รูปแบบการพัฒนาแกนนำด้านสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุ

บทคัดย่อ

การพัฒนาแกนนำด้านสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุเป็นการส่งเสริมให้ภาคประชาชนสามารถจัดการสุขภาพเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุได้อย่างยั่งยืน การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อสร้างและพัฒนารูปแบบและทดสอบประสิทธิผลของรูปแบบ ดำเนินการ 2 ระยะ 1) สร้างและพัฒนารูปแบบ โดยกลุ่มผู้นำชุมชนและกลุ่มผู้นำอาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน ตำบลม่วงค่อม อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี จำนวน 18 คน 2) ทดสอบประสิทธิผลของรูปแบบ กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ อาสาสมัครสาธารณสุขประจำหมู่บ้าน จำนวน 38 คน เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามผู้นำความรอบรู้ด้านสุขภาพตามหลัก 5อ. แบบสอบถามความพึงพอใจที่มีต่อรูปแบบ วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติค่าเฉลี่ย ค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ Paired samples t-test

ผลการศึกษาพบว่า รูปแบบถูกสร้างและพัฒนาโดยประยุกต์ใช้แนวคิดการพัฒนาศักยภาพผู้นำ แนวคิดความรอบรู้ด้านสุขภาพ ตามแบบจำลอง V-Shape และแนวคิด 5อ. “สูงวัยสร้างเมือง” ประกอบด้วย การดำเนินงาน 7 ขั้นตอน ได้แก่ การเรียนรู้และเข้าใจการเสริมสร้างศักยภาพผู้นำตามหลัก 5อ. และแบบจำลอง V-Shape ด้านการเข้าถึง เข้าใจ โต้ตอบซักถามและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ตัดสินใจ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมและบอกต่อ ซึ่งมี 34 กิจกรรม ผลการทดสอบประสิทธิผล 1) แกนนำด้านสุขภาพมีความเป็นผู้นำความรอบรู้ด้านสุขภาพ ตามหลัก 5อ. หลังการทดลองอยู่ในระดับ มากที่สุด 2) เปรียบเทียบค่าคะแนนเฉลี่ยก่อนและหลังการทดลองพบว่า หลังการทดลองมีค่าคะแนนเฉลี่ยสูงว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ที่ระดับ .05 3) ความพึงพอใจต่อรูปแบบ อยู่ในระดับมากที่สุด ผลการศึกษาแสดงให้เห็นว่ารูปแบบการพัฒนาแกนนำด้านสุขภาพสำหรับผู้สูงอายุ มีประสิทธิผลอยู่ในระดับดีมาก จึงสามารถนำไปใช้ให้เกิดสัมฤทธิผลได้