วิสาหกิจชุมชนการแปรรูปข้าวอินทรีย์แบบครบวงจร กรณีศึกษา ตำบลวังหลวง อำเภอเสลภูมิ จังหวัดร้อยเอ็ด

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาวิวัฒนาการการรวมกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกับการแปรรูปข้าวอินทรีย์แบบครบวงจร เพื่อศึกษารูปแบบและกระบวนการทำงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกับการแปรรูปข้าวอินทรีย์แบบครบวงจร และ เพื่อศึกษาแนวทางการพัฒนากระบวนการทำงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกับการแปรรูปข้าวอินทรีย์แบบครบวงจร เป็นการศึกษาเชิงคุณภาพที่วิเคราะห์ผลเชิงพรรณนา โดยรวบรวมข้อมูลจากผู้ให้สัมภาษณ์ จำนวน 20 คน  วิวัฒนาการการรวมกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกับการแปรรูปข้าวอินทรีย์แบบครบวงจร พบว่า กลุ่มวิสาหกิจชุมชนการแปรรูปข้าวอินทรีย์แบบครบวงจร เริ่มก่อตัวเมื่อปี พ.ศ. 2532 ภายใต้การนำของนางสุมณฑา เหล่าชัย โดยเริ่มขับเคลื่อนงานเกษตรกรรมแบบธรรมชาติด้วยการเพาะปลูกข้าวอินทรีย์จากหลักการพึ่งพาธรรมชาติ  รูปแบบและกระบวนการทำงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกับการแปรรูปข้าวอินทรีย์ แบบครบวงจร พบว่า กลุ่มวิสาหกิจชุมชนการแปรรูปข้าวอินทรีย์แบบครบวงจร มีรูปแบบการทำงานระบบกลุ่ม มีการวางโครงสร้างการทำงานที่ชัดเจน เน้นกระบวนการทำงานแบบมีส่วนร่วม   มีการระดมทุนผ่านการให้สมาชิกเข้าหุ้นและมีการปันผลกำไรในช่วงปลายปี แนวทางการพัฒนากระบวนการทำงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนกับการแปรรูปข้าวอินทรีย์แบบครบวงจร พบว่า กลุ่มวิสาหกิจชุมชนการแปรรูปข้าวอินทรีย์แบบครบวงจร ได้ถอดบทเรียนและกำหนดแนวทางการพัฒนา โดยเน้นการพัฒนาเชิงพื้นที่ สร้างความเข้มแข็งโดยใช้ทุนทางสังคมและทรัพยากรที่มีอยู่ในชุมชน เปิดโอกาสให้ประชาชนที่สนใจเข้าร่วมกลุ่มภายใต้การยึดหลักการทำเกษตรแบบธรรมชาติบูรณาการทำงานร่วมกับภาครัฐ ภาคเอกชน และภาคีเครือข่าย