พุทธบูรณาการเพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นของเทศบาลเมืองกาญจนบุรี อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี

กนกลักษณ์ สุรินทร์จันทร์; ธิติวุฒิ หมั่นมี; สุริยา รักษาเมือง

ผู้แต่ง

กนกลักษณ์ สุรินทร์จันทร์ มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
ธิติวุฒิ หมั่นมี มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
สุริยา รักษาเมือง มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย

คำสำคัญ:

พุทธบูรณาการ, อปริหานิยธรรม 7, การมีส่วนร่วมของประชาชน, แผนพัฒนาท้องถิ่น

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1. ศึกษาระดับการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นของเทศบาลเมืองกาญจนบุรี อำเภอเมือง จังหวัดกาญจนบุรี 2. เปรียบเทียบการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นในพื้นที่ดังกล่าว โดยจำแนกตามปัจจัยส่วนบุคคล และ 3. นำเสนอพุทธบูรณาการเพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น ใช้วิธีวิจัยเแบบผสานวิธี การวิจัยเชิงปริมาณเก็บข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่างการวิจัย จำนวน 393 คน ด้วยแบบสอบถาม วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าความถี่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน การทดสอบค่าที และค่าเอฟ ด้วยวิธีการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว และการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้วิธีการสัมภาษณ์เชิงลึกกับผู้ให้ข้อมูลสำคัญ จำนวน 15 รูป หรือคน ใช้การวิเคราะห์เนื้อหาเชิงพรรณนา

ผลการวิจัยพบว่า 1. ระดับการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น ภาพรวมอยู่ในระดับมาก ( $\bar{x}$ =4.31, S.D.=0.50) โดยด้านการได้รับผลประโยชน์มีคะแนนเฉลี่ยมากที่สุด รองลงมา คือ การปฏิบัติการ การประเมินผล และการตัดสินใจ 2. การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น จำแนกตามปัจจัยส่วนบุคคล พบว่า ไม่แตกต่างกันตามเพศ แต่แตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.01 ตามอายุ สถานภาพสมรส การศึกษา อาชีพ และรายได้ และ 3. การบูรณาการหลักอปริหานิยธรรม 7 เพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น เป็นการผสานหลักธรรมทางพุทธศาสนาอย่างมีคุณธรรม โดยเน้นการประชุมอย่างสม่ำเสมอ รับฟังผู้ใหญ่ เคารพสิทธิสตรี ปกป้องปูชนียสถานและพระภิกษุ ซึ่งหากนำหลักอปริหานิยธรรม 7 มาบูรณาการเพื่อส่งเสริมการมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น และเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมทุกขั้นตอน จะทำให้กระบวนการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นของเทศบาลเมืองกาญจนบุรี เป็นไปอย่างโปร่งใส เป็นธรรม นำไปสู่การพัฒนาท้องถิ่นอย่างยั่งยืน

เอกสารอ้างอิง

กัญจนพรรษณ์ จุพรมณี. (2561). การพัฒนาชุมชนเข้มแข็งเชิงพุทธบูรณาการของหมู่บ้าน ศาลาเม็ง ตำบลท่าผา อำเภอเกาะคา จังหวัดลำปาง (วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาพระพุทธศาสนา). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

ชูวงศ์ ฉายะบุตร. (2539). การปกครองท้องถิ่นไทย (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพฯ: บริษัทพิฆเนศ พริ้นติ้ง เซ็นเตอร์ จำกัด.

ณัทพร สุขกันต์. (2562). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาสี่ปี (2561-2564) เทศบาลตำบลบางผึ้ง อำเภอบางประกง จังหวัดฉะเชิงเทรา (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต). ชลบุรี: มหาวิทยาลัยบูรพา.

ไททัศน์ มาลา. (2545). การปกครองท้องถิ่นไทยในระยะเปลี่ยนผ่าน. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์, 1(2), 29-49.

พระธวัชชัย สนฺติธมฺโม. (2561). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนาชุมชนในเขตเทศบาลเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว (สารนิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2559). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม. กรุงเทพฯ: มูลนิธิการศึกษาเพื่อสันติภาพ พระธรรมปิฎก (ป.อ.ปยุตฺโต).

พวงทอง โยธาใหญ่. (2545). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่น : กรณีศึกษาองค์การบริหารส่วนตำบลในจังหวัดเชียงใหม่ (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). เชียงใหม่:มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

วชิราวรรณ นิลเกตุ. (2561). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนาท้องถิ่น กรณีศึกษาองค์การบริหารส่วนตำบลบ้านเดื่อ อำเภอเมืองหนองคาย (การค้นคว้าอิสระรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานโยบายสาธารณะ). มหาสารคาม: มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.

สำนักงานทะเบียนท้องถิ่น เทศบาลเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี. (2567). ประชากรผู้มีสิทธิเลือกตั้งในเขตเทศบาลเมืองกาญจนบุรี. กาญจนบุรี: สำนักงานทะเบียนท้องถิ่น เทศบาลเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี.

เสกสรรค์ สนวา และคณะ. (2560). การปรับตัวขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในยุคไทยแลนด์ 4.0. วารสารช่อพะยอม, 28(2), 118-127.

อดิสรณ์ ขัดสีใส. (2551). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการจัดทำแผนพัฒนาท้องถิ่นในอำเภอเชียงดาว จังหวัดเชียงใหม่ (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชานโยบายสาธารณะ). เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยเชียงใหม่.

อติวัส ศิริพันธ์. (2563). การมีส่วนร่วมของประชาชนในการพัฒนาท้องถิ่นเทศบาลตำบลหลักหก อำเภอเมือง จังหวัดปทุมธานี (วิทยานิพนธ์รัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์). ปทุมธานี: มหาวิทยาลัยรังสิต.

อนุวัฒน์ ศรีษะเกษ. (2563). การประยุกต์ใช้หลักอปริหานิยธรรม 7 เพื่อการทำงาน: กรณีศึกษาอำเภอหนองนาคำ จังหวัดขอนแก่น. วารสาร MBUISC Journal, 1(2), 67-83.

อรทัย ก๊กผล. (2552). คู่คิด คู่มือ การมีส่วนร่วมของประชาชนสำหรับผู้บริหารท้องถิ่น. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์ ส.เจริญการพิมพ์.

อิสรา ป้องกัน. (2559). การบริหารจัดการที่ดีในการจัดบริการสาธารณะขององค์การบริหาร ส่วนตำบลเขตพื้นที่ภาคเหนือ. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยอิสเทิร์นเอเชีย ฉบับสังคมศาสตร์และมนุษย์ศาสตร์, 6(2), 315-325.

Cronbach, L. J. (1971). Essentials of psychological testing (4th ed.). New York: Harper and Row.

Yamane, T. (1973). Statistic: An Introductory Analysis. (3rd ed.). New York: Harper and Row.