิยม ทำเกษตรอย่างรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม การเพาะปลูกเลียนแบบพืชผลที่ได้รับความนิยมจากรุ่นสู่รุ่น 2. ด้านรูปแบบทางความคิด มีการอนุรักษ์แหล่งน้ำและทรัพยากรธรรมชาติในชุมชน 3. ด้านการปรับตัว ส่งเสริมการทำเกษตรอินทรีย์ ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม และ 4. ด้านความสัมพันธ์ระหว่างบุคคล คนในชุมชนมีการช่วยเหลือกันเพื่อทำการเกษตรร่วมกับการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม 3. การประยุกต์หลักอิทธิบาท 4 เพื่อเป็นแนวทางการส่งเสริมความตระหนักรู้แบบสัมมาชีพปลอดภัยของครัวเรือนในอำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่ ดังนี้ หลักฉันทะ การมีความพึงพอใจต่ออาชีพทำเกษตร และถ่ายทอดประสบการณ์การประกอบอาชีพยังรุ่นต่อไป หลักวิริยะ มีความเพียรพยายามทำการเกษตรแบบไม่ใช้สารเคมี ทำการเกษตรด้วยความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม หลักจิตตะ มีความใส่ใจในการประกอบอาชีพ และการใช้สารเคมี ตระหนักรู้ความปลอดภัยจากการประกอบอาชีพ หลักวิมังสา มีการวางแผน ติดตามข่าวสารทางการเกษตร ทบทวนการทำการเกษตรที่ต้องทำควบคู่กับการอนุรักษ์แหล่งน้ำ แหล่งประกอบอาชีพ ลดการใช้สารเคมีในชุมชน

เอกสารอ้างอิง

ณรัฐวรรณ มุสิก. (2557). ความสัมพันธ์ระหว่างประสิทธิภาพการบันทึกบัญชีครัวเรือนและคุณภาพการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงของเกษตรกร จังหวัดมหาสารคาม. วารสารวิทยาลัยพาณิชยศาสตร์บูรพาปริทัศน์, 9(1), 45-58.

พระบุญเพ็ง สิทธิวงษา. (2562). การใช้หลักอิทธิบาท 4 ในการบริหารจัดการท้องถิ่นของบุคลากร องค์การบริหารส่วนตำบลสีออ อำเภอกุมภวาปี จังหวัดอุดรธานี. วารสารมหาจุฬานาครทรรศน์, 6(5), 2459-2480.

สนั่น คำพิมพ์ และศุภวัฒนากรณ์ วงศ์ธนวสุ. (2561). ทัศนคติและค่านิยมของเยาวชนต่อการประกอบอาชีพเกษตรกรรม : กรณศึกษาเทศบาลตำบลภูผาม่าน. ขอนแก่น: มหาวิทยาลัยขอนแก่น.

สำนักควบคุมพืชและวัสดุการเกษตร. (2567). วัตถุอันตราย. สืบค้น 25 กันยายน 2567, จาก https://www.doa.go.th/ard/?page_id=386

สุเทพ พันประสิทธิ์. (2553). การศึกษาเพื่อพัฒนาระบบเศรษฐกิจของชุมชนบนพื้นฐานแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง (รายงานการวิจัย). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.

หทัยชนก คะตะสมบูรณ์. (2562). การพัฒนาศักยภาพของชุมชนเพื่อสร้างเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน : กรณีศึกษาตำบลเนินศาลา อำเภอโกรกพระ จังหวัดนครสวรรค์. Journal of MCU Peace Studies, 8(2), 473-489.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2025-06-25

รูปแบบการอ้างอิง

ทองอินทร์ เ., ชาญศิลป์ ว., นันทิยะกุล ป., ปราณีต ย., & ดำจุติ ก. (2025). การส่งเสริมความตระหนักรู้แบบสัมมาชีพปลอดภัยของครัวเรือน ลุ่มอ่างเก็บน้ำแม่สะลวม อำเภอพร้าว จังหวัดเชียงใหม่. วารสารสหวิทยาการนวัตกรรมปริทรรศน์, 8(3), 124–136. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jidir/article/view/279685